Tuesday, July 19, 2022

19: Hydroelectricity

‘My Worldview Has Been Destroyed’: Chinese Banking Scandal Tests Faith in the System The disappearance of ordinary savers’ money, and the government’s seemingly indifferent response, could pose a major test for the Communist Party’s legitimacy. .

सत्तारुढ वामपन्थीको रणनीति : एउटै चुनाव चिह्न, कांग्रेससँग तालमेलमात्रै सत्ता गठबन्धनको कांग्रेसबाहेकका दलहरु प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा निर्वाचनमा एउटै चुनाव चिह्न लिएर सहभागी हुने र कांग्रेससँग तालमेलमात्र गर्ने रणनीतिमा छन् । ...... अहिले सत्तामा रहेका र एमाले बाहेकका वाम शक्तिबीच गठबन्धन गर्ने सहमति भएको हो । ....... माओवादी केन्द्र र नेकपा एकीकृत समाजवादीबीच एकता संयोजन समिति बनाउने र त्यो समितिले एमालेबाहेकका अरु वामशक्तिहरुलाई एकताबद्ध गरेर वाममोर्चा गठन गर्ने प्रस्ताव कार्यदलले गरेको छ । ....... सत्ता गठबन्धनको कांग्रेसबाहेकका दलहरुले बनाउन लागेको उक्त मोर्चामा जसपा, राष्ट्रिय जनमोर्चा, वामदेव गौतमले नेतृत्व गरिरहेको नेकपा राष्ट्रिय एकता अभियान, बाबुराम भट्टराईको नेतृत्वमा बन्ने नयाँ पार्टी पनि सहभागी हुनेछन् । ...... भट्टराईले दीपक लामिछानेको नेतृत्वमा निर्वाचन आयोगमा दर्ता भएको समावेशी लोकतन्त्र पार्टीबाट अबको राजनीति अघि बढाउने तयारी गरिरहेका छन् । मंगलबार माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्डसितको संवादमा पनि भट्टराईले आफ्नो आगामी रणनीतिका विषयमा बताएका छन् । ........ ‘स्थानीय तहको निर्वाचनलाई भन्न त गठबन्धन भनियो तर त्यो तालमेलमात्रै हो । गठबन्धन हुन त देशैभरि संगै हुनुपर्‍यो, न्यूनतम साझा कार्यक्रम हुनुपर्‍यो, कांग्रेससँग त्यो संभव छैन,’ अनौपचारिक कार्यदलमा रहेका एक नेताले भने, ‘त्यसैले संयोजन समिति र मोर्चा मिलेर कांग्रेससँग तालमेल गर्ने गरी हामीले संवाद अघि बढाएका हौं ।’ ........ वाम मोर्चा एउटै चुनाव चिह्न र घोषणापत्र लिएर चुनावमा जानेछन् । ‘कांग्रेससँग केही केही ठाउँमा मात्रै तालमेल होला, बाँकी देशैभरि हामी मिल्छौं, त्यसो हुँदा ओलीजीको आरोप पनि खण्डन हुने भयो, हाम्रो शक्ति पनि बलियो हुने भयो,’ ती नेताले भने । ......... तर उम्मेदवारी दिएका सयमध्ये ८० सिट जसरी भए पनि जित्ने, समानुपातिक प्रणालीबाट ४० देखि ४५ को सांसद जित्ने र सरकार बनाउन एक्लै बहुमत पुर्‍याउने आफ्नो पहिलो निष्कर्ष भने कांग्रेसले निर्णय पुस्तिकामा उल्लेख गरेको छैन । ...... कांग्रेसको दोस्रो लक्ष्य मधेश केन्द्रित दलहरुसँग मिलेर सरकार बनाउन सक्नेगरि चुनाव लड्ने र तेस्रो लक्ष्य बल्ल बामपन्थीसँग मिलेर चुनाव लड्ने हो । कांग्रेसको आन्तरिक तयारी बुझेकैले सत्ताभित्रै रहेका वाम शक्ति एकताबद्ध हुने प्रयत्नमा लागेका हुन् । .



योजना आयोगका पूर्वउपाध्यक्ष वाग्लेले भेटे मोदीलाई



नेपालमा उत्पादित विद्युतको अन्तरदेशीय व्यापारको लागि अहिले भारत एकमात्र सहज बजार हो । चीनसँग न विद्युत व्यापार सम्झौता हुन सकेको छ न त अन्तरदेशीय प्रसारण लाइन नै बनेको छ । बंगलादेशसँग विद्युत व्यापार समझदारी भएपनि भारतकै बाटो लैजानुपर्ने जटिलता छ । यसले गर्दा प्रस्तावित चिनियाँ लगानी पनि अन्योलमा परेको छ ।



Prachanda In Delhi
तीन दिने भारत भ्रमणको दोस्रो दिन अध्यक्ष प्रचण्डका गतिविधिहरु (फोटो फिचर)



...... an additional 0.9 billion hectares of Earth’s surface could support forests and woodlands ....... they could store some 205 gigatons of carbon — or what Crowther estimates to be one-third of the carbon that people have released into the atmosphere to date .......

research “highlights global tree restoration as our most effective climate change solution to date.”

.......... the Science article spawned more than 700 media reports ........ In 2020, President Trump promised American support for the World Economic Forum’s Trillion Tree Initiative, “to protect and restore one trillion trees by 2030.” ......... Many countries made their own pledges, including well-treed Canada, which pledged to plant two billion trees, and nearly treeless Saudi Arabia, which pledged 10 billion trees. Celebrities joined the effort, including Jane Goodall, Gisele Bündchen and Elon Musk, who for a period in 2019 changed his Twitter display name to “Treelon.” .......... The problem isn’t with tree-planting in theory. Nearly everyone agrees that planting trees can be a useful, wholesome activity. The problem is that, in practice, planting trees is more complicated than it sounds. ........... In the 24 national plans that had been made public by then — 61 countries now support the goal — nearly half the land involved was slated to be turned into plantations of fast-growing commercial trees. The carbon these monocultures store is mostly released in a decade or so, when the trees are harvested, the researchers wrote. .........

a bigger question is where a trillion trees could be planted

.......... Instead of the lush, even green of the surrounding pastures, the vegetation here was a mottled dun, many-​textured, thin and low to the ground. The roots of the cerrado plants went deep, reaching down to the water table. “It is an upside-down forest,” Cortes said. Cerrado de Pé’s planters had sown nearly 200 species of native grasses, sedges, rushes, herbs and bushes, plants of all sizes and shapes. Scientists estimate that the cerrado is home to some 12,000 species of plants, many of which are found nowhere else. ........... Some local conservationists were alarmed when Eden appeared in northern Goiás State and announced its plans to plant trees — and only trees. ........ There are large areas of the world where the climate could support forests, but where there are not forests. ........ Grassland scientists say tree-planting advocates have tended to view all those areas as equally ripe for reforestation. These experts argue that such areas are not degraded forests, but rather ancient, biodiverse and carbon-rich ecosystems, worthy of protection in their own right. “There’s a peculiar forest fetish and obsession, which I think is traced back to Europe, possibly Germany” ........ “I think it’s a massive misunderstanding of the natural world.” .......... Grassland scientists were dismayed when the World Resources Institute, a research nonprofit, published its 2011 “Atlas of Forest and Landscape Restoration Opportunities,” which purported to show where people could restore forests and degraded land. “It largely looked like a map of the savannas and grasslands of the world” .......... By directing the attention of tree-planting campaigns toward those grasslands, he thought, the map could threaten the existence of countless species and ecosystems. ......... it drastically overestimated the climate-mending effects of planting trees. “They did the carbon-accounting equivalent of you or me buying a house for $100K, fixing it up with $50K of improvements, selling it for $200K, then bragging about how we made $200K in profit,” he says. .......... the estimates by Bastin et al. of potential carbon sequestration were “approximately five times too large.” ......... the world continues to lose trees at a far faster rate than it gains them and that planting trees can be a locally useful tool of restoration. But planting a trillion trees, he says, would be too much of a good thing. ........... One Tree Planted claims to have planted more than 40 million trees. Trees for the Future claims 250 million trees. ......... people are not really planting trees, which offer a host of benefits and are famously tough, capable of surviving for hundreds or sometimes thousands of years and of weathering all kinds of trials and insults. They are planting seeds or seedlings, which offer few benefits and are not tough at all. “Seedlings are like baby plants” ............ Seedlings die by drought, fire and flood. They are eaten, shaded out, stepped on. Often they die of simple neglect. The changing climate — which scientists predict will rearrange species and ecosystems — makes the long-term fate of any individual tree even more uncertain. While there are many examples of successful planting efforts, the scientific literature also includes numerous examples of tree-planting ventures that have resulted in few, if any living trees. ......... “We should be growing trees, not planting trees,” she says, “We need to think about whether those trees are surviving over time, because it’s going to take 10, 20 years, a century, before we really get the benefits that we want.” ........... “We probably would prefer to see ourselves as a forest-restoration movement instead of a tree-planting movement,” he told me. “I think that this trillion-tree frame still totally makes sense, because it gives people a rough sense of the scale of restoration potential. Obviously, it’s clear and simple and catchy.” ......... These trees had already fulfilled one of the tree-planting movement’s promises, offering work to people in a place with few economic opportunities. It would take much longer to see whether the trees, which were really just seeds and seedlings, would grow up into the forest that Santos envisioned, providing the expected benefits to the local environment, or whether they and all of the billions or tens of billions of other seeds and seedlings that Eden and other groups had planted around the world would survive long enough to have any meaningful impact on biodiversity or the global carbon cycle. .......... Even as countries, companies and individuals spend billions of dollars to fund tree-planting projects around the world, much about the trees themselves must be taken on faith. ........ “We know we have to get the science right, especially in a changing climate. They’re saying, ‘Well, if you’re focused on a trillion trees, then you’re not focused on these details of ecologically appropriate, climate-informed, community-centered reforestation,’ which is factually false. To be honest, it’s infuriating.” .......... “It’s more important that we make a few mistakes than do nothing,” he says, referring to the broader movement. “We are talking about an urgent problem. Our focus should not be on perfection.” .......... “We really need about a hundred Edens,” he says, every one of them planting thousands, millions, billions of trees.


A 2024 Presidential Candidate Who Meets the Moment I’d like you to consider the possibility that we’re in some sort of prerevolutionary period — the kind of moment that often gives birth to something shocking and new. ........ Joe Biden has a 33 percent job approval rating among registered voters. About half of Republican voters want to move on from Donald Trump and find a new presidential candidate for 2024. ........ inflation “destroyed the wealth of the more solid elements in German society; and it left behind a moral and economic disequilibrium, apt breeding ground for the disasters which have followed.” ........ the generational turnover is coming. The boomer gerontocracy that now dominates power is bound to retire, leaving a vacuum for something new. .......... Americans are detaching from the two political parties. Far more Americans consider themselves independents than consider themselves either Democrats or Republicans, and independents may be growing more distinct. ........

Sixty-two percent of Americans believe a third party is needed.

........ 58 percent believe that our democracy needs major reforms or a complete overhaul. Nearly half of young adult voters believe voting does not affect how the government operates. .......... if the hunger for change is as strong as it is now, the climate will favor unconventional outsiders, the further outside the better. These sorts of oddball or unexpected candidates could set off a series of swings and disequilibriums that will make the existing party systems unstable. .......... if ever there was a moment ripe for a Ross Perot-like third candidate in the 2024 general election, this is that moment. There are efforts underway to prepare the way for a third candidate, and in this environment an outsider, with no ties to the status quo, who runs against the establishment and on the idea that we need to fundamentally fix the system — well, that person could wind up winning the presidency. ........... The Republicans used to be the party of business, but now they are emerging as a multiracial working-class party. ......... it does seem as if the Republicans are genuinely becoming a working-class white-brown coalition. These voters care about the economy, the economy and the economy. .......... An aggressive home-building project to bring down prices. Whatever it took. .......... I guess I’m looking for a sort of modern Theodore Roosevelt.


A Viable Third Party Is Coming, and It’s Starting With a New Jersey Lawsuit On June 7, I won the Democratic Party primary in New Jersey’s Seventh Congressional District, on my way to what I hope will be my third term in the House. The same day, I also accepted the nomination of the new Moderate Party, formed substantially by state Republicans fed up with the extremism of a party led by Donald Trump. ........... Fusion parties were common in 19th-century America. During the 1890s in North Carolina, for example, Republicans and Populists ran a unified slate that temporarily ousted the white supremacist Democratic majority. .......... if fusion parties were permitted nationwide, the political force most likely to form one would be the center. Such a party might be especially attractive to Republicans disgusted with their national party’s embrace of election lies, vaccine denial and QAnon conspiracy theories but who are turned off by the left wing of the Democratic Party and remain reluctant to pull its lever. ........ I represent the median congressional district in America; half the districts are more Democratic, and half more Republican. The voters I meet every day in my district have views that defy tribal party stereotypes, no matter which party they have registered with. ........ They support the police, whether it’s protecting our homes from criminals or our Capitol from insurrectionists. They think that we should enforce our immigration laws but that our economy needs — and our nation should welcome — legal immigrants. They are pro-business but think that corporations should pay taxes and that the success of American business depends on leading the world to clean energy. They support the Second Amendment but with reasonable restrictions like background checks and red flag laws. ......... In the small towns and suburbs I represent, there is also a yearning for community. They want politicians to focus on fighting inflation, not fueling culture wars. ......... Thanks to gerrymandering, it’s been estimated that

only around 40 of America’s 435 House districts are truly competitive

. Most elections are thus decided in primaries that push Democrats left and Republicans right, encouraging each side to fight and block the other rather than find common ground. ......... If I were to win my congressional race by, say, two points and five or 10 of those points came from supporters of the Moderate Party, I would work hard to keep their support. After all, if I didn’t, they could endorse someone else ....... Our political system today rewards and encourages divisiveness that has already led to violence and could tear our country apart. We need new rules that promote responsible leadership and cooperation.




अमेरिकाको लाइसेन्स हुनेले नेपालसहित १८० देशमा गाडी चलाउन यसरी निकाल्न सकिन्छ अन्तराष्ट्रिय परमिट

खराब सचिवले के–केसम्म बदमासी गर्नसक्छ? सार्वजनिक समाचारअनुसार, बजेट निर्माणको काम अन्तिम चरणमा पुग्दै गर्दा गत जेठ १४ गते मध्यराति सचिवहरूलाई निरीह बनाएर अनधिकृत व्यक्तिलाई शर्माले बजेटमा पहुँच दिलाएका थिए । सुरुमा ‘चरित्र हत्या गर्न बुनिएको कथा’ भनेर उक्त संगीन आरोप पन्छाएका शर्मा अन्ततः विरोध थेग्न नसकेर बहिर्गमन हुन बाध्य भएका छन् । बजेटमा अनधिकृत व्यक्तिलाई प्रवेश दिएर करका दर तलमाथि गरिएकोबारे छानबिन गर्न संसदीय विशेष समिति नै गठन भएको छ ........ बजट आएको केही दिनमा सञ्चारमाध्यममार्फत् यो प्रकरण चुहियो । तथापि, मरासिनी शर्माको बहिर्गमनको एक दिनअघि ‘जनार्दन रहेसम्म काममा फर्किन्नँ’ भन्दै बिदा बसेका थिए । घटनाको लामो समयसम्म मौन बसेर जनार्दनको राजीनामा निश्चितप्रायः भइसकेको स्थितिमा उनले जायर गरेको असन्तुष्टि त्यति विश्वसनीय लाग्दैन । ........ नेपाल सरकारका पूर्वसचिव गोपीनाथ मैनाली अर्थ मन्त्रालयमा पूर्वसचिव रामेश्वर खनाललाई उछिन्ने गरी कोही आउन नसकेको टिप्पणी गर्छन् । ‘आर्थिक नीति, सावजनिक खर्चसम्बन्धी विषयमा उहाँले राख्नुभएको अडान असाध्यै राम्रो थियो,’ उनले भने, ‘हालसम्म कोही पनि अर्थसचिवले उहाँले गरेको कामलाई उछिन्न सकेका छैनन् । कसैले पनि उहाँको बाटो पछ्याउन सकेनन् ।’ .......... नका अनुसार मन्त्रालयमा एकजना खराब सचिव हुँदा उसले प्रशासनिक सौदाबाजी गर्छ, सरुवा–बढुवामा र्याल काढ्दै मन्त्री÷नेताहरूको दैलो चहार्छ । ....... खराब सचिवहरूमा विदेश भ्रमण गर्ने प्रवृत्ति बढेको पनि उनले बताए । मैनालीका अनुसार, यस्ता सचिवहरू असार मसान्तजस्तो कामको चाप हुने समयसमेत ख्याल नगरी विदेश भ्रमणमा जाने गरेका छन् । ‘हिसाब गर्नुपर्ने, जवाफदेहिताको लागि रिपोर्ट बनाउनुपर्ने यो समयमा विदेश भ्रमणमा जाने हो ?,’ उनी प्रश्न गर्छन् । .......... ‘हामी त मन्त्रालयमा बढी बसेमा ८/९ महिना हो,’ उनले भनिन्, ‘कर्मचारीको २०/३० वर्षसम्मको कार्यअवधि हुन्छ । यो समयसम्म त उहाँहरूले धेरै काम गर्न सक्नुहुन्छ ।’ ........ सचिव र मन्त्रीको राम्रो सहकार्यले उत्कृष्ट नतिजा निकाल्न सकिने शर्माको अनुभव छ । नेपाल लोडसेडिङ मुक्त भएको घटनालाई उनले त्यसको उदाहरणको रूपमा प्रस्तुत गरिन् । ........ सचिवको सहकार्यमा एक दुईवटा राम्रा निर्णय गरेकै कारण अधिकृत तथा उपसचिवस्तरका कर्मचारीहरूले ‘यो मन्त्रालयमा छु भन्दा गर्वले छाती फुल्छ’ भनेर सुनाउने गरेको उनले स्मरण गरिन् । ........ प्रशासनिक सुधारको मुख्यबिन्दु नै सचिव र मुख्यसचिव भएको हुँदा सुधार त्यहीबाट हुनुपर्छ । ‘विडम्बना विमल कोइरालापछि गव गर्नलायक मुख्य सचिव आएनन्,’ उनले थपे, ‘कुनै विषयगत विशेषज्ञता भएका मुख्य सचिव पायौं होला । तर, व्यक्तिगत लोभ–लालचमा नफस्ने पाइएन ।’ ........ ‘कुनै पनि मन्त्रीलाई खराब निर्णयबाट रोक्नका लागि सचिवको ठूलो भूमिका हुनेमा दुई मत नै छैन । यस्ता कैयन् उदाहरण छन् जहाँ सचिवले मन्त्रीसँग डटेर खराब निर्णय गर्नबाट रोकेका छन्,’ उनले भने । ......... मन नपरेको काम गरेको खण्डमा जगेडामा लगेर राखिन्छ । यही कारण प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालय मन नपरेका सचिव थन्क्याउने ‘डस्टबिन’ बनिरहेको उनको भनाइ छ । पूर्वसचिव मैनाली पनि विभिन्न समयमा सदाचारिताको पक्षमा अडान राख्दा सरूवा हुनुपरेको र अझ पद घटुवाको समेत अनुभव संगाल्नुपरेको बताउँछन् । ........ खराब सचिवबाट मातहतका अन्य कर्मचारी मात्रै होइन, मन्त्रीहरूले पनि हैरानी खेप्छन् । पूर्वमन्त्री लालबाबु पण्डित आफू मन्त्री हुँदा कर्मचारीबाट भएको अहसयोग स्मरण गर्छन् । संघीय निजामती सेवा ऐन लागू गर्न खोज्दा कर्मचारीतन्त्रबाटै असहयोग भएको उनले सुनाए । ‘मुख्य कुरा त, ऐन बन्ने बेलामा नै समस्यामा पारे,’ उनले भने, ‘उनीहरूबाट भएको असहयोगकै कारण देशमा प्रशासनिक संघीयता लागू हुन सकिरहेको छैन ।’ ........... आफ्नो अनुकूल भएन भने हुने काम पनि गर्न सकिन्न भनेर अल्झाउने गरेको उनले बताए । .

‘फोहर व्यवस्थापनमा कामपालाई सहयोग गर्छौँ’ ‘स्रोतमा नै फोहर नमिसाउने’ अभियानअन्तर्गत कामपाले आइतबार र बुधबार कुहिने र सोमबार र शुक्रबार नकुहिने फोहर सङ्कलन गर्न लागेको जनाइएको छ । जनचेतना जगाउन उसले घरदैलो अभियान जारी राखेको छ । .

Girija
देउवालाई बलबहादुरको जवाफ- ‘बाँचुन्जेल तपाईं नै सभापति बन्नुस्’ मेरो विचारमा आगामी चुनावमा गठबन्धन गरेर होइन, नगरेर पार्टीले बहुमत ल्याउन सक्छ ।’ ....... मलाई त अहिले हामीले गठबन्धन नगर्दा कम्युनिस्टहरूको एकता हुन्छ जस्तो लाग्दैन । हामीले चुनावअघि गठबन्धन गर्‍यौं भने चुनावपछि चाहीँ कम्युनिस्टहरू मिलेर सरकार बनाउँछन्, त्यही भएन भने मलाई भन्नुहोला ।’ ...... उनले अन्य पार्टीसँग गठबन्धन गर्न चाहने सभापति देउवाले पार्टीभित्रैको गठबन्धन भने नचाहेको बताए । ..... आज पार्टी विचार र सिद्धान्तले चलिरहेको छैन,’ उनले भने, ‘पार्टी पैसाले चलिरहेको छ । त्यो पैसा कसको हो ? कालो धन्दाको हो कि कुन देशबाट के उद्देश्यले आएको हो ? हाम्रो विचार, सिद्धान्त र संगठनको जुन हालत भएको छ, त्यसको चिन्ता कसले लिने ?’ .

जसपामा उपेन्द्र यादवद्धारा बाबुराम भटराई माथी कारवाही , भटराईद्धारा पार्टी पुर्नगठन गर्ने निर्णय
मधेस प्रदेशमा असारे विकास तीब्र, विकास भन्दा पनि वजेट सकाउने दाउ
50 Funny Memes

Saturday, July 16, 2022

16: Hydroelectricity

निर्वाचनमा यसरी आउँछ कांग्रेसको बहुमत
Why this CEO who owns less than 100 personal items says minimalism is his key to success . finding that the less he owns, the more freedom he has. .



कुशासनको एक वर्ष



चक्रव्यूहमा नेपालको जलस्रोत .



पृथ्वीनारायण शाहले नेपाल एकिकरण गरेको हुन भन्ने भ्रम हो : केपि ओली
नयाँ पार्टी खोल्दै बाबुराम
दुई केन्द्रीय सदस्यसहित ६९ जनाले गरे जसपा परित्याग (सूचीसहित) ‘देश र समग्र जनताको परिवर्तनका साथै नेपाली आदिवासी, जनजाति, मधेसी, दलित, थारु, पिछडावर्ग, सिमांकृत वर्गको समानुपातिक समावेशी अधिकार सुनिश्चितता गर्ने महान उदेश्यका साथ पार्टीको जन्म भएको यथार्थलाई उल्टाउँदै तिनका यतार्थहरुलाई बिर्सदै यस पार्टीमा पार्टीमा स्वच्छाचारिता बढेको, एकलौटी ढंगबाट संचालन भएको, नीति, नियम र नेतृत्व प्रष्ट नभएको र पार्टीको संगठनात्मक संरचना अनुसार चल्नुपर्नेमा व्यक्ति, ठेकेदार र भ्रष्टाचारी हावी भएको, जनताको हितमा नभई सीमित आसेपासे, नातेदार र द्रव्यदारहरू चंगुलमा पार्टी डुब्दै गएको’ आरोप लगाएका छन् ।

बाबुराम भट्टराईद्वारा कारबाही खारेजीको माग




चक्रव्यूहमा नेपालको जलस्रोत सचिव ढुङ्गेलको अर्को विशेषता के देखें भने जहिले पनि हातमा नोटबुक र पेन्सिल बोकिरहने। मिटिङमा मात्र होइन अन्य स्थानमा पनि नोट बुकमा टिपोट गर्न अल्छी नमान्ने। अलि अलि टिपोट त आफू पनि गरिन्थ्यो तर ती सब नोटबुक कता पुगे कता। ........ डा. ढुङ्गेलको यो सामग्रीमा के देख्छु भने उनले पुराना नोटबुकलाई अति सुरक्षित तवरले राखेका रहेछन् र तिनलाई यसमा प्रयोग गरेछन्। उनले यसमा विक्रम संवत् र सन्, पद, व्यक्तिको नाम र कसले के भने भन्ने सम्पूर्ण वर्णन गरेका छन्, त्यो पनि २५–३० वर्ष अघिका घटना वा रोचक प्रसङ्गहरू। ....... जिन्दगीभरि अदालतको ‘अ’ सँग पनि सम्पर्क गर्नु नपरेको व्यक्तिले सर्वोच्चको पत्र पाउँदा बडो चिन्तित भएँ। पत्रबाट ‘चिन्तन’ले मलाई मात्र होइन, प्रधानमन्त्री, मन्त्री, सचिव इत्यादि सबैलाई विपक्षी बनाइ महाकाली सन्धि विषयमा सर्वोच्चमा मुद्दा हालेको जानकारी पाएँ। पछि मात्र थाहा भयो– मैले खासै केही गर्नु नपर्ने रहेछ। मन्त्रालयको कानून शाखा (जहाँ उपसचिव राजेन्द्रकिशोर क्षेत्री कार्यरत थिए) ले सबै उत्तर तयार गरेर पत्र बनाइ दिएपछि मैले हस्ताक्षर मात्र गर्नु पर्ने रहेछ र हस्ताक्षर गरी दिएपछि त्यसलाई मन्त्रालयले सर्वोच्च अदालतमा पठाइ दियो। ........ त्यसक्रममा महाकाली सन्धिको बुँदा बुँदा (क्लज बाइ क्लज) भित्र पसें। साथै आफूजस्तै रिटायर्ड भारतीय अधिकृतहरूले ती क्लजहरूप्रति राख्ने धारणा र बुझाइ पनि सुन्ने मौका पाएँ। ......... डा. ढुङ्गेलले अमेरिकी राजदूत तथा कर्मचारीहरू आफ्नो देशको कम्पनीहरू (मल्टिनेशनल कम्पनीहरू) का लागि केसम्म गर्न तयार हुन्छन् भन्ने वर्णन पुस्तकमा सरल तवरले गरेका छन्। पूर्व प्रधानमन्त्री देउवा अहिले आएर एनरोनले मलाई झण्डै फसाएको भन्छन् रे ! .......... नेकपा एमालेको महाकाली सन्धि अध्ययन टोलिका कोअर्डिनेटर केपी शर्मा ओलीले “काली नै उद्गम शाखा हो तर काली नदी चाहिं कुन हो र यसको मुहान कहाँ हो ?” भनेर सोधेका प्रश्नमा मन्त्री राणाले भारतीय पक्षबाट नेपाल भारतको सिमानाको रूपमा देखाइएको कालापानी ताल भन्ने स्थान काली नदीको उद्गम स्थल होइन भन्ने कुरामा श्री ५ को सरकारको स्पष्ट धारणा छ भन्ने जवाफ दिएको बुँदासमेत त्यो पुस्तकमा समावेश छ। .......... काली नदीको उद्गम स्थलको छलफल गर्ने सबै पात्रहरू (शेरबहादुर देउवा, माधवकुमार नेपाल, पशुपतिशमशेर जङ्गबहादुर राणा, के पी शर्मा ओली, डा. प्रकाशचन्द्र लोहनी) अहिले पनि नेपालको मूल राजनीतिमा आसीन छन् तर दु:खको कुरा भारतले कब्जा गरेर राखेको नेपाली भूमि लिम्पियाधुरा, कालापानी आफ्नो हो भनी सन् २०१९ मा आफ्नो नयाँ नक्सामा समावेश गरी प्रकाशन गर्‍यो। तत्पश्चात् नेपालले पनि ती क्षेत्र हाम्रै हुन् भन्दै सन् २०२० मा नयाँ नक्सामा समेटेपछि मात्र नेपालका उल्लिखित नेताहरूले छाती पिटेका हुन्। ........... भारतका जलस्रोत मन्त्री ज्यानेश्वर मिश्रले एनरोनलाई एक भ्रष्ट (करप्ट) कम्पनी भने तापनि नेपालका प्रधानमन्त्रीदेखि अधिकांश ठूलाठालूहरू त्यस कम्पनीको पछि लाग्न छाडेनन्। यसमा मन्त्री राणाको कर्णाली चिसापानी हाइड्रो इलेक्ट्रिक प्रोजेक्ट होइन; बहुउद्देश्यीय आयोजना (मल्टिपर्पस प्रोजेक्ट) हो र प्रतिस्पर्धात्मक रूपबाट जानुपर्छ भन्ने अडान सराहनीय छ। त्यस्तै पछि आएकी उपप्रधानमन्त्री (डीपीएम) तथा जलस्रोत मन्त्री शैलजा आचार्यको तर्क पनि सराहनीय ठान्दछु। डीपीएम आचार्यले एनरोनलाई बिदा दिँदै भारतसँग महाकाली सन्धिको तल्लो तटीय फाइदाको छलफल टुङ्गिएपछि पुन: बोलाउने पत्र दिइन। डीपीएम शैलजाप्रति संसदमा सांसदहरूले ठूलो आक्रोश पोखे तर सन् २००१ मा एनरोन टाट (बैङ्क्रप्ट) पल्टियो। उसका दुई प्रमुख कार्यकारी पदाधिकारीहरू (क्यानेथ लि ले र ज्याफ्री स्किलिङ) लाई ठगीको मुद्दा लागी अदालतबाट सन् २००६ मा लामो अवधिको जेल सजाय हुन पुग्यो। .......... ऊर्जा विकास कोष (पीडीएफ) का बारेमा गरिएको छलफलको सिलसिलामा एक पटक विश्व बैङ्कका प्रतिनिधि केहान (केहान टर्कीका नागरिक हुन्) लाई मैले २०० मेगावाटको अरुण ३ बाट विश्व बैङ्कले हात झिक्ने तर त्यही समयमा पाकिस्तानको ठूलो १४०० मेगावाट भन्दा बढी क्षमताको घाजीबरौथा हाइड्रो इलेक्ट्रिक परियोजनामा भने लगानी गर्ने किन ? भनेर प्रश्न गरें। जवाफमा केहानले मुसुक्क हाँसेर मिस्टर पुन ! देयर इज पोलिटिक्स इन वल्र्ड बैङ्क अल्सो। पाकिस्तान इज ए बिग कन्ट्री नेपाल इज नट भने। .............. यो सामग्री पढ्दा मलाई महाभारतको लडाईंमा सञ्जयले दृष्टिविहीन धृतराष्ट्रलाई सचित्र वर्णन गरेजस्तै लाग्यो तर महाकाली सन्धिमा को कृष्ण, को कौरव र को पाण्डव अनि को शकुनि भनेर छुट्याउने जिम्मा पाठकवर्गमा छाडिदिएका छन्– द्वारिकानाथले। यो पुस्तक पढेर महाभारतको लडाईंको अन्त्यपछि यादवहरू कृत बर्म र सत्काइ किन आपसमा लडेर खत्तम भए ? भन्ने जवाफ पनि पाउन सक्छन्– पाठकले। ........... सचिवस्तरको वार्तामा नेपालले मान्यता नदिएको अतिघातक शर्तहरू, “विदाउट प्रेजुडिस टु देयर रेस्पेक्टिभ एक्जिस्टिङ कन्जङ्टिभ युजेज अफ द वाटर अफ द महाकाली रिभर र प्रिक्लुड्स द क्लेम, इन एनि फर्म बाइ आइदर पार्टी अन द अन युटिलाइज्ड पर्सन अफ द सेयर्स अफ द महाकाली रिभर” लाई परराष्ट्र मन्त्री डा. प्रकाशचन्द्र लोहनी तथा जलस्रोत मन्त्री पशुपतिशमशेर राणाले प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाको स्वीकृति लिई सन्धिमा समावेश गराएर वार्ता सफल पारेको वर्णन पढ्न। ............ नेकपा एमालेका तत्कालीन महासचिव माधवकुमार नेपालले हिजोको शारदा आजको टनकपुर, भोलिको पञ्चेश्वर भनेर जहाँतहीं ठूलो स्वरले बकेको। यस्तै गरी नेकपा एमालेका नेता केपी शर्मा ओलीले पञ्चेश्वरको बिजुली भारतमा बेचेर नेपालले खर्बौंको आम्दानी गर्छ भनेर बकेको। सन्धि सही गर्ने परराष्ट्र मन्त्री डा. प्रकाशचन्द्र लोहनीले बिजुली बेचेर नेपालले वार्षिक असंख्य आम्दानी गर्छ भनेर लेखेको। जलस्रोत मन्त्री पशुपतिशमशेर राणाले ‘फ्युचर जेनरेसन् स्याल एक्सक्लेम इन वोण्डर द्याट दिस पार्लियामेन्ट ह्याज कज्ड द सन टु राइज फ्रम द वेस्ट’ भनेर संसदमा बकेको। ....... उपरोक्त परिवेशमा उल्लिखित जनप्रतिनिधिहरूले दुई हानिकारक शर्त (भारतको एक्जिस्टिङ युजेज र प्रिक्लुड्स द क्लेम) लाई मान्यता दिई आफ्नो खुट्टामा आफैंले बञ्चरो हानेको थाहा पाएनन् ? .......... अर्बौं अर्ब आम्दानी हुने बिजुलीको कुरा छाडौं। बनिसकेको टनकपुरबाट नेपालले २५ वर्षपछि पनि एक थोपा पानी पाएको छैन। त्यस्तै दोधारा चादनीक्षेत्रलाई शारदा नहर (क्यानल) बाट पानी दिने कुरा कागजमा मात्र सीमित रहेको छ। बरु १०० वर्ष अगाडि चन्द्र शमशेरले गरेको सम्झौताबाट कञ्चनपुर बासीले खेतमा पानी पटाइरहेका छन्। ........ डा. ढुङ्गेलले आफ्नो अर्को कार्यक्रम पनि भएकