प्रचण्डले नबुझेको कि बुझ पचाएको?

पहिलो संविधान सभा को चुनाव मा जनताले प्रचंड लाई मैंडेट दिए। प्रचंड ले त्यों मैंडेट पुरा गरेनन। दोस्रो चुनाव मा स्थायी सरकार को तर्फ बाट धाँधली पनि भयो। प्रचंड ले चुनाव हारे। प्रचंड ले चुनाव हारेको हो। अंतरिम संविधान ले चुनाव हारेको होइन। २००६ अप्रिल क्रांति ले चुनाव हारेको होइन। मधेसी क्रान्ति ले चुनाव हारेको होइन। नेपालको इतिहासमा भएको त्यही दुई वटा त क्रान्ति हुन। र ती दुबै क्रांति का उपलब्धि अंतरिम संविधान मा दरो किसिमले लेखिइ सकेका छन। तर त्यो अंतरिम संविधान को पार्ट पुर्जा पांग्रा औजार पाती झिक्ने काम भइ राखेको छ र त्यसमा प्रचंड ले खुल्लमखुल्ला साथ दिराखेका छन। अंतरिम संविधान मटियामेट गर्न चाहने प्रतिक्रांतिकारी हरु हुन, र प्रचंड ले तिनलाई साथ दिराखेका छन।

संविधान सभा भित्र का सबै मधेसी जनजाति दलित सभासद ले सामुहिक राजीनामा दिने हो भने यस संविधान सभा को नैतिक धरातल समाप्त हुन्छ। त्यस्तो गर्ने धम्की मात्र ले संविधान सभा लाई राइट (right) ट्रैक मा ल्याउने काम गर्छ। माओवादी पार्टी ले संविधान सभा छोड्ने धम्की दिने हो भने देश राइट (right) ट्रैक मा आउने संभावना अझै छ। केपी ओली २००६ अप्रिल क्रान्ति को विपक्ष मा उभिएको मान्छे। उसले नचाहँदा नचाहँदै भएको क्रांति त्यो। त्यो केपी ओली लाई प्रधान मंत्री बनाउन प्रचंड लाई हतार भएको छ। संविधान यही नै हो, यो संविधान ले नागरिकता, संघीयता, समावेशीता बारे जे भनेको छ मस्यौदा मा, त्यही नै पास गर्छन भने हामी झापा लान्छौं, देश तोड़छौं। आफ्नो चुनाव क्षेत्र नै नभएको मान्छे लाई प्रचंड निवास को प्रधान मंत्री बनाए हुन्छ।

 भने पछि What motivates Prachanda?

प्रचंड ले आफु लाई जति प्रगतिशील भन्छन त्यति प्रगतिशील छैनन्। जनजाति दलित मधेसी ले आफु लाई नेता मानिरहेसम्म मात्र दमजम को एजेंडा लाई lip service दिने। तर वास्तव मा प्रचंड को हृदय मा दमजम का लागि ठाउँ छैन। बाहुन चरित्र को मान्छे उ। केपी ओली ले पनि गैर कानुनी व्हिप जारी गर्यो, प्रचण्डले पनि गर्यो।

प्रचंड लाई लोभ छ। "कार्यगत एकता" को लोभ छ। पहिलो संविधान सभा मा पनि एमाले का दुई दुई जना लाई प्रधान मंत्री बनाए (बहुदल आए पछि गिरिजा ले चन्द र सुबथा लाई त्यसरी नै प्र म बनाएका) --- माओवादी पार्टी अध्यक्ष ले आफ्नो पार्टी को जड़ो काटे। जनताले हेरिरहेको हुन्छ। प्रचंड को नेता एमाले हो भने हामी प्रचंड को पछि किन लाग्ने, हामी एमाले को पछि लाग्ने भन्ने हुन्छ। आखिर दुइ टै को वर्गीय बेस एउटै हो। प्रचंड ले आफ्नो पार्टी लाई ८० मा ल्याए, अब ८० बाट ८ मा लान जीतोड़ प्रयास गर्दैछन्। एमाले डॉनतंत्र मा चलेको एउटा सिद्धांतविहीन पार्टी हो। माओवादी सखाप पार्न पाए एक्लै बहुमत ल्याउन सकिन्छ कि भन्ने सोंच भएको पार्टी हो। प्रचंड ले आफ्नो जिंदगी कै सबैभन्दा ठुलो भुल गर्दैछन्।

यो आत्म समर्पण बाहेक केही होइन।

प्रचण्डले नबुझेको कि बुझ पचाएको?

देश यदि टुट्दैन भने मधेसी जनजाति को संयुक्त क्रांति ले हो नटुट्ने।

संयमित भएर संविधानसभामा प्रस्तुत हुन प्रचण्डको सभासदलाई निर्देशन

थारु, आदिवासी, जनजाति, मधेसी, अल्पसङ्ख्यक, महिला र दलितको अधिकारलाई नयाँ संविधानमा स्थापित गर्न पार्टीले हरसम्भव प्रयत्न गरेको भन्दै अध्यक्ष दाहालले जनमत आफूहरूको पक्षमा नभएकाले सम्झौताको संविधान बनाउन बाध्य हुनुपरेको बताएका थिए ।

...... सभासद् गणेशमान पुनका अनुसार जायज र तर्कसङ्गत विषयमा संशोधन गर्ने ठाउँ अझै पनि रहेकाले सोहीअनुसार अगाडि बढिने भएकाले पार्टीको सल्लाह र आदेशलाई पनि शिरोपर गर्न बैठकले सभासद्लाई निर्देश गरेको छ । बैठकमा बुधबारदेखि सुरु हुने संविधानसभाको बैठकमा खेल्नुपर्ने भूमिकाको विषयमा वरिष्ठ नेता डा बाबुराम भट्टराई र उपाध्यक्ष नारायणकाजी श्रेष्ठले स्पष्ट पारेका थिए ।

सीमांकन संशोधन नभए प्रक्रियाबाट बाहिरिनेः गच्छदार

अहिलेको सात प्रदेशले जनताको सम्बोधन पुरा गर्न सक्दैन .... पश्चिमका पहाडी जिल्ला र दुर्गम जिल्लालाई नेपालकै अंगको रुपमा समेट्न सकेपनि तराई मधेसलाई यो सीमांकनले समेट्न सक्दैन भनेका छन्। थारू र मधेसी आदिवासीको माग सम्बोधन गर्नका लागि आफूले अघि सारेको ८ प्रदेशको खाका उपयुक्त भएको .....

अघिल्लो संविधानसभामा कमल थापा र सिटौला संविधानसभामा हुनु हुदैनथ्यो।

..... पहिलो संविधानसभामा गणतन्त्रको प्रस्ताव सिटौलाले होइन दुई करोड ५० लाख जनताको तर्फबाट पेश भएको हो। चार जना नेताले कोठामा तयार पारेको होइन। ...... जुन अन्तरिम संविधान बदलियो र संघियताको कुरा आदीवासी र मधेको आन्दोलनले स्थापित गरेको थियो। त्यो विषय आज पनि हामीले सम्बोधन गर्न सकिरहेका छैनौ। ...... पछिल्लो दिनमा ठूला दलका ठूला नेताले ठूलो छाति देखाउन सकेनन्। ...... कुनै सिद्धान्त र मान्यता विपरित ८ प्रदेशबाट ६ हुँदै सातमा जाने कार्य गरेको ......

खोजिएन भने यो प्रक्रियाबाट र संविधानसभाबाट बाहिर जान्छु।

परासीमा गोली चल्दा दुई घाइते
घरभित्र बसेकी महिलालाई पनि लाग्यो गोली

गोली लागी सनई गाविस पडरीका ४० बर्षिय बिहड धोबी र ४६ वर्षिया मुना कलवार घाइते भएका हुन् । ..... पूर्वरक्षा राज्यमनत्री रामबच्चन यादवले प्रहरीले निशेधित क्षेत्रमा नपुग्दै गोली चलाएको आरोप लगाएका छन् भने प्रमुख जिल्ला अधिकारी हरि प्रसादमैनालीले प्रहरीमाथि ढुंगामुडा गरेपछि प्रतिकारमा फायर खोलिएको बताएका छन् । घरभित्र बसेकी महिलालाई हवाई फायर गर्दा गोली लागेको पनि उनले बताए ।

रौतहटमा २१ प्रहरी युनिट खाली गराइयो

आन्दोलनकारीबाट असुरक्षित महशुश भएपछि नेपाल प्रहरीले सदरमुकाम बाहिरका २० युनिटलाई खाली गरेर त्यहाँका सुरक्षाकर्मीलाई नजिकको ईलाका प्रहरी कार्यालयमा सारेको छ । सशस्त्र प्रहरी बलले पनि आफ्नो एउटा बेसलाई खाली गरेको छ । ..... स्थानीयले मंगलबार राति मठियाको प्रहरी चौकीमा आगजनीको प्रयास गरेपछि सुरक्षा निकायले सतर्कता अपनाएको हो । प्रहरीको गोली लागी मठिया गाविस-६ का राजकिशोर ठाकुरको मंगलबार अपरान्ह मृत्यु भएपछि आक्रोशित स्थानियले प्रहरी चौकीमा आक्रमण र आगजीको प्रयास गरेका थिए । एसपी प्रद्युम्न कार्कीले आगजानीबाट चौकीको भान्सा घर जलेको बताए । ...... चेतनगरबाट चौकी रित्तिएपछि त्यहाँका स्थानिय रातभर त्रासमा परेका छन् । प्रमुख जिल्ला मदन भुजेलले केही समयका लागि सानो युनिटलाई एकिकृत गरी ईलाकालाई बलियो बनाइएको बताए । उनले वातावरण सहज भएपछि खाली गराइएका स्थानमा प्रहरी पठाईने जानकारी दिए । ...... बिहान काग्रेस र एमाले लगाएकातका नेताहरु ईलाका प्रहरी चन्द्रनिगाहपुर पुगी चेतनगरमा सुरक्षाकर्मि राखी दिन माग गरेका थिए

घाईते प्रहरी कोहलपुरमा रातभर भोकै

टिकापुरमा सोमबार थरुहट आन्दोलनले हिंसात्मक रुप लिएपछिको झडपमा घाईते भई उपचारार्थ कोहलपुर शिक्षण अस्पताल ल्याईएका सशस्त्र र नेपाल प्रहरीका जवानहरुले रातभर भोकै–प्यासै बस्नुपरेको गुनासो गरेका छन् । ..... एम्बुलेन्स र प्रहरी भ्यानबाट १६ घाईतेलाई सोमबार राति ८ बजे अस्पताल ल्याइएको थियो । आफूहरुको हेरचाह गर्ने कुरुवा र प्रहरी सहयोगी नहुँदा डाक्टरले लेखिदिएको औषधी किनिदिने समेत कोही नभएको घाईते प्रहरी रामचन्द्र जोशीले बताए ।

‘एम्बुलेन्समा ल्याएर बेबारिसे छाडियो,’ जोशीले भने, ‘पानी समेत पाईएन ।’

..... ‘दिउँसो २ बजे घाईते भएका हौं । रातभर भोकै–प्यासै हु्ँदा पनि हाम्रो संगठनले पनि हेरेन,’ एक घाईतेले भने, ‘घाईते भएकोभन्दा धेरै दु:ख त्यसमा लागेको छ ।’ ..... घाईतेहरुको अवस्था अनुगमन गर्न गएको राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोगका क्षेत्रीय निर्देशक मुरारी खरेलले घाईतेहरु रातभर भोकै रहेकोबारे मध्यपश्चिम डिआईजी केशव अधिकारीलाई फोन गरेर सोधेका थिए । त्यसपछि मात्र घाईतेले बिस्कुट र पानी पाएको बताएका छन् ।

रौतहटमा सेना परिचालन

स्थिति तनावग्रस्त भएपछि स्थानीय प्रशासनले कफ्र्यु हटाएर दंगाग्रस्त क्षेत्र घोषणा गरी सेना परिचालन गरेको हो । .... गौर नगरपालिका क्षेत्र र गौर–चन्द्रनिगाहपुर (चन्द्रपुर नगरपालिका) सम्मको ४२ किमी सडक खण्डको दाँयाबाँया १ किमीसम्मको क्षेत्रलाई दंगाग्रस्त क्षेत्र तोकिएको छ । ‘यस क्षेत्र भित्र पाँच जना भन्दा बढी जम्मा हुन, सभा सम्मेलन गर्न, पर्चा पम्फलेट टाँस गर्न पाइदैंन्,’ उनले भने, ‘त्यसो गरे सार्वजनिक अपराध ऐनअन्तर्गत बिना पक्राउ पुर्जीको नजरबन्दमा लिन सकिने र जुनसुकै बेला गोली हान्न सकिनेछ ।’ ..... सोमवार प्रदर्शनकारी र प्रहरीबीच भएको झडपले स्थिति तनावग्रस्त भइ दोहोरो झडपमा हुँदा कम्तीमा ३५ जना घाइते भएका छन् । झडपको क्रममा प्रदर्शनकारीहरुले कतिपय सरकारी कार्यालयमा तोडफोड गर्दै एम्बुलेन्स र प्रहरी बिट जलाएका थिए ।

वार्तामा बस्नुको औचित्य सकियोः अध्यक्ष महतो
अधिकार प्राप्तिका लागि जनताले नोक्सानी सहनु पर्छ

विगतमा सम्झौता लागू गर्नु पर्दछ र सोहीअनुरुप संविधान बन्नु पर्ने माग राख्दै अध्यक्ष महतोले भने, 'त्यो सम्झौता पूरा नभएसम्म वार्तामा बस्नुपर्ने आवश्यकता छैन ।'

जोखिममा देश

लाग्छ, नेताहरुले नयाँ नेपालको संविधान जनताको उत्साह र उमंगका बीचमा होइन, कफ्र्यु र निषेधाज्ञाबीच जारी गर्ने छन् ।

...... संविधानसभाका सदस्य तथा प्रतिष्ठित नेतागण मस्यौदा समितिले प्रस्तुत गरेको संविधान विधेयकमाथि ‘गम्भीर’ छलफलको तयारीमा रहेका बेला पुरै देश आन्दोलित भएको छ । कोशीदेखि कैलालीसम्मका जनता संघीय राज्यको सीमांकनप्रति आफ्नो आक्रोश प्रकट गर्दैछन् । आन्दोलनमा हिंसाको प्रवेश भएको छ । देशका विभिन्न भागमा सुरक्षाकर्मीले आन्दोलनकारीका भाला, तरवार र बन्चरोजस्ता स्थानीय हतियारका विरुद्ध अश्रुग्यास र गोलीको प्रयोग गरेका छन् । आन्दोलनकारी र सुरक्षाकर्मी दुवै पक्षका होनहार नागरिकले ज्यान गुमाएका छन् । दर्जनौं घाइते भएका छन् । कर्प्mयु लागेको छ । राजमार्गहरू बन्द छन् । जनजीवन अस्तव्यस्त भएको छ । सरकार सेना परिचालनसम्म गर्ने मनोदशामा देखिएको छ । ...... एक ठाउँमा शान्ति स्थापना हुँदानहुँदै अर्को ठाउँमा आन्दोलन सुरु भइसकेको हुन्छ ।

पूर्वदेखि पश्चिमसम्म र हिमालदेखि मधेससम्म जनता उद्वेलित छन् ।

...... शासकीय वृत्तमा बसेका निर्णयकर्ताहरूले स्थितिको गाम्भीर्य बुझ्न चाहेका छैनन् । उनीहरू पुरानै, पञ्चायतकालीन शैली दोहोर्‍याउँदै आन्दोलनमा विभाजनकारी शक्तिको घुसपैठ भएको बताउँदैछन् । सोमबार मध्यान्हदेखि नै सामाजिक सञ्जालहरूमा आन्दोलनलाई नेपाली अखण्डता विरुद्धको षडयन्त्र भन्दै केही नेताप्रति लक्षित पर्चाबाजी सुरु भइसकेको थियो ।

जनताका असन्तुष्टि व्यक्त हुने हरेक आन्दोलनलाई राष्ट्रियता विरुद्ध षडयन्त्रको जामा पहिराउनु कमजोर सरकारहरूको अमोघ अस्त्र हो । यो अस्त्रको प्रयोग पटक—पटक हुँदै आएको छ ।

........ कोशीका जनताको आन्दोलनभन्दा कुन हिसाबले पृथक् थियो कर्णालीका जनताको आन्दोलन ? ..... पहिलो संविधानसभाको निर्वाचनपछि त जनता राजनीतिक प्रक्रियाबाट पन्छिएर लगभग निरपेक्ष अवस्थामा पुगेका छन् । भुइँचालोले ल्याएको विपत्तिपछि जनतामा यस्तो निरपेक्षता उदासीनताको हदसम्मै बढेको छ । देशका नेतागणले जनताको मनोदशा बुझ्ने आवश्यकता देखेका छैनन् । उनीहरूले जनताको उदासीनतालाई मौन समर्थन ठानेका छन् । विधि र व्यवस्थाका नाममा जनताका आकांक्षा नै नबुझी हुने—नहुने मनपरी निर्णय गरेका छन् । सत्तापक्षका हुन् वा प्रतिपक्षका, नेताहरूले लोकतन्त्रलाई चुनाव र सत्ताभन्दा बढी सोचेका छैनन््् ।

लोकतन्त्रमा चुनाव जित्नु भनेको जे गरे पनि हुने लाइसेन्स पाउनु जस्तै हो भन्ने रुढीले उनीहरूलाई नराम्रोसँग गाँजेको छ ।

.......... यता नेताहरू संविधान जारी गर्ने नयाँ–नयाँ तारिख तोक्दैछन्, उता देश आन्दोलन र हिंसाको दावानलमा सल्किन थालेको छ ।

मधेस, पहाड र राजधानी कतै पनि शान्ति र व्यवस्था छैन ।

........ कुनै पनि देशको राष्ट्रियता भनेको ती देशका सार्वभौम जनता हुन् । जब जनताले चुनेका प्रतिनिधिहरूबाटै सार्वभौम शक्तिको निरादर हुन थाल्छ, तब राष्ट्रियता क्षतिग्रस्त हुनथाल्छ । .......... यस्तो पनि देशको मूल कानुनका रूपमा स्थापित हुने राष्ट्रिय दस्तावेज हुन्छ, जसमा कसैले चित्त बुझाउने ठाउँ नै रहँदैन ? ..... ६ प्रदेशको निर्माण नै सन्तुलित नभएकोमा जनतामा आक्रोश थियो । सात प्रदेश बनाउने नेतागणको निर्णय झनै असन्तुलित भयो । ......

कांग्रेस र एमालेकुलीन वर्गको कव्जामा परेको दशकौं भइसक्यो । आफूलाई परिवर्तनकारी शक्तिका रूपमा प्रस्तुत गर्ने एकीकृत माओवादी पनि खुला राजनीतिमा आएको एक दशक बित्दा—नबित्दै नवकुलीन वर्गको प्रतिनिधि पात्रका रूपमा रूपान्तरित भइसकेको छ ।

..... दलहरूले सहर–बजारमा खुल्दै गएका ठूला किराना पसलको रूप लिएका छन् । राजनीति चन्दा र गुन्डाको धन्दामा अलमलिएको छ । न विवेक जोगिएको छ, नत स्वाभिमान । राजनीतिको यो बजारमा मूल्य पद्धतिको कुनै औकात छैन । परम्पराको सीमित घेराबाट बाहिर निस्किएर विकासका लागि जनताको नेतृत्व गर्ने सामथ्र्य कुनै नेतामा देखिएको छैन । .......

हाम्रा नेताहरूमा गणतन्त्रको स्थापनापछि राजतन्त्रको उत्तराधिकार आफूमा सरेको चिन्तन स्पष्ट देखिन्छ । त्यो उत्तराधिकारको दुईृवटा स्पष्ट संकेत देखिएका छन्– पहिलो सत्ताप्रतिको असामान्य लगाव र अर्को जनताप्रति निरन्तर अविश्वास ।

..... विभिन्न चरणहरूमा भएका आन्दोलनको बलमा जनताको हातमा आएको राजनीति एक दशकमा नै कुलीनतन्त्रको कव्जामा परिसकेको छ । .... राष्ट्रिय स्वाधीनताका नाममा थारु र मधेसीसँग विभेद गरिएको छ, लिम्बु र चेपाङलाई अलग्याइएको छ । ......

संविधानमा रहनुपर्ने प्रबल तत्त्वहरूको अत्तोपत्तो छैन ।

... दलित र महिलासँगको विभेद, नागरिकता, प्रेस र अभिव्यक्तिको स्वतन्त्रताको स्थिति संविधानमा स्पष्ट लेखिएका छैनन् । .... संविधानसभाको दुई तिहाइ मतले संविधान पारित गर्ने सम्भावना खुम्चिँदै जाने सम्भावना पनि उत्तिकै देखिएको छ । .....

देश यतिबेला साँच्चै जोखिममा छ ।

जहाँ पायो त्यहीँ दङ्गा क्षेत्र घोषणा गर्ने, गोली ठोक्ने ? : अशोक राई
विधेयकको अन्तिम मस्यौदामाथिको छलफल सुरु–फोरमद्वारा बहिष्कार

यो नेपालको संविधान २०७२ को अन्तिम मस्यौदा हो । .... मस्यौदा समितिले तयार पारेको मस्यौदालाई संविधानसभाको पूर्ण बैठकमा छलफलका लागि यही भदौ ६ गते संविधानसभामा टेबल गरी सभासद्को अध्ययनका लागि तीन दिनको समय प्रदान गरिएको थियो । उक्त मस्यौदामा ३०२ धारा, ३७ भाग र ९ अनुसूची रहेका छन् । ..... मस्यौदामाथिको छलफल बिहान ८ देखि बेलुका ७ बजेसम्म दैनिक ११ घन्टा चल्ने जानकारी संविधानसभाका अध्यक्ष सुवास नेम्वाङले दिनुभयो । यो क्रम कम्तीमा तीन दिनसम्म चल्नेछ । छलफलमा बोल्ने सभासद्लाई पाँच मिनेटको समय निर्धारण गरिएको छ । संविधानसभामा हाल ५९८ सभासद्ले प्रतिनिधित्व गर्दै आउनुभएको छ । ......

