प्रचण्ड सरकारको यस्तो छ ‘निरोगी नेपालः स्वस्थ नागरिक’ बनाउने अवधारणा ४० घन्टाभन्दा बढी अवधि सेवा प्रदान गर्ने चिकित्सक तथा स्वास्थ्यकर्मीलाई अतिरिक्त सुविधा
युक्रेन झुक्न तयार छैन, पुटिनसँग अब कस्ता छन् विकल्प ?
रातोपाटी ब्रिफिङ : प्रदेशमा सरकार बनाउन र केन्द्रमा जोगाउन दौडधुप
वर्षा याममा मासिक ५० र हिउँदमा ३० युनिट बिजुली निःशुल्क !
अहिलेको दुनियाँमा कहाँ पर्छ एडम र इभको जन्मस्थान ‘गार्डेन अफ इडेन’ ?
सगरमाथाको ‘डेथ जोन’ मा पुगेपछि शरीरमा कस्तो असर पर्छ ?
अमेरिकामा नेपाली दूतावासको रकम लुटियो
तयार भयो सरकारको कार्यक्रम : नागरिकताका विषय प्राथमिकता
प्रभावकारी राज्यसंयन्त्र र स्वतन्त्र न्यायालय सरकारको प्राथमिकतामा
प्रचण्ड सरकारको प्राथमिकता : दुई वर्षभित्र सुकुम्बासी समस्या सम्बोधन
५ वर्षमा मासिक ज्याला न्यूनतम् २५ हजार, ६० लाखलाई सामाजिक सुरक्षा भत्ता
सरकारले प्रदेश तथा संघको कार्यक्षेत्रमा दोहोरो भूमिका भएका संरचनाहरु खारेज गर्ने
प्रचण्ड ३.० भारतीय टेलिभिजन एबीपीका अन्तर्वार्ताकार दिवाङ्गले प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल (प्रचण्ड) लाई सोधे, ‘के यो सरकार प्रो–चाइना हो ?’ प्रचण्डले सन्तुलित भाषामा जवाफ फर्काए, ‘आजको नेपाली राजनीतिमा कोही पनि प्रो–चाइना, प्रो–इन्डिया वा प्रो–अमेरिका छैन । मेरो लाइन प्रो–नेपाल हो ।’ ....... शक्तिकेन्द्र बन्ने ओली आकांक्षा । प्रचण्डभन्दा ओलीको ठूलो महत्त्वाकांक्षा छ । प्रचण्ड संसद्को अंकगणितको ‘किङमेकर’ बन्न चाहन्छन्, ओली समग्र राजनीतिकै । उनी चुनावअघिदेखि नै गठबन्धन टुटाउने रणनीतिमा थिए । ....... देउवासँगको प्रचण्ड गठजोड भत्किएर ओलीसँग गाँसिनुलाई दुई ठूला छिमेकी शक्तिराष्ट्रबीचको जित र हारका रूपमा व्याख्या/विश्लेषण गर्न थालिएको छ । ....... ‘कांग्रेसमा संसदीय दलको चुनाव हुनुअघि देउवा र प्रचण्डबीच सत्ता साझेदारीको सहमति बनेको थियो । सुरुमा प्रचण्ड दुई वर्ष र पछिका तीन वर्ष देउवा प्रधानमन्त्री बन्ने सहमति थियो । तर, सहमतिविपरीत देउवा प्रचण्डलाई प्रधानमन्त्री नदिने निर्णयमा पुगे । त्यस्तो निर्णयमा पुग्नुको कारण थियो- उनले एमाले अध्यक्ष ओलीसँग छुट्टै गरिरहेको कुराकानी । त्यो कुराकानीमा भारतको पूर्ण समन्वय थियो । प्रचण्डलाई सत्ताबाहिर राख्ने खेलमा भारत संलग्न मात्र थिएन, त्यसको सूत्रधारजस्तै थियो ।’ ......... सम्भवतः संयोग नै होला, केही अग्रज पत्रकार र नागरिक अगुवा पनि प्रचण्डलाई प्रधानमन्त्री हुनबाट रोक्न सक्रिय थिए । मंसिर २८ गते तीर्थमान शाक्य, कुलचन्द्र गौतम, युवराज घिमिरे, सुशील प्याकुरेल, कनकमणि दीक्षितका नामबाट प्रेषित नागरिक अपिलमा सरकार निर्माणमा भइरहेको तथा हुन सक्ने वैदेशिक हस्तक्षेपप्रति खबरदारी गरिएको थियो । विज्ञप्तिको केन्द्रीय आग्रह थियो- कांग्रेस–एमालेको गठजोडमा सरकार बनोस् र माओवादी नेतृत्वको सरकार नबनोस् । ........ देउवा यति ढुक्क थिए कि, उनले सत्ता समीकरणका वैकल्पिक प्रयासहरूलाई गम्भीरतासाथ लिँदै लिएनन् । प्रचण्ड भने प्रधानमन्त्री पदमा ‘अर्जुनदृष्टि’ लगाएर बसेका थिए । ......... प्रचण्ड प्रधानमन्त्री हुनेबित्तिकै चिनियाँ विदेश मन्त्रालयले पत्रकार सम्मेलन गरेरै उनलाई बधाई दियो । तीन वर्षपछि रसुवागढी–केरुङ नाका खुल्यो । अनि सुरु भयो, केरुङ–काठमाडौं रेलमार्गको सम्भाव्यता अध्ययन । ........ नेपालमा फेरि एमाले र माओवादी गठबन्धन बनेकामा चीन उत्साहित छ । मौन कूटनीतिमा विश्वास राख्ने भनिएको चीन केही वर्षयता नेपालमा सतहमै सक्रियता देखाउँदै आइरहेको छ । खासमा कम्युनिस्ट पार्टीहरू मिलाउन चीनको भूमिका भएको भाष्य नै स्थापित छ नेपालमा । भनिन्छ, स्थायी मित्रशक्तिको खोजीमा रहेको चीन कम्युनिस्टहरूलाई एक ठाउँ ल्याउन चाहन्छ । ........ चीन नेपालमा स्थायी मित्रशक्तिको खोजीमा ......... चीनको चासोप्रति भारत एवं अमेरिका लगायतका पश्चिमा शक्ति चिढिन्छन् । एक–डेढ वर्षयता एमसीसी परियोजना अघि बढाइरहेको अमेरिका र चीन त नेपाल सन्दर्भमा आमने–सामने नै भएका छन् । भारतको नेपालसँग विशिष्ट सम्बन्ध छ । नेपालको लोकतान्त्रिक आन्दोलनहरूमा भारतको बलियो सहयोग रहँदै आएको छ र बदलामा भारत नेपाललाई आफ्नो ‘प्रभाव क्षेत्र’ भित्र राख्न चाहन्छ । सरकार निर्माणदेखि ससाना गतिविधिसम्ममा निगरानी गर्छ । नेपाल चीनतिर ढल्केला कि भन्ने मनोवैज्ञानिक त्रासमा हुन्छ । आफ्नो रुचिबेगर प्रचण्ड प्रधानमन्त्री भएपछि भारतले तत्काल उनीसँगको ‘इन्गेजमेन्ट’ बढाउन खोज्नुको तात्पर्य सायद यही हो । ......... शपथ नलिँदै चीनले मात्रै प्रचण्डलाई बधाई दिएन, भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले पनि दिए । भारतले थप दुइटा जलविद्युत् आयोजना काबेली बी–१ र तल्लो मोदीको बिजुली निर्यात अनुमति पनि उनी प्रधानमन्त्री भएलगत्तै दियो । यो भारतको प्रचण्ड सरकारलाई ‘इन्गेज’ गरिराख्ने सन्देश हो । ........ सरकारप्रति आम रूपमा उत्साह छैन । .......... उच्चस्तरीय सम्पत्ति छानबिन आयोग । चुनावका बेला लाभको पदमा बस्ने नेता–कर्मचारीको सम्पत्ति छानबिन गर्ने प्रतिबद्धता गरेका प्रचण्डले आफूसहित लाभका पदमा बसेकाहरूको सम्पत्ति छानबिन गर्न ‘शक्तिशाली आयोग’ बनाउन सक्लान् ?
मधेश प्रदेशमा जनमतको दलका नेतामा यादव चयन
माओवादी र नेकपा (एस)सँग एकता गर्न जसपाले गठन गर्यो वार्ता समिति . .
धुम्बाराहीमा देउवा : यस्तै भयो यार ! देउवाले राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका अध्यक्ष रवि रामिछानेलाई प्रधानमन्त्रीकै अफर गरेको बुझिएको छ ।
प्रचण्ड–ओलीबीच तीन बुँदे भद्र सहमति भएको खुलासा सहमतिको पहिलो बुँदामा दुई नेताबीच आधा–आधा कार्यकाल आलोपालो प्रधानमन्त्री चलाउने रहेको ती मन्त्रीको भनाई छ । त्यस्तै सहमतिको दोस्रो बुँदामा यो संसद्लाई पाँचै वर्ष चल्ने दिने र बीचमै संसद् विघटन नगर्ने रहेको छ । तेस्रो बुँदामा यो गठबन्धनलाई आगामी चुनावैसम्म कायम गरेर जाने दुई नेताबीच सहमति भएको ती मन्त्रीले खुलाए । ........ ‘अब सरकारले न्यूनतम साझा कार्यक्रम ल्याएर सबैको स्वामित्व लिने वातावरण बनाइनेछ,’ उनले भने, ‘आमजनतामा व्यापक निराशा भएकाले न्यूनतम साझा कार्यक्रम बनाएर अल्पकालीन र दीर्घकालीन काम गर्ने योजना पनि बनाइनेछ ।’
पाँच उपप्रधानमन्त्री र २५ मन्त्रालय बनाउने तयारी अब राप्रपा र जसपालाई पनि उपप्रधानमन्त्रीको जिम्मेवारीसहित सरकारमा सहभागी गराउने तयारी उनले गरेका हुन् । ....... पुस २६ गते प्रतिनिधिसभाबाट विश्वासको मत लिएपछि मात्र दुई दललाई उपप्रधानमन्त्रीसहित सरकारमा सहभागी गराउने तयारी छ ।
बालेन भर्सेस निर्वाचन आयोग : पुस २० गतेका लागि संवैधानिक इजलासमा पेसी तोकियो साहले आयोगले जरिवाना गर्ने र उम्मेदवार बन्न नपाउने गरी गरेको निर्णय यस मुद्दाको अन्तिम किनारा नलागेसम्मका लागि कार्यान्वयन नगर्न र नगराउन संवैधानिक इजलास सञ्चालन नियमावली, २०७२ को नियम १९ बमोजिम तत्काल आवश्यक र उपयुक्त अन्तरिम आदेश जारी गर्न पनि माग गरेका छन् । ........ निर्वाचन आयोग ऐन अनुसार निर्वाचनको मत परिणाम घोषणा भएको मितिले ३० दिनभित्र निर्वाचनमा भएको खर्च विवरण पेस गर्नुपर्ने कानुनी व्यवस्था छ । तर बालेन्द्र साहले आफू २०७९ जेठ १२ गते निर्वाचित भएको घोषणा गरिएको र त्यसको ३० दिनको दिन सार्वजनिक बिदा परेको कारण त्यसको भोलिपल्ट नै आयोगमा निर्वाचनको विवरण पेस गरे पनि त्यसलाई अस्वीकार गरिएको आरोप लगाएका छन् । ......... साथै आफूले जरिवाना छुट पाउन आयोगमा निवेदन दिएको भए पनि आयोगले जरिवाना मिनाहा नहुने भनी पत्र दिएको र जरिवानापछि आफू पदविहीन समेत हुनुपर्ने अवस्था आएको भन्दै उक्त ऐनको दफा नै संशोधन गर्नसमेत माग गरेका छन् । आयोगका कतिपय दफाहरू संविधानको मौलिक हकसँग बाझिएको भन्दै ऐनको दफासमेत खारेज वा संशोधन गरी पाउन माग गरेका हुन् ।
धर्मसंकटमा एकीकृत समाजवादी : प्रचण्डलाई विश्वासको मत दिनेबारे विवाद एकीकृत समाजवादीले भने सरकारमा सहभागी हुन औपचारिक प्रस्ताव नै नगरेको दुखेसो गरिरहेको छ । ....... व्यक्तिगत रूपमा प्रधानमन्त्री प्रचण्डप्रति सद्भाव भए पनि राजनीतिमा व्यक्तिगत सद्भावले काम नगर्ने बताए । ...... पोलिटव्युरो बैठकमा बोल्ने अधिकांश नेताहरुले प्रचण्डलाई विश्वासको मत दिनुपर्ने धारणा राखेको ...... ‘नेकपा एकीकृत समाजवादीको विश्वास खोज्ने तर एकीकृत समाजवादीलाई दुश्मनको जस्तो व्यवहार गर्ने केपी ओलीसँग गएर टाँस्सिएपछि हामी किन सजिलै विश्वासको मत दिने ?’, उनीहरुको प्रश्न थियो । ...... ‘यसै गर्ने भनेर निर्णय नै त नहोला तर अन्तिम अवस्थामा चक्मा दिनेगरी नेतृत्वले नै निर्णय गर्छ’, माधव नेपाल निकट एक नेताको भनाइ छ ।
मधेस प्रदेशमा बन्ला जसपा र जनमतको ‘केमेस्ट्री’ ?
नेकपाकालमा संयन्त्रको विपक्षमा रहेका ओली 'प्रचण्डकाल'मा यूटर्न ! उच्चस्तरीय संयन्त्रले कसरी गर्दैछ ३५ राजकीय पदको बाँडफाँट ?
सरकारका साझा न्यूनतम् कार्यक्रममा कुन कुन विषय समेटिँदैछ ?
सत्ता साझेदार दलभित्र विश्वासको वातावरण कायम गर्ने चुनौती
अघि बढ्यो काठमाडौँ केरुङ रेलमार्गको विस्तृत अध्ययन
‘प्रचण्ड जब बालकोट जानुभयो, आधा घण्टामै धेरै कुरा सल्टियो’केपीको सन्देश प्रचण्ड र माधवलाई मैले पुर्याएको हो : महेश बस्नेत . नेकपा एमालेका पोलिटव्युरो सदस्य महेश बस्नेतले एमाले, माओवादी र नेकपा समाजवादी पार्टीबीच बृहत एकता गर्नेगरी गृहकार्य भइरहेको बताएका छन् । ....... अर्कोतिर अघिल्लो गठबन्धन अप्राकृतिक हो, लामो समय जाँदैन भनेकै थियौं । त्यो पनि पुष्टि भयो । कांग्रेसभित्र घमण्ड पलायो र कम्युनिस्टहरुको टाउकोमा टेकेर आफूमात्रै अघि बढ्न खोज्यो भन्ने अनुभूति पनि उहाँहरुलाई भइदिएकाले दुवै कुरा मिल्न गएर आजको परिवेश सिर्जना भयो । ......... स्थानीय निर्वाचनमा हामी दोस्रो दल बन्यौं, त्यस क्रममा झण्डै २ सय भोट नपुग्दा ५० सिट हारेका छौं । अहिले पनि हजारभन्दा कम भोटले ३० निर्वाचन क्षेत्रमा हारेका छौं, यसमा पार्टी विभाजन प्रमुख कारण देखिन्छ । ........ माधव कमरेड र हामीबीच मात्रै एकता हुने हो भने पनि हामी पहिलो पार्टी हुने अवस्था छ । माओवादीबिनै पनि हामी पहिलो पार्टी हुने स्थिति छ । योसँगै माओवादी पनि जोडिँदा हिजोको नेकपाको हैसियतमा पुग्छौं । ....... विभाजन भएर जाँदा माओवादीले पनि के पायो त ? उसले पनि घाटा नै बेहोरेको छ, प्रत्यक्षतर्फको सिट पनि घटेको छ, समानुपातिक भोट पनि घटेको छ । ...... यो गठबन्धन पार्टी एकतासम्म पुर्याउन सके हुन्थ्यो भन्ने हाम्रो चाहाना, कामना र प्रयास हो । ...... गठबन्धनभित्र हामीलाई कांग्रेसबाट धोका भयो भन्ने भएपछि हामीलाई सहज हुन्छ भन्ने प्रचण्ड कमरेडको पनि बुझाई थियो । ....... हेर्दा नाटकीय देखिए पनि तयारी पनि थियो भन्न सकिन्छ । ....... यसको पुष्ट्याई त प्रचण्ड कमरेड जब बालकोट जानुभयो, उहाँ गएको आधा घण्टाको दौरानमा धेरै कुरा त सल्टियो । यसको मतलव तयारी र गृहकार्य भइरहेको थियो । ......... माधव कमरेडको बालकोटचाहिँ जान्न, बीचमा कतै बसौं भन्ने प्रस्ताव आयो । ............ प्रचण्डले तीन वटा अध्यक्ष बसौं भन्नुभएको रहेछ, तर माधवले म बस्न तयार छु बालकोटचाहिँ जान्न भन्नुभएछ । त्यसो भनेपछि माधवलाई पछि सम्झाउँला भन्ने भएर प्रचण्ड जानुभएछ । त्यो थाहा पाएपछि शेरबहादुर देउवाले म प्रधानमन्त्री दिन तयार छु, प्रचण्डलाई सम्झाउनुुस् भन्नुभएछ । जवाफमा माधवले समयमा निर्णय गर्नसक्नु भएन, अहिले धेरै ढिला भइसक्यो भनेर भन्नुभएछ । ......... निर्वाचनपछि राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री र पहिलो कार्यकाल पनि चाहिने भनेर कांग्रेसले अडान लिन थालेपछि उहाँहरुको मनमा चिसो सुरुदेखि नै पसिसकेको थियो । ........... हामीलाई जसले चिन्दैन, उसले हाम्रो बारेमा अर्कै छवि बनाइदिन खोज्छ । ......... ओलीजस्तो सहज, सरल, सबैसँग घुलमिल हुनसक्ने, क्षमता चिन्न सक्ने मान्छे कमै छन् । ......... केपी ओलीको घर धर्मशाला हो । गेट खुलै हुन्छ, जो पनि गएका हुन्छन्, यदि भेट्नै पाउनुभएन भने अनुहार भए पनि देखाएर जानुहुन्छ । .......... एकीकृत समाजवादीभित्र पनि एमालेसँग एकता गर्नुपर्छ र गठबन्धनमा जानुपर्छ भन्ने विचार ९० प्रतिशत देख्छु म । धेरै साथीहरु हिजो हामीसँगै काम गरेकाले आज पनि उठबस भइरहेको हुन्छ । उहाँहरु सबै मिल्नुपर्छ भन्नेमै हुनुहुन्छ । ......... एमालेमा माधव नेपालको नाम लिँदा मुख कुल्ला गर्नुपर्छ भन्ने मान्यताचाहिँ अब ब्रेक भयो त ? ......... तीन पार्टीको एकता आजको आवश्यकता हो र सम्भावनामा परिणत गर्नुपर्छ । त्यसमा हामी पनि लागेका छौं । ......... उपेन्द्रजी र महन्थजी पनि जानुहुन्छ । कांग्रेसबाहेक सबै सत्तापक्ष हुन्छन् ।
अनुहारमा देखिन थाल्यो बुढ्यौलीको लक्षण ? आजैदेखि खान सुरु गर्नुहोस् यी चिज
जनताको समस्या समाधान गर्न हामी सरकारमा जानैपर्छ वि. स. २०४३ सालमा जन्मेका खान गरिब परिवार भएकोले मदरसा शिक्षा हुँदै स्थानीय विद्यालयमा पठनपाठन गर्दै बर्दिया, कैलाली र काठमाडौंमा उच्च शिक्षा हासिल गरेका हुन् । पढाईमा तीक्ष्ण र राजनीतिबाट अत्यन्तै टाढा हुने खान वि. स. २०६८ सालमा काठमाडौंको अनामनगरमा प्रथम पटक डा.सीके राउतको दुईदिने कार्यक्रममा स्वयम्सेवकको रुपमा DDC हल अनामनगरमा गएका थिए । ......... त्यहीं डा. राउतसँग सम्पर्कमा आए । डा. राउतको बल्याक बुद्धा भिडियोबाट अत्यधिक प्रभावित भएपछि निरन्तर रुपमा मधेशको स्वतन्त्रताका लागि लागिपरे । काठमाडौंदेखि मधेशको विभिन्न जिल्लाहरुमा डा. राउतको छायाँको रुपमा मानिसहरुसँग भेटघाट, छलफल, मधेशको इतिहासको परिचय सहित जागृत अभियानमा लागि परे । NGO/INGO को राम्रो जागिर छोडेर मधेश मुक्तिमा लागि परे । ........ वि. स. २०७९ सालमा डा. राउत द्वारा स्थापित स्वतन्त्र मधेश गठबन्धनको राष्ट्रिय प्रवक्ताको जिम्मेवारी सम्हालेका थिए । त्यस क्रममा पटक–पटक गिरफ्तार भए । पाँच पटक नेपाल सरकारद्वारा देश विप्लवको मुद्दा खेपे । दर्जनभन्दा बढी सार्वजनिक अपराधको मुद्दा झेले । बर्दिया, बाँके, रुपन्देही, नवलपरासी, सिरहा, काठमाडौंको हिरासतमा महिनौं बिताए । प्रहरीको पिटाईले कानका जाली समेत फोडियो । ....... अनेकौं प्रलोभनमा पार्न कोसिस गरियो तर जिद्दी स्वभावको खान घर, परिवार त्याग्ना तयार भए तर डा. राउतको साथ छोडेनन् । वि.स. २०७५ मा नेपाल सरकार र स्वतन्त्र मधेश गठबन्धनसँग सम्झौता भयो । सम्झौतापछि उनी पुरै मधेशभरि संगठन निर्माणमा अहम् भूमिका खेले । वि. स. २०७७ सालमा पार्टीको महाधिवेशन जनकपुरमा भयो । महाधिवेशनमा खान अत्यधिक मत प्राप्त गरि उपाध्यक्ष बन्न सफल भए । हाल उनै अब्दुल खान समानुपातिक कोटाबाट संघीय संसद बन्न सफल भएका छन् । जनमत पार्टीको संसदीय दलको नेतामासमेत चयन भएका खान ........... हामी सडकबाट मात्रै जनताका माग मुद्दा सम्बोधन गराउन सक्दैनौं । त्यसैले हामी संघ र प्रदेश सरकारमा जाने निर्णय गरेका हौं । पक्कै पनि हामीलाई प्राप्त जनादेश भनेको सरकारमा जाने र समस्या समाधान गर्ने हो ।