अशोक राईले एकतात्मक राज्य प्रणालीलाई सङ्घीयताको ट्याग झुन्ड्याउने काम भएकाले ...... “संविधान राम्रो र हाम्रो बनाउनुपर्छ । मस्यौदामा समेटिएको राष्ट्रिय गान, भाषा, न्याय प्रणाली, सङ्घीयता र स्थानीय निकायको पक्षलाई हेर्दा सङ्घीयताको आत्मा फेला पार्न सकिने अवस्था छैन । जहाँ पायो त्यहीँ दङ्गा क्षेत्र घोषणा गर्ने, गोली ठोक्ने काम भएको छ ।”

टिकापुरको घटनामा सरकार दोषीः उपेन्द्र यादव
‘भाषण गर्दैमा कसैले हतियार उठाउँदैन’

उपेन्द्र यादवले

टिकापुरको घटना सरकारले सुनियोजित रुपमा गराएको

आरोप लगाएका छन् । ..... सिरहा, सर्लाही, रौतहट, रूपन्देहीको भैरहवा, बाँके लगायत देशका विभिन्न जिल्लाहरूमा राज्यपक्षले कायरतापूर्ण प्रहरी दमन गरी अराजनीतिक गतिविधि गरेबाट सिङ्गो देश स्तव्ध भएको ...... सरकारद्वारा एकातिर अखण्ड सुदुरपश्चिम मध्यपश्चिम जस्ता मागहरूलाई सम्वोधन गर्ने र अर्को तिर बिगतमा भएका सम्पूर्ण सम्झौताहरू तथा नेपालको अन्तरिम संविधान, २०६३ को भावना विपरीत मागलाई वेवास्ता गरेको ...... देशको आन्तरिक द्वन्द्वमा सेना परिचालन गर्नु नेपालको अन्तरिम संविधान, २०६३ को भावना र मर्म विवरीत भएको दावी गर्दै सेना परिचालन निर्णय फिर्ता लिन पनि माग गरेको छ ।

प्रहरी हत्यामा संलग्न शंकास्पद दशजना पक्राउ

पक्राउ पर्नेहरुमा जोशिपुर–४ बस्ने ३५ बर्षीय सुन्दरलाल चौधरी, ५५ बर्षीय खड्का बहादुर चौधरी, मधेसी जनअधिकार लोकतान्त्रिक फोरमको क्षेत्रीय अध्यक्ष ४४ बर्षीय राम प्रसाद चौधरी, दरख–६ नारायणपुर बस्ने १७ बर्षीय राम जनम चौधरी, मनुवा–१ बस्ने २० बर्षीय राम कुमार खठरीया, २७ बर्षीय सन्दरलाल कठरिया, २० बर्षीय दिल बहादुर चौधरी, २४ बर्षीय राजकुमार कठरिया मनुवा–४ बस्ने २२ बर्षीय हरि नारायण चौधरी, भजनि–५ बस्ने ४१ बर्षीय प्रेम बहादुर चौधरी रहेका छन्। ..... प्रदर्शनका क्रममा सोमबार प्रहरी बरिष्ठ उपरीक्षक लक्ष्मण न्यौपाने, प्रहरी निरीक्षकद्वय बलराम बिष्ट र केशब बोहोरा, प्रहरी हवल्दार श्याम बहादुर खड्का र प्रहरी जवान लोकेन्द्र बहादुर चन्द तथा सशस्त्र बरिष्ठ हवल्दार ललित सावद र सशस्त्र हवल्दार रामबिहारी थारुको हत्या गरिएको थियो।

२०४६ सालमा यो भन्दा धेरै सानो आंदोलन हुँदा माग पुरा भएको

२०४६ सालमा यो भन्दा धेरै सानो आंदोलन हुँदा राजा वीरेन्द्र ले माग पुरा गरेको। श्री ६ सुशील कोइराला।

In The News (36)

हत्यारा नेतातन्त्र मुर्दाबाद भन्ने बेला आयो कि!

नेतातन्त्रले देशभर भिडन्तको परिस्थिति सृजना गरेरनिर्दोष सुरक्षाकर्मी र जनताको हत्या गर्ने योजना बनाएको हो कि हैन ?शासकहरु अन्तिम लडाइँ लड्दैछन् भन्ने कुराथरुहटको माग सम्बोधन गर्नुको सट्टा सेना परिचालन गर्नुले प्रस्ट भएको छ ।१०४ वर्षको जहाँनिया निरङ्कुश शासनकालमा शासकहरु जे चाहन्थे जनताले त्यही गर्नुपर्थ्यो । तीसवर्षे पञ्चायतकाल पनि त्यस्तैरहयो । फरक कति रहयो भने राणाकालमा श्री ३ हरुले चाहेजस्तो हुन्थ्यो भने पञ्चायतकालमा श्री ५ हरुले । उनीहरुले आफूले भनेको नमान्ने कति मान्छेहरु मारे कुनै लेखाजोखा छैन । उनीहरुले जसरी चाहे त्यसरी नै शासन गरे, चाहे जो कसैलाई मार्न किन नपरोस् ।शासन शक्तिमा जो जो व्यक्ति पुगे पनि ती सबै राणा, राजा र पञ्च उस्तै थिए । कसैले जनताले के चाहन्छन भन्ने बुझ्नै परेन, सोध्नै परेन, जान्नै परेन । ......

सडकमा भएसम्म जनता प्यारो, सत्ताशक्तिमा गएपछि तिनै जनता आतंककारी

........ नेताहरुमा कल्पनै नगरेको परिवर्तन एकाएक देखिन थालेपछि भने जनताहरु छाँगाबाट खसेजस्तो भए .....

लोकतन्त्रमा जनताले जसरी शासित हुन चाहन्छन् त्यसरी शासन गर्नुपर्ने नियमलाई एकाएक उल्टाइयो र आ-आफ्ना तुच्छ चाहना र नितान्त व्यक्तिगत महत्वाकांक्षा पूरा गर्नेतर्फ नेताहरु दिनदहाडै उद्यत हुन थाले । जनताले जेसुकै भनिरहेका होऊन् जस्तोसुकै चाहना व्यक्त गरिरहेका होऊन् राणाकाल र पञ्चायतकालमा जस्तै आफूले जे चाहेको हो, त्यो जसरी पूरा हुन्छ त्यसरी शासन गर्नेतर्फ उनीहरु उद्यत हुन थाले ।

...... खै सुनेका यी नेताहरुले ? खै जनताको चाहनाअनुसार संविधान बनाएको ? खै जनतासँग गरेका प्रतिबद्धता, सम्झौता र सहमति पालना गरेको ? .... के यी शासकहरुलाई ती थारु समुदायका चाहना र माग थाहा थिएन ? यदि ती चाहना रमाग पूरा भएनन् भने यस्तो दिन पनि आउँछ भन्ने थाहा थिएन ? थाहा हुँदाहुँदै भिडन्तको परिस्थिति किन सृजना गरियो ? यति धेरै भिडन्त हुनुको कारण शासकमध्येकै पुराना प्रधानमन्त्री र मन्त्रीका अखण्डे हठ हैन ।

प्रधानमन्त्री भइसकेका नेपाली कांग्रेसको नेता शेरबहादुर देउबा, मन्त्री भइसकेका एमालेका नेता भीम रावल, मन्त्री भइसकेका एमाओवादीका नेता लेखराज भट्टको नितान्त व्यक्तिगत अखन्डे चाहना पूरा गर्नकै निम्ति यो भिडन्तको अवश्था जानी जानी सृजना गरिएको हैन ? त्यसो भए यी सुरक्षाकर्मी र थारु जनताको हत्यारा को हो त ?

...... अहिले पनि सिङ्गै आदिवासी जनजाति, मधेशी, मुस्लिम, शिल्पीहरु आफ्ना चाहना र माग पूरा गर्न आन्दोलित छन् । आन्दोलनकै क्रममामधेशमा १ जना मरिसकेका छन् र सयौं घाइते भइसकेका छन् । ......

भोलि मुलुकभर टीकापुरमा जस्तै भिडन्तको अवस्था आउनेवाला छ भन्ने यी शासक बनेर बसेका नेताहरुलाई थाहा छ । भोलि अरु पनि धेरै सुरक्षाकर्मी र जनता मर्नेवाला छन् भन्ने तथ्य यिनीहरुलाई थाहा छ ।

...... यी जनताका नेता भनाउँदाहरु पनि श्री ३ जंगबहादुर राणा र श्री ५ महेन्द्र र उनका चम्चे पञ्चहरुभन्दा के फरक भए ? ..... अबचाहिँ लोकतन्त्र आयो भनेको त नेतातन्त्र पो आएको रहेछ त ! ....

हत्यारा शासकहरु अन्तिम लडाइँलड्दैछन् भन्ने कुरा थरुहटको माग सम्बोधन गर्नुको सट्टा सेना परिचालन गर्नुले प्रस्ट भएको छ ।

विगतमा राणाशासन मुर्दाबाद भनियो, पञ्चायती व्यवस्था पनि मुर्दाबाद भनियो, अब नेतातन्त्र मुर्दाबाद भन्ने बेला आएको हो कि!

कैलाली घटनामा सय जना थारु मारिएको दावी

प्रधानमन्त्री कोइरालालाई भेट्न बालुवाटार पुगेको थारु सभासदहरुको टोलीले प्रहरीले आधा घण्टासम्म निरन्तर गोली चलाएर आफ्ना एक सय भन्दा बढी कार्यकर्ता मारेको दावी गरेका हुन् ।

नेपालगञ्जमा ड्युटीमा खटिएका प्रहरीमाथि पेट्रोल बम प्रहार

ड्युटीमा खटिएको प्रहरी माथि पेट्रोल बम प्रहार गरेको अभियोगमा नेपालगञ्ज उपमहानगरपालिका–६ बस्ने १८ बर्षीय समीर अन्सारीलाई प्रहरीले सोमबार पक्राउ गरेको छ । ..... घटनामा परी केही प्रहरी जवान घाइते भएका थिए ।

को को रहेछन् पक्राउ पर्ने चार थारु?

टिकापुर घटनामा संलग्न भएको आशंकामा ४ जनालाई पक्राउ गरिएको भनिए पनि अहिलेसम्म नाम सार्वजनिक गरिएको छैन ।

प्रहरीले सामान्यतः पक्राउ परेको २४ घण्टाभित्र उसलाई पुर्जी दिनुपर्ने हुन्छ या उनकोबारे आफन्तहरुलाई जानकारी दिनुपर्ने हुन्छ तर टिकापुरमा पक्राउ गरिएकाहरुलाई गुमनाम राखिएको छ ।

..... स्थानीय स्तरमा खटिएका मानवअधिकारकर्मी तथा वकिलहरुबाट प्राप्त सूचनाअनुसार पक्राउ पर्नेमा टिकापुर बजार निवासी वर्ष ४० का फुलराम चौधरी, जोशीपुरका रामप्रसाद चौधरी र खड्ग चौधरी र जोशीपुरका भलमन्साका सुन्दर चौधरी रहेका छन् । .....

थारु बस्तीहरुमा प्रहरी तथा सेनाले घरमा सर्च गर्ने, खानतलासी र कुटपिट गरिरहेका छन् ।

...... प्रहरीले अन्य धेरैलाई पक्राउ गरेर लगेको बुझिएको छ तर कहाँ लगेका छन् केका लागि हो, कस्तो अवस्थामा छ भन्ने परिवारजन तथा कसैलाई पनि थाहा जानकारी दिइएको छैन । उनका अनुसार

टिकापुर अस्पताललाई अखण्ड पक्षधरहरुले घेरा हालेका छन् । त्यहाँ थरुहट पक्षधर कोही पनि घाइतेलाई उपचार गर्न दिइएको छैन ।

कैलालीदेखि सुनसरीसम्म तनावग्रस्त मधेश : कतै झडप कतै शवयात्रा; कतै प्रदर्शन कतै कर्फ्यु

नेपालगञ्जमा कर्फ्यु जारी गरिएकोले नजिकैको गाउँ मटैहयामा मधेशी तथा थरुहट आन्दोलनकारीले प्रदर्शन गरिरहेका छन् । .... थरुहटका कार्यकर्ता घरेलु हतियारसहित प्रदर्शनमा उत्रिएपछि स्थानीय प्रशासनले कोहलपुर क्षेत्रमा कर्फ्यु जारी गरेको ...... रुपन्देही जिल्लाको सदरमुकाम भैरहवा ..

बन्द प्रतिकार गर्नेहरुलाई प्रहरी र प्रशासनले सहयोग गरेको स्थानीय आन्दोलनकारीमा आक्रोश व्याप्त रहेको र निषेधाज्ञाको समय सकिएलगत्तै उनीहरुले आन्दोलन चर्काउने

...... पर्साको सदरमुकाम तथा औद्योगिक नगरी वीरगञ्जमा स्थानीय जनताको सहयोगमा मधेशी मोर्चाका कार्यकर्ताले आज विशाल लाठी जुलुस प्रदर्शन गरेका छन् । ..... संघीय समाजवादी फोरम नेपालका जिल्ला अध्यक्ष प्रदीप यादवले वीरगञ्जस्थित स्कुल, कलेज, कलकारखाना, बजार र पसलसहित सरकारी कार्यालय पनि पूर्ण रुपले ठप्प रहेको जानकारी दिए । ..... उनले स्थानीय प्रशासनले अर्धकर्फ्यु लगाएर रक्सौल नाकाबाट आउने मालबाहक ट्रकलाई रातिको समयमा वीरगञ्ज हुँदै भित्र्याउने गरेको बताए । ........ बाराको सदरमुकाम कलैया ...

आन्दोलन अनिश्चितकालिन भएकोले त्यसलाई रचनात्मक बनाउन सांस्कृतिक नाचगान र कलाकौशल प्रस्तुत गर्ने गरिएको गुप्ताको भनाइ छ ।

...... रौतहटको सदरमुकाम गौर आज शान्त र सुनसान देखिएको छ ।

घरेलु हतियारसहित नगर परिक्रमा गरेका हजारौं प्रदर्शनकारीले जिल्ला सरकारी कार्यालय र प्रहरी कार्यालय घेराउ गर्न थालेपछि सरकारले दंगाग्रस्त क्षेत्र घोषणा गरी कर्फ्यु लगाएको छ ।

तर जिल्लाको अर्को ठूलो बजार गरुडा क्षेत्र भने आज तनावगस्त रहेको ...... सर्लाहीको मलंगवामा हिजो मंगलबार मधेशी मोर्चाका कार्यकर्ताका साथै स्थानीय जनताले

घरेलु हातहतियारसहित विशाल शक्ति प्रदर्शन गरेपछि

हिजैदेखि मलंगवालाई पनि दंगाग्रस्त क्षेत्र घोषणा गरी कर्फ्यु आदेश जारी गरिएको छ । फलतः मलंगवा आज शान्त र सुनसान रहे पनि अन्य ग्रामीण र बजार क्षेत्र भने आन्दोलनमय रहेको ........ महोत्तरीको सदरमुकाम जलेश्वर पूरै ठप्प छ भने मधेशी दलसम्बद्ध कार्यकर्ताहरुले दिनहुँ शान्तिपूर्ण जुलुस र प्रदर्शन गरिरहेका छन् । .. मधेशी पार्टीहरु तथा संघसंस्थाहरुको अनिश्चितकालिन आन्दोलनका कारण धनुषाको जनकपुर पनि पूर्ण रुपमा बन्द छ । ......

हजारौंको संख्या दिनहुँ जुलुस निस्किने गरेको छ

.... सिराहाको सदरमुकाम सिराहा बजार, लहान नगरपलिका, राजमार्गमै रहेको गोलबजार र मिर्चैया बजार आन्दोलन तथा प्रदर्शनबाट अत्यधिक प्रभावित छ । तर आन्दोलन र प्रदर्शन दिनहुँजसो शान्तिपूर्ण हुने गरेको ...... सप्तरीमा भदौ १ गते प्रहरीको गोली लागी मृत्यु भएका राजीव राउतको शवयात्रा निकालिएको छ । ...... नेपाल सरकारले राउतका परिवारलाई दश लाख रुपैयाँ तथा घाइतेहरुको उपचारको प्रबन्ध मिलाउने लगायतको निर्णय गरेपछि राउतको शव पोष्टमार्टम गराई सोमबार राति जन्मस्थान भारदह ल्याइएको थियो । ...... हज्जारौं जनसमुदाय तथा राजनीतिकर्मीहरु सम्मिलत राउतको शवयात्रा जन्मस्थान भारदह हुँदै हनुमाननगर, इनर्वा, मन्सापुर, तोपा, तेतरीगाछी हुँदै सदरमुकाम राजविराज ल्याइएको छ । राजविराजको गजेन्द्र चौकमा समेत राउतको शवलाई अन्तिम श्रद्धाञ्जलीका लागि केही समय राखिएको थियो । ...... नगरको विभिन्न भाग परिक्रमापश्चात् उनको शवयात्रा सिरहाको लहानतर्फ प्रस्थान गरेको छ । त्यस क्रममा रुपनी, ट्राफिक चौक शम्भुनाथ, कठौना, कल्याणपुर, बिसनपुर, खर्चुहिया, कडरबोना, कुशहा, कदमाहा लगायका स्थानहरुमा समेत स्थानीय वासिन्दाहरुले राउतलाई श्रद्धाञ्जली दिएका छन् । ........ सुनसरीको सदरमुकाम इनरुवा पनि भदौ १ गतेदेखि नै पूर्ण रुपले ठप्प छ । बजार, पसल, विद्यालय, सरकारी कार्यालय र यातायात बन्द छ भने

हरेक दिन ४ देखि ५ हजारको संख्यामा जुलुस र प्रदर्शन निस्किने गरेको

सद्भावना पार्टीका प्रवक्त तथा स्थानीइ नेता संन्तोष मेहताले जानकारी दिए । ........ विराटनगर .. पहिलो र दोस्रो मधेश आन्दोलनको झल्को दिनेगरी विराटनगरमा विरोध तथा प्रदर्शनका कार्यक्रमहरु दिनहुँ हुने गरेको ...... विराटनगरको बजार, सरकारी कार्यालय, यातायात, शिक्षण संस्थाहरु पूर्ण रुपले बन्द छन् भने जोगबनी नाकाबाट मालसामान दिउँसो आउन दिने गरिएको छैन ।

राति भने जोगबनी भन्सार तथा नाकाबाट मालसामान ल्याउने गरिएको स्थानीय प्रहरुलिे जनाए ।

देउवा ज्यू ! ‘थारुहरुलाई रौं पनि दिन्न’ भन्ने को ?

शेरबहादुर देउवाले पत्रकार सम्मेलन गरीवरी एमाओवादी नेता बाबुराम भट्टराईका कारण थारु आन्दोलन हिंसात्मक भएको बताए ।

..... आन्दोलन रौं पनि दिन्न भन्नेले भड्काएको हो कि अधिकार दिउँ भन्नेले भड्कायो ? -...... सरकारले त्यसलाई संयमता अपनाएर समस्या सल्टाउनुको सट्टा सेना परिचालन गरेर आन्दोलनलाई भड्काउने दिशातिर गइरहेको छ । ...... संविधानसभाका प्रमुख दलका शिर्ष नेताहरुले दश बर्षे जनयुद्ध, १९ दिने जनआन्दोलन र मधेश आन्दोलन लगायतका विभिन्न आन्दोलनले उठाएको एजेण्डामध्ये पहिचानको आधारमा संघीयता बनाउने बिषयलाई दलहरुले बेवास्ता गरेपछि देशैभरिको स्थिती तनावग्रस्त बन्दै गइरहेको थियो । सुदुरपश्चिमको हकमा विभिन्न आन्दोलनहरुमा दलहरुले आश्वासन दिएको थरुहट प्रदेशको मागलाई सम्बोधन नगरेपछि आन्दोलनले चर्को रुप लिएको हो । .......

सिंहदरबारमा बसेको प्रमुख दलका शिर्ष नेताहरुको बैठकमा ‘थारुहरुलाई रौँ पनि दिन्न’ भनेपछि एमाओवादी नेता बाबुराम भट्टराईले देउवाले हठ नछोडे र संघीयता नमाने अर्को जनयुद्धमा जाने बताएको

...... यदी देउवा अधिकार दिन तयार छन् भने आजको पत्रकार सम्मेलनमा थारुहरुको मागका बारेमा किन बोलेनन् ? केही जवाफ छ ?

दंगाग्रस्त क्षेत्रमा कसरी परिचालित हुन्छ सेना ?
जनकपुरमा ओर्लियो मानव सागर

१० औं दिनसम्म पनि राज्य पक्षले कुनै चासो नदेखाएपछि ..... नागरिक समाज, बुद्धिजीवी, व्यवसायी, प्राध्यापक, शिक्षक, विद्यार्थी, ईन्जिनीयर, वकिल, कर्मचारी लगायत विभिन्न पेशाकर्मी, अधिकारकर्मी सहित

३० हजार भन्दा बढी

स्थानीयहरुको सो मौन विरोध जुलुसमा सहभागिता रहेको थियो । ....... जनकपुरको जनक चौकबाट शुरु भएको सो विरोध जुलुस शिव चौक, भानु चौक, रेलवे स्टेशन र मिल्स एरिया हुंदै नगरको विभिन्न भागको परिक्रमा गर्दै पुनः जनक चौकमै पुगी कोण सभामा पुगी सम्पन्न भएको थियो ।.... कोण सभालाई सम्बोधन गर्दै राजनीतिक विश्लेषक भोगेन्द्र झाले भने

प्रमुख खसवादी दलहरुले मधेशीमाथि वर्षौदेखिको दमन शोषण कायम राख्न संघीयताको नाममा मधेशलाई टुक्रा टुक्रामा विभाजन गरेको छ । मधेशीलाई दोश्रो दर्जाको नागरिक बनाउने पंचायती शैलीलाई राख्ने मनसायले नागरिकतामा विभेद गरी मधेशीमाथि अन्याय गरेको

आरोप समेत उनले लगाए । .......

आजको मानव जनसैलाबलाई देखेर आफूलाई विश्वास भएको छ कि यस्तै आफ्नो अधिकारका लागि मधेशीले संघर्षलाई जारी राख्ने भने राज्य पक्ष एकदिन अवश्य नै घुटना टेक्ने छ र हामी मधेशी अधिकार पाउन सफल हुनेछौ । ...... खसवादी सत्ताधारीको मधेशीमाथि दमन शोषण अब बढी दिनसम्म चल्नेवाला छैन किनकी आज मधेश तांती सकेको र मधेशी जनता संघर्षका लागि सडकमा उत्रिसकेको छ ।

सिरहाको मिर्चैयामा मधेशबादी नेताहरु द्वारा आन्दोलन सभाको संम्बोधन

विगतमा भएका सम्भौताहरु अहिले सम्म कार्यन्वयन नभएका कारण अब उधारो सम्झौता गरेर मधेशी जनता नठकिने बताएका छन् । अब उधारो सम्झौता होईन संविधानमै मधेश प्रदेश र समानुपातिक समावेशी समेत लेखिनुपर्ने र नागरीकतामा गरिएको विभेद लाई सच्याउनु पर्ने महतोको तर्क थियो ।

टीकापुर जे कारणले भयो त्यो कायम छ

जनता मर्दा मात्र दिमाग चल्ने नेता हरु

टीकापुर मा भएको दुर्घटना का बिभिन्न पहलु छन। तर त्यो ट्रेजेडी को प्रमुख कारक तत्व राजनीतिक हो। देश भरिमा १० दिन बढ़ी त्यति उथलपुथल भैसक्यो, तर चरी-घैंटे गठबंधन सरकार ले पर्याप्त मान्छे मरेका छैनन् भन्दै पर्खेर बसे जस्तो देखिन्छ। त्यो पर्खाइ ले गर्दा एउटा टीकापुर भयो, अरु पनि हुन सक्छन। सेना परिचालन गरिएको छ। थप मान्छे मारिएका छन। चरी-घैंटे गठबंधन का मानिस हरुले उत्तेजित कुरा गर्न छोड़ेका छैनन्। देश बन्द छ। देश भरि जनता tenterhooks मा छन। सारा देश सुकेको पराल बनेको अवस्था छ। ट्रेजेडी हो तर टीकापुर एउटा सानो झिल्को हो। सुशील बालुवाटार मा बसेर नैप गरिरहेको छ। न भुकम्प जाँदा उसलाई केही फरक पर्ने न देश यसरी गृह युद्ध को संघार मा आएर उभिंदा उसलाई फरक पर्ने।

टीकापुर जे कारणले भयो त्यो कायम छ। टीकापुर को प्रमुख कारक तत्त्व चरी-घैंटे गठबंधन हो। र त्यस चरी-घैंटे गठबंधन लाई तुरुन्त सत्ताच्युत गर्नुपर्छ। राष्ट्रपति के हेरेर बसेको? गैर कानुनी र असंवैधानिक किसिमले सेना परिचालन गरिएको छ। यो नेपाल सेना failed state मा रहेको बामे को निजी सेना हो?

इतिहासमा बंगालको विभाजनःअब गर्छन मधेसको विभाजन–संविधान सभा भित्रका मधेसीले जवाफ दिनु पर्नेछ

मधेस नै भावी संविधानको ट्रेन्ड सेटर थियो ।गणतन्त्र, संघीयता, स्वायत्तता सहितका प्रदेशहरु, आत्मनिर्णयको अधिकार, धर्म निरपेक्षता जस्तानयां सोचहरु मधेसकै कारणले आएको हो । .... नेपाली कांग्रेस, एमाले र माओवादीका बीच अहिले घनिभूत रुपमा चलिरहेकोवार्तामा मधेसी पक्षको कहीं उपस्थिति छैन । .... संविधान सभामा रहेका पांचवटा मधेसीदलहरु माओवादीसंग गठबन्धन गरेका छन् । तर, तीमाओवादीले भने कहींपनि मधेसका सवालहरुलाई उठाएका छैनन् । ..... सबैभन्दा ठूलो अकर्मण्यता त केदेखिन्छ भने न त उपेन्द्र यादवले न त बिजय वा महन्थ ठाकुरले-कसैले पनि संविधानकामुख्य बिषयहरुका वारेमा आफुभित्र कुनै सहमति बनाएका छैनन् । शासकीय स्वरुप, संसदको संरचना, विधान सभाको ढांचा, निर्वाचन प्रणाली र स्वायत्त मधेस प्रदेश जस्ता अति अहम्महत्वका बिषयहरुका वारेमा कुनै स्पष्ट दृटिकोण नै बनाउन सकेका छैनन् । जीवन मरणकोबिषय भनिएको मधेस प्रदेशको वारेमा समेत यिनीहरु आत्म समर्पण गरिसकेका छन् । केहीले त स्पष्ट रुपमै मधेसमा दुर्इ प्रदेश भनि सकेका छन् भने केहीले घुमाउरो रुपमामधेसमा बहु प्रदेश स्वीकारेको अवस्था छ। ...... मधेस भनेर संघर्षबाट स्थापितभूभागमा बहु प्रदेश बनाईनेछ र मधेसमा नेपाली राज्यको आन्तरिक औपनिवेशिकता अझ्लम्बिनेछ । यस सन्दर्भमा भारतमा अंग्रेजले गरेको बंगालको विभाजनको तानाबाना बुझ्नुआवश्यक छ । ..... सन् १८५७ को सिपाही बिद्रोहपछिबल्ल ब्रिटीसहरुको चेत खुलेको थियो । हिन्दुस्थान कहिल्यै आफ्नो हुनेछैन, ब्रिटीसले बुझे । उनिहरुको आंखा खुल्यो । ब्रिटीसले बुझे किभलै हिन्दू हुन वा मुसलमान । तर, यिनीहरु औपनिवेशिकसत्ताको खिलाफमा कुनैपनि वेला मिल्न सक्छन् । ...... सन् १८५७ को सिपाही बिद्रोह पछि । यस बेलासम्महिन्दुस्थानको शासन इष्ट इंडिया कम्पनीको जिम्मामा थियो । यसपछि औपनिवेशिक भारतकोसत्ता ब्रिटीस पार्लियामेन्टको हातमा गयो ।

ब्रिटीसले संसारका सामु तर्क दिए-अबहिन्दुस्थानको शासन जन निर्वाचित र उत्तरदायी संसदको हातमा आयो । यसलाई राम्रोभन्ने धेरै भारतीयहरु पनि थिए ।

....... त्यस बखत हिन्दुस्थानमा बंगालबडो शक्तिशाली थियो । बंगालमा बडो प्रखर बिद्रोही चेतनाको प्रचुरता थियो । ब्रिटीर्ससहरुलेआंकलन गरेका थिए कि बंगालीहरुले औपनिवेशिक सत्तालाई चैनले बस्न दिदैनन् । उनकोनजरमा

शेष भारतीय भन्दा बंगालीहरु भिन्न थिए र बढी बिद्रोही थिए ।

....... सन् १८६४ मा ब्रिटीस पार्लियामेन्टमा पहिलो पटक बंगालको विभाजन गर्नेबिषयमा छलफल भयो । त्यस बेलाका चर्चित अधिकारी स्टेफार्ट नार्तकाटले

यदि ब्रिटीसभारतमा शासन गर्न चाहन्छ भने बंगालको विभाजन गर्नै पर्ने भनेका थिए

।हिन्दुस्थानमा, खासगरी बंगालमा यस प्रस्तावको तिव्रबिरोध भयो । आसन्न खतराबाट ब्रिटीसर्स डराए । केही पहिले मात्र सिपाही बिद्रोहभएको थियो । ........ ब्रिटीस पार्लियामेन्टमा पहिलो पटक बंगालकोविभाजन गर्ने प्रस्ताव आएको १८ बर्षछि फेरी जोडतोडका साथ बंगालको विभाजन गर्नेकुरा उठाइयो । ...... सन् १८९९ मा लर्ड कर्जन भारत आए ।उनले गहिरोगरी अध्ययन गरें । बंगालको विभाजन हुदां बेलायती सरकारलाई हुनेफायदाहरुको उनले ठोस किटान गरे । उनको ठहर थियो ः १) यसबाट भारतीय राष्ट्रियआन्दोलनलाई नेतृत्व दिई रहेका बंगालीहरुको प्रभावलाई कमजोर बनाउन सकिन्छ । २)हिन्दुस्थानमा बंगालको क्षेत्रिय प्रभाव र महत्व सबभन्दा बढी छ । यसलाई कमजोर गर्नसकिन्छ । ३) कुनैपनि स्थानमा अविच्छिन्न शासन गर्नका लागि शासित समुहका सबभन्दाबलियो समुदायलाई बिभाजित गर्नै पर्छ । ....... उनले बंगालको विभाजन हुनै पर्छ भन्नाका लागि भारतीय समाजलाईविभाजित गरें । अब भारतीयहरुमा पनि बंगालको विभाजन गरिनु पर्ने तर्कहरु उठ्न थाल्यो । ...... त्यस बेला आजको असम, अहिलेको बंगलादेशको राजधानी ढाका र कोलकातासम्म बंगालफैलिएको थियो । यस बृहद् भू-भागलाईदेखाएर बंगाल बिभाजित हुदां लाभमा प्रशासनिक सुगमताको कुरा उठाइयो । हिन्दु बहुल क्षेत्र र मुसलमान बहुलक्षेत्रको कुरा उठाईयो । विकासका तर्कहरु अगाडी सारियो । बंगालको एक्यवद्ध रहेको मानसिकतालाई सर्व प्रथम विभाजित गरियो ।हिन्दुस्थानी राजनीतिक पक्षहरुलाई विभाजित गरियो ।

अन्ततः सन् १९०३ मा बंगालविभाजित भयो ।

........ असमको चटगांव, माइमनसिंह र ढाका गरी पूर्वीबंगाल बनाईयो । यही पूर्वी बंगाल पछि पूर्वी पाकिस्तान भयो र आजको बंगलादेश त्यहीहो । .... विभाजनको विरोध गर्दै महान कविरवीन्द्रनाथ ठैगोरले बंगाली चरित्र झल्काउदै बंगला भाषामा लेख्नु भयो ः "एकसूत्रे बांधियाछि सहस्रटी मन, एक कार्ये संपियाछिसहस्रजीवन । यीटा भंग भेलो ।" अर्थात, हजारौमन एउटै धागोमा गुथिएको छ, हजारौं जीवन एउटैकार्यमा समर्पित छ । यो भने भंग गरियो ।

कैलाली टिकापुरको घटना यिनैले यसरि घटाएका रहेछन

टीकापुरको क्रृर अमानवीय घटनाबाट बालबाल ज्यान जोगाएका सशस्त्र प्रहरीका एसपी लक्ष्मनबहादुर सिंहले थरुहटको आन्दोलनमा पूर्वमाओवादी लडाकुको संलग्नता रहेको बताएका छन् । ‘यति ठुलो अमानवीय घटना थरुहट आन्दोलनकारीबाट मात्र भएको होइन’ एसपी सिंहले भने ‘मेरो सुचनामा पूर्व माओवादीका लडाकुहरुको घुसपैठ थियो ।’ अघिल्लो दिनमात्र आन्दोलन शान्तिपूर्ण गर्ने थरुहट नेता र स्थानीय प्रशासनबीच सम्झौता भएको थियो । ...... हजारौको संख्यामा आएका आन्दोलनकारीकाबीच प्रवेश गरेका पूर्वमाओवादी लडाकुले पहिले सुरक्षाकर्मीका कमाण्डरमाथी आक्रमण गरेका थिए । आन्दोलनकारीलाई सम्झाउन खोजिरहेका बेला पूर्वमाओवादी लडाकुले एसएसपी लक्ष्मण न्यौपानेको हत्या गरेको उनले बताए । ‘एसएसपी सावले भाइहरु नगर भन्दै सम्झाउँदै हुनुहुन्थ्यो’ एसपी सिंहले भने ‘त्यहीबेला एक्कासी चारैतिरबाट घेराहाली एसएसपी सावको हत्या गरियो ।’ ..... ‘उनीहरुको आक्रमण कुनै सिधासादा जनताले गरेको जस्तो थिएन’ एसएसपी सिंहले भने ‘पुरै तालिम प्राप्त सेनाबाट गरिएको जस्तो थियो ।’ आक्रमणमा सहभागि भएका नेपाल प्रहरी र सशस्त्र प्रहरीले घटना तालिम प्राप्त ब्यक्तिहरुको समुहबाटै भएको निस्कर्ष निकालेका छन् । घटनामा घरेलु हतियार भाला मात्र नभई भरुवा बन्दुक पनि प्रयोग गरिएको थियो । ‘हामी दुई ठाउँबाट निस्कन खोज्यौ तर निस्किने ठाउँ नै थिएन, एसपी सिंहले भने ‘जनताले गरेको आन्दोलन र भिडन्तमा यस्तो हुँदैन ।’ ...... पूर्वमाओवादी लडाकुहरु दुई दिनअघि बाँके, बर्दिया, र दाङबाट आएको एसपी सिंहले बताए । ‘उनीहरु २ दिनअघि कैलाली प्रवेश गरेको हामीलाई जानकारी थियो, तर शान्तिपूर्ण आन्दोलन भएकाले हामीले कुनै गोली बर्साएनौ’ उनले भने ‘हामीले गोली हानेको भए धरैको ज्यान जान सक्थ्यो ।’

प्रहरीद्धारा थारु महिलाहरु माथि दुव्र्यहार भएपछि प्रतिकार गरेको हो

कैलाली घटना पछि भागेर भारत पुगेका दुई जना युवाहरुले टुडेखबर कर्मीलाई फोन गरी यसरी घटना बारे जानकारी दिएका छन । युवाहरुले आफुहरुलाई प्रहरी प्रशासनले मार्न खोजेको भन्दै ज्यान जोगाएर भारत पुगेको बताएका छन् । सुरक्षाको कारणले नाम उल्लेखित नगर्ने शर्तमा उनीहरुले घटना यसरी सुनाए । तीन दिन अघि देखि पुलिस प्रशासनले थारु बस्तीमा पसेर महिलाहरुमाथि दुव्र्यवहार गरेको छ सर, प्रहरी थारुको वस्तीमा पुगेर घरमा बसेका महिलालाई गाली गर्ने, बाबु, दाजु र श्रीमानको अगाडि दर्जनौं महिलाहरुमाथि दुव्र्यवहार भएपछि थारुहरु आजित भएर प्रतिकारको योजना बनाएका हो सर, प्रहरीले थारु बस्ती प्रवेश गरी थारुहरुलाई कुटपिट गर्ने, गोली ठोक्ने धमकी दिने लगायतका दमन गर्ने कार्य प्रहरीहरुले गरेको हो सर, । त्यस्तै प्रहरीहरुको आडमा पहाडे समुदायका युवाहरुले पनि थारु बस्ती प्रवेश गरी थारुहरु माथि दमन गरेका छन् सर । ....... उनीहरुले हिजोको भिडन्तमा, दुई दर्जन भन्दा बढी थारु युवाहरुलाई गोली हाली मारेको बताए । सर, हाम्रा दुई दर्जन साथीहरुको मृत्यु भएको छ, मृतकहरुको लास प्रशासनले कब्जा गरी लुकाएका छन् । पत्र पत्रिकामा पनि केवल प्रहरी मात्र मरेको खबर आई रहेको छ, त्यहाँको बास्तविकता अर्कै छ सर । त्यहाँ ठुलो दमन भएको छ, यो घटना जसरी अहिले सरकार हल्ला फैलाई रहेका छन्, यसको बास्तविकता अर्कै छन् सर ।

प्रहरीद्धारा कैलाली घटनामा संलग्न आशंकामा पक्राउ

नेपाल प्रहरीका एसएसपी लक्ष्मण न्यौपानेसहित मारिनेगरी भएको घटनामा संलग्न कैलाली मुनुवाका राजकुमार कठरिया, हरिनारायण चौधरी, दिलबहादुर चौधरी, राम कुमार कठरिया र सुन्दरलाल कठरियालाई पक्राउ गरिएको कैलाली प्रहरीले जनाएको छ । ..... पक्राउ परेका पाँचै जनामाथि अनुसन्धान भइरहेको छ । सोमबार टीकापुरमा भएको दोहोरो भीडन्तमा परी सेती अञ्चल प्रहरी प्रमुख एसएसपी लक्ष्मण न्यौपानेसहित ७ प्रहरी कर्मचारी एक बालकको मृत्यु भएको थियो । झडपमा ५० भन्दा बढी घाइते भएका छन् ।

‘सेना परिचालन’ प्रति राष्ट्रपति असन्तुष्ट

अन्तरिम संविधान अनुसार सेना परिचालन गर्ने अधिकार राष्ट्रपतिलाई हुन्छ । तर, संसदमा बोल्दा गृहमन्त्रीले दंगा ग्रस्त क्षेत्र घोषणासँगै सेना परिचालन गरिएको बताएका थिए । ..... गृहमन्त्रीको बक्तव्यप्रति राष्ट्रपतिको ध्यानाकर्षण भएको शीतल निवास स्रोतले जनाएको छ । ‘पहिलो कुरा त सेना परिचालन गर्दा सेनाका परमाधिपति राष्ट्रपतिलाई सोध्नुपर्दथ्यो’ स्रोतले भन्यो-‘अर्कै ऐनको आधारमा सेना खटाइएको भए पनि सेना परिचालन भन्ने शब्द गृहमन्त्रीले बोल्नु हुँदैनथियो ।’

भाग्यले बाँचेका सशस्त्रका एसपी भन्छन्- आन्दोलनकारी छापामार शैलीमा आएका थिए

शान्तिपूर्ण भनिएको आन्दोलनमा उच्च पदस्थ प्रहरी अधिकारी मारिएको सम्भवत यो नै पहिलो घटना हो । आखिर त्यहाँ के भएको थियो जसले गर्दा प्रहरीका उच्च अधिकारी नै मारिए ? ..... सोही घटनामा मुस्किलले बाँचेका सशस्त्र प्रहरीका एसपी लक्ष्मण बहादुर सिंहले घटनाबारे यसरी सुनाए- ..... एसएसपी लक्ष्मण न्यौपाने र म एउटै गाडीमा घटनास्थल गएका थियौं । उहाँको गाडी अगाडि नै गइसकेकाले ‘आज भाइकै गाडीमा जाउँ’ भन्नु भयो । हामी चोकमा पुग्दा झडप सुरु भइसकेको थियो । ..... झडपलाई रोक्न सुरक्षाकर्मीले पहिले अश्रुग्यास हानेको थियो । तर, आन्दोलनकारीले एकैचोटी चारैतिरबाट घेरे र हामी बिचमा पर्‍यौं । आन्दोलनकारीको भिड ठूलो थियो । त्यो भिडमा हामी आधाआधा भयौं । एसएसपी साबले भाइहरु केही नगर भनेर सम्झाउँदै हुनुहुन्थ्यो । तर, भिडले सुनेन् र दुःख घटना हुनपुग्यो । ......

आन्दोलनकारी छापामार शैलीमा आएका थिए ।

झडपका क्रममा उनीहरुले ढुंगा धेरै हाने । बढी सुरक्षाकर्मी ढुंगा लागेर घाइते भएका छन् । म आफैं पनि दुई पटक ढुंगाले लागेर ढलेँ । सञ्चार सेटमा कुरा गरिरहँदा ढलेपछि अंगरक्षकले तानेर बचाए । तर,

मेरो अंगरक्षक हवल्दार रामबिहारी थारुले ज्यान गुमाए । उनलाई आगो लगाएर मारेका रहेछन् ।

...... चारैतिरबाट ढुंगा हानेपछि घाइते भएका सुरक्षाकर्मीको उद्धार गर्न खोज्यौं । तर, उनीहरुले चारैतिरबाट घेेरेकाले हामी निस्कन सकेनौं । दुई ठाउँबाट निस्कने प्रयास गरेका थियौं । हामीले त्यसका लागि अश्रुग्यास र हवाइ फायर गरेका थियौं ।

अश्रुग्यास हान्दा हावाले हामीतिर ल्याइदियो, त्यसले झन् गाह्रो भयो ।

...... आन्दोलनकारीले केही दिनअघिदेखि नै गुलेली प्रयोग गर्दै आएका थिए । हिजो भने केहीसँग घरेलु हतियार भाला लगायत पनि थिए । एक दुई ठाउँमा भरुवा बन्दुक प्रयोग भएको भन्ने खबर आएको छ । .....

तर, यो सबै थरुहट पक्षले नै गरेको हुन भन्न सक्ने अवस्था छैन् । यसमा घुसपेठ भएको देखिन्छ । माओवादी पूर्व लडाकूहरु आन्दोलनमा प्रयोग भएका छन् । उनीहरुलाई ल्याइएको भन्ने हामीलाई रिपोर्ट आएको छ । बर्दियादेखिका मानिसहरु आएको पाइएको छ ।

...... भिडमा संयमता अपनाएर ‘ट्याक्टिकल्ली’ हृयाण्डल नगरेको भए ठूलो मानवीय क्षति हुन सक्थ्यो । हाम्रा सहकर्मीहरुले ज्यान गुमाए तर हामीले हामीले भिडमाथि गोली बर्साएनौं । ..... घटनामा दुई वर्षको बालक टेकेन्द्र साउदको मृत्यु भएको छ । उनी सशस्त्र प्रहरीका सहायक हवल्दार नेत्र साउदका छोरा भएको खुलेको छ । अहिलेसम्म नेपाल प्रहरीका एसएसपीसहित पाँच र सशस्त्र प्रहरीका दुई सुरक्षाकर्मीको मृत्यु भएको छ ।

थारु आन्दोलनकारीले टीकापुर हत्याको जिम्मेवारी नलिने
'जनआन्दोलनमा कोही पनि परिचयपत्र भिरेर जाँदैन'

जिम्मेवारी नलिने प्रष्ट पारेको छ । साथै बन्दसहितको आन्दोलन जारी राख्ने समेत बताएको छ । ...... एसएसपी लक्ष्मण न्यौपाने सहितको हत्याको जिम्मेवारी राज्यले लिनुपर्ने बताएको हो । संघर्ष समितिका संयोजक धनिराम चौधरीले भने-‘हामी यो घटनाको जिम्मेवारी लिदैनौं । हाम्रो आन्दोलन शान्तिपूर्ण हो, घुसपैठ भएकाहरुले यो अकल्पनीय घटना गराए । यसको जिम्मेवारी राज्यले लिनुपर्छ ।’ ....... कांग्रेस सभासद सुरेन्द्र चौधरीले को-को घुसपैठ भए भन्ने आन्दोलनकारीलाई थाहा नहुने तर्क गरे । चौधरीले भने-‘जनआन्दोलनका बेला परिचपयपत्र बाँडेर सहभागी गराइँदैन । आन्दोलनकारीको परिचयपत्र हुँदैन । यस्तो बेला को-को घुपैठ भए हामीलाई के थाहा ?’ ......

शिवरात्रीको बेला पशुपतिनाथमा साधु सन्तहरु र भक्तजनमात्र होइन, पकेटमार पनि जान्छन् भन्दै चौधरीले थारुको आन्दोलन बद्नाम गराउने षड्यन्त्रबाट हत्याकाण्ड भएको आरोप लगाए ।

..... कैलाली क्षेत्र नम्बर १ का सभासद तथा फोरम लोकतान्त्रिकका नेता जनक चौधरीले कफ्र्यु लगाएको समयमा अराजक झुण्डले आफ्नो घर लगायत थारु समुदायका पसल आगजनी गरेको बताए । ....

‘वार्ताको वातावरण बनाइयोस्, झूठा मुद्दा खारेज गरियोस्, धरपकड बन्द गरियोस् र क्षति भएको धनजनको क्षतिपूर्ति दिइयोस्’

...... संयुक्त संघर्ष समितिले भदौ १६ गतेसम्मको आम हड्ताल कार्यक्रम यथावत रहेको र

भदौ १२ गते तराईका सम्पूर्ण जिल्ला सदरमुकाम र मुख्य शहरहरुमा बिरोध सभा गर्ने

जनाएको छ ।

माओवादी पूर्वलडाकु भन्छन्-घुसपैठ होइन, ऐक्यवद्धता हो

माओवादी जनमुक्ति सेनाका पूर्वलडाकु नेपबहादुर चौधरी ‘सिंहराज’ले कैलाली आन्दोलनमा आफूहरुको घुसपैठ नभई ऐक्यवद्धता रहेको बताएका छन् । ..... ‘पहिचानका लागि हामीले लामो समयदेखि लड्दै आएका छौं,’ नेकपा-माओवादी कैलाली इन्चार्जसमेत रहेका चौधरीले भने, ‘संविधान बनाउन नचाहनेहरुको घुसपैठ भन्ने गरेका छन्, यो सरासर गलत हो ।’

......... उत्पीडित समूदायमध्येकै थारु समुदायलाई राज्यले उपेक्षा गरेको कारण अधिकारका लागि सडकमा उत्रिएका समुदायलाई राज्यले दमन गर्न खोजेको उनको भनाइ छ । ...... ‘पहिचानको पक्षमा संघर्ष गर्ने पार्टीको घोषित नीति हो,’ माओवादी जनमुक्ति सेनाको कैलालीस्थित सातौं डिभिनजका भाइस कमाण्डर रहिसकेका चौधरीले भने, माओवादी आन्दोलनमा थारु समुदाय पनि छ, त्यसैले उसले अधिकारका लागि संघर्ष गर्नु स्वभाविक हो ।’ ...... कैलालीको टीकापूर घटनाका बारेमा आएका मिडियामा आएका खबरहरु सबै प्रशासनको एकलौटी आवाज भएको चौधरीको दाबी छ ।

कैलालीमा भएको आन्दोलनलाई दबाउन सरकारले निषेधाज्ञा र कफ्र्यू जारी गरी शान्तिपूर्ण आन्दोलन गर्न समेत रोक लगाएको माओवादी नेता चौधरीको आरोप छ ।

........ ‘दमन गरेर आन्दोलन रोकिदैन, पहिचानका लागि शुरु भएको आन्दोलन अन्तिम सम्म पनि जारी रहन्छ ।’ ......

कैलाली घटनापछि पछिल्लो राजनीतिक अवस्थाबारे छलफल गर्न नेकपा-माओवादीको स्थायीको बैठक बस्दैछ ।

कैलालीमा भएको पछिल्लो घटना र देशैभरको आन्दोलनको बारेमा छलफल गर्न वैठक बस्न लागे प्रवक्ता पम्फा भुसालले बताइन् । कैलाली घटनापछि विभिन्न जिल्लाहरुलाई दंगाग्रस्त क्षेत्र घोषणा गर्दै सेना परिचालन गरिएको घटनाबारे छलफल गर्न माओवादी वैठक बस्न लागेको माओवादीले जनाएको छ । ..... शान्तिपूर्ण रुपमा भएका जनविरोध र जनप्रदर्शनजस्ता कार्यक्रमबाट समेत उत्तेजित भई कैलाली लगायतका जिल्लाहरूलाई दंगाग्रस्त क्षेत्र घोषित गरी कर्फयु लगाउने र ती ठाउँहरूमा सेना परिचालन गर्ने निर्देशन तानाशाही कदम भएको वैद्यको आरोप छ ।

थारू आन्दोलनको राजनीतिक निकास खोज्ने चार दलको सहमति

बैठकमा कांग्रेस र एमालेका नेताहरु प्रशासनिक रुपमा समस्या समाधान गर्ने पक्षमा उभिएका थिए । ..... तर, एमाओवादीले हिंसात्मक घटना जे भए पनि आन्दोलनको मूल उद्देश्य राजनीतिक भएको बताएको थियो । बैठकमा सरकारले शान्ति सुरक्षा कायम गर्ने र शीर्ष नेताहरुले नै राजनीतिक निकासका लागि पहल गर्ने सहमति भएको छ ।

थारु सभासदले प्रधानमन्त्रीलाई सोधे- कर्फ्यू थारुका लागि मात्र हो कि सबैलाई ?

सभासदहरुले कफ्र्यू लागिरहेको समयमा अखण्ड सुदूरपश्चिम पक्षधरले थारु सभासद र सर्वसाधारणको घरमा आगो लगाएको आरोप लगाएका छन् । दहितले भने-आज मात्र १८ जनाको घरमा आगो लगाइएको छ ।

सुदूरपश्चिमका सशस्त्र र नेपाल प्रहरीका डीआईजी हेडक्वाटर तानिए
डा. भट्टराईले भने- अतिले खति गर्छ भन्ने हेक्का ठूला नेतालाई बेलैमा होस्
'थारुलाई मान्य हुने प्रदेश बन्छ भने आपत्ति जनाउनु हुँदैन'

अतिले खति गर्छ

....

‘थारु नेपालको ६.५६ प्रतिशत जनसंख्या भएको सम्भवतः सबैभन्दा उत्पीडित जाति/समूह हो । उसको बसोवासका निश्चित ऐतिहासिक र भौगोलिक थातथलो छन् । तिनलाई मोटामोटी मिलाएर उनीहरुलाई मान्य हुने गरी कुनै संघीय प्रदेश बन्छ भने त्यसमा हामीले आपत्ति गर्नुहुन्न,’

डा. भट्टराईले फेसबुक पेजमा लेखेका छन्, ‘संघीय पुनर्संरचनामा गैसकेपछि हिजोका कुनै पनि प्रशासनिक इकाइ अखण्ड हुँदैनन् । अतिले खति गर्छ भन्ने हेक्का आफूलाई ठूला ठान्ने नेताहरुलाई बेलैमा होओस् ।’ ......

समस्याको समाधान प्रशासनिक वा फौजी ढंगले नभइ राजनीतिक ढंगले नै खोज्नुपर्ने

मा पनि उनले जोड दिएका छन् । ...... ‘कांग्रेस, एमाले, एमाओवादी, मधेसवादी आदि अहिलेका सबै प्रमुख राजनीतिक शक्तिहरु आआˆनो समयमा ठुलो आन्दोलन/संघर्ष गरेरै आएका शक्ति हौं । त्यसैले समस्याको समाधान प्रशासनिक वा फौजी ढंगले हैन राजनीतिक ढंगले नै खोज्नुपर्छ भन्ने हामीले विर्सनु हुँदैन,’ भट्टराईले लेखेका छन् ।

कहाँ लुकेका थिए टीकापुरका सरकारी गुप्तचर ?
यसरी छताछुल्ल भयो सरकारको सुरक्षा कमजोरी

स्थानीय प्रदर्शनमा ५० भन्दा बढी प्रहरी घाइते हुनु र दंगा नियन्त्रणमा खटिएका एसएसपी एवं दुई इन्स्पेक्टरसमेत मारिनु सामान्य घटना होइन । यो घटनाले वामदेव गौतमको नेतृत्वमा रहेको सुरक्षा निकाय शान्ति सुरक्षामा कति निरीह र कमजोर रहेछ भन्ने उजागर भएको छ । ......

अन्य प्रजातान्त्रिक मुलुकमा भए यस्तो घटनामा गृहमन्त्रीले नैतिकताका आधारमा तत्कालै राजीनामा दिन्थे त्यसपछि माफी माग्थे । तर, हाम्रो गृह मन्त्रालयचाँहि कैलालीका थारुहरुको प्रदर्शनमा एसएलआर राईफल चलाइएको थियो भन्ने तर्कका पछि लागेर सरकारको कमजोरी ढाकछोप गर्नेतिर लागेको छ ।

........ टीकापुर घटनालगत्तै केपी शर्मा ओलीले बागबजारको हार्दिक होटलमा भने कि थारुहरुले यो घटना गराएको नभई एसएलआर राइफल बोकेर आएकाहरुले प्रहरीमाथि आक्रमण गरेका हुन् । ....... टीकापुरमा चारैतिरबाट प्रदर्शनकारीहरु घरेलु हतियारसहित आउँदैछन् र उनी १० हजार भन्दा बढीको संख्यामा छन् भन्ने कुरा सरकारी गुप्तचरले बेलैमा प्रहरी प्रशासनलाई खबर गर्न सक्नुपर्ने थियो । ...... सुरक्षा प्रतिरक्षामा सरकारी रणनीति पूर्णरुपमा निरीह देखियो ।

गुप्तचर निकायमा नेताहरुले आफ्ना मानिस भर्ती गर्ने र क्षमताविहीन बनाउने कार्यले गर्दा गुप्तचर निकाय समाजमा हुने सम्भावित हिंसाबारे सूचना संकलन गर्न नसक्ने असक्षम बनाइएको छ । यही असक्षमताका कारण टीकापुरमा सरकारले बेलैमा सूचना संकलन गरेर प्रतिरोधको रणनीति बनाउन सकेन ।

..... दोस्रो कमजोरी के देखिँदैछ भने यो घटनापछि सरकारी अधिकारी र मन्त्रीहरु यसलाई राजनीतिक नभएर विशुद्ध आपराधिक रंग दिने प्रयासमा लागेका छन् । हिंसाको यो घटना निन्दनीय एवं आपराधिक त हो नै, तर यसको कारण खोज्दै जाने हो भने

सत्तारुढ दलहरुले राजनीतिक समस्यालाई सही व्यवस्थापन गर्न नसक्दा सिर्जना भएको दुर्घटना पनि हो यो ।

.......... राजनीतिक रंगमा भड्किने हिंसाको समाधान राजनीतिक किसिमले खोज्नुपर्छ ।

Related articles

• नेपाली जातीय भाषा हो, नेपाल जातीय पहिचान को नाम हो
• Lebanon PM warns of a failed state as protests turn violent, photos
• Ceasefire violations shows Pakistan's desperation: Nirmal Singh
• We can't use current register for elections 2016
• Smriti Irani at Mail Today Conclave on challenging Lutyens Status Quoism

शेर बहादुर देउबा का २२ पुल

शेर बहादुर देउबा ले भर्खर भने, "मैले प्रधान मंत्री हुँदा कैलाली मा २२ वटा पुल बनाएँ। त्योभन्दा अगाडि काठमाण्डु आउन भारत को बाटो आउनु पर्थ्यो। " वहाँ को आशय यस्तो थियो कि मैले २२ वटा पुल बनाएँ, कैलाली का थारु ले मेरो कुरा किन नमानेको? उनीहरु लाई थरुहट किन चाहियो?

यो त महेंद्र ले मैले पुर्व पश्चिम राजमार्ग बनाएं, किन बहुदल मागेको भने जस्तो भयो। संघीयता अधिकार को कुरा हो देउबा जी।

प्रेस विज्ञप्ति: सङ्घीय गठबन्धन

मिति २०७२ भाद्र ७ र ८ मा कैलालीको टिकापुरमा शान्तिपूर्ण जन आन्दोलनमाथि सुरक्षाकर्मीबाट भएको हस्तक्षेप तथा आन्दोलनकारीहरुभित्र रहेको घुसपैठियाहरु र सुरक्षाकर्मीबिच भएको भिडन्त तथा देशका यथास्थितिवादी राजनीतिक दल, तिनका नेता र सञ्चार माध्यमहरूले

अप्रमाणित, अतिरञ्जित र एक पक्षीय ढङ्गले सम्प्रेषण गरि रहेको समाचार

प्रति हाम्रो गम्भिर ध्यानाकर्षण भएको छ । प्रतिगामीे संविधानको मस्यौदा विरुद्धमा, अग्रगमन र परिवर्तनलाई संस्थागत गराउन र पहिचान सहितको सङ्घीय संविधान निर्माण गर्ने उद्देश्यका साथ थरुहट/थारुवान संयुक्त सङ्घर्ष समितिद्वारा आयोजित शान्तिपूर्ण कार्यक्रमका लागि जन परिचालन गर्ने क्रममा त्यसलाई रोक्न सत्तापक्ष र अखण्ड पक्षधरहरु अगाडी बढेकाले त्यहाँ झडप ह्न गएको हो । हामी यस घटनामा दिवङ्गत भएकाहरूप्रति भावपूर्ण श्रद्धान्जली अर्पण गर्दै घट्नाप्रति द्ःख व्यक्त गर्दछौँ । त्यस घट्ना पश्चात राज्य पक्षले सुनियोजित ढङ्गवाट सेना परिचालन गरी देशका विभिन्न स्थानमा आन्दोलनलाई निस्तेज गर्न कफ्र्यू आदेश जारी गर्ने, दङ्गाग्रस्त क्षेत्र घोषणा गर्ने, थरुहट पक्षधर जनताको घर घरमा गई खान्तालासी लिने, धरपकड गर्ने, देख्ने वित्तिकै गोली हान्ने, वारेण्ट विना नै पक्राउ गर्ने जस्ता निरङ्कुश आदेश जारी गरेका छन् ।

नेपाल सरकारद्वारा एकातिर अखण्ड सुदुरपश्चिम, मध्यपश्चिम जस्ता मागहरूलाई सामाजिक असन्तोषको रुपमा सम्वोधन गर्ने र अर्कोतिर बिगतमा भएका सम्पूर्ण सम्झौताहरू तथा नेपालको अन्तरिम संविधान, २०६३ को भावना विपरीत मधेश, थरुहट, मगरात, किरात, लिम्वुवान, ताम्सालिङ/तामाङ सालिङ, शेर्पा, नेवाः, तमुवान, खसान लगायतका पहिचान सहितको सङ्घीयताको पक्षधर जनताका मागलाई विध्वंशकारी र विखण्डनकारी भन्दै दमन गर्ने दोहरो चरित्रका कारण देश गृहयुद्धतर्फ उन्मुख हुदै गएको छ ।

यस घट्नाले नेपालको अन्तरिम संविधानको भावना र विगतमा महिला, मधेसी, आदिवासी जनजाति, थारु, खस, मुस्लिम, पिछडा वर्ग लगायतकाहरुसँग भएका सम्झौता र सहमतिलाई संस्थागत गरी नेपाली जनताको चाहना अनुसार पहिचान सहितको सङ्घीय संविधान निर्माण गरेर मात्र नेपालमा दिगो शान्ति र अमन चयन कायम हुन सक्दछ भन्ने कुरा यस घट्नाले देखाएको छ । त्यसरी नै सिरहा, सर्लाही, रौतहट, रूपन्देही, नवल परासी, कपिलवस्तु, वाँके, वर्दिया लगायत देशका विभिन्न जिल्लाहरूमा पनि राज्य पक्षले शान्तिपूर्ण आन्दोलनमाथि दमन र हस्तक्षेप गरेको छ । सरकारद्धारा जनताको न्यायपूर्ण सङ्घर्षमाथि भएको भेदभाव, दमन र उत्पीडनका कारण तराई मधेश तथा थरुहट क्षेत्रमा भएको सङ्घर्षले क्रमशः जन विद्रोहको रूप लिन पुगेको छ । त्यसलाई साम्प्रदायिक रूप दिई जनताको ध्यान अन्त मोड्ने र आन्दोलनकारीहरुमाथि दमन गर्ने सरकारको षडयन्त्रको घोर भत्र्सना गर्दै हामी आन्दोलनरत सम्पूर्ण दलहरु नेपाली जनता समक्ष उच्च मनोवल र आत्म सम्मानका साथ शान्तिपूर्ण आन्दोलनमा सहभागी हुन आह्वान गर्दछौँ । नेपाल सरकारद्वारा जारी गरेको सेना परिचालनको आदेश तुरुन्त फिर्ता गर्न, संविधान प्रदत्त जनताको हक हनन् नगर्न तथा नागरिक अधिकारको सम्मान गर्न हामी जोडदार माग गर्दछौँ । साथै सरकारको कसैलाई काखा र कसैलाई पाखा पार्ने भेदभावपूर्ण नीति तथा

सरकारको वलमा पहिचान विरोधी अखण्डकारीहरुको तर्फबाट थरुहट क्षेत्रमा भइ रहेको कुटपिट, आगजनी जस्ता जघन्य अपराधको कारण देशमा असामान्य परिस्थिति सृजना भइ रहेको छ । आजै मात्र पनि टिकापुरमा कफ्र्यू आदेश र सेना परिचालन हुँदाहुदै रेशम चौधरी, जनक चौधरी लगायत थरुहट पक्षधरहरुको घर, पसलमा आगजनी हुनुले यो कुरा प्रमाणित गरेको छ ।

त्यसलाई तुरुन्त नसच्याए त्यसबाट उ्रत्पन्न हुने सम्पूर्ण परिणामको जिम्मेवारी सरकार नै हुने कुरा हामी सचेत गराउन चाहन्छौँ ।

हाम्रा सङ्घर्षका कायक्रमहरु यस प्रकार छन् ।
१) २०७२ साल भाद्र ९ गते आदिवासी जनजाति राष्ट्रिय आन्दोलनको कार्यक्रममा ऐक्यवद्धता,
२) २०७२ साल भाद्र १० गते सेना परिचालनको निर्णय विरुद्ध राष्ट्रपतिलाई ज्ञापन पत्र दिने,
३) २०७२ साल भाद्र ११ गते देशव्यापी रुपमा जिल्ला सदर मुकामहरुमा जन प्रदर्शन र सभा ।

मिति: २०७२।०५।०८
सङ्घीय गठबन्धन, नेपाल

(क्र.स. राजनीतिक दल नाम थर पद हस्ताक्षर

१ सङ्घीय समाजवादी फोरम, नेपाल अशोक कुमार राई वरिष्ठ नेता
२ तराई मधेस लोकतान्त्रिक पार्टी गोविन्द चौधरी महासचिव
३ सदभावना पार्टी उपेन्द्र महतो केन्द्रीय सदस्य
४ तराई मधेस सदभावना पार्टी, नेपाल राम नरेश राय वरिष्ठ नेता
५ थरुहट तराई पार्टी, नेपाल भानुराम चौधरी अध्यक्ष
६ सङ्घीय लिम्बुवान पार्टी, नेपाल ज्ञान वहादुर गुरुङ उपाध्यक्ष
७ सामाजिक लोकतान्त्रिक पार्टी, नेपाल कुमार राई, अध्यक्षमण्डल सदस्य
८ आदिवासी जनजाति पार्टी, नेपाल तामाङ बुद्धराज स्याङ्तान अध्यक्ष)

राष्ट्रपति ले सरकार हटाउनु पर्छ

बारम्बार कानुन र संविधान मिचेर देश लथालिंग पारेको भन्दै राष्ट्रपति ले यस चरी-घैंटे सरकार लाई हटाएर, संविधान सभा लाई निलंबन गरेर, नवंबर मा नया संविधान सभा को चुनाव हुने घोषणा गरी सरकार आफ्नो हात मा लिनुपर्छ।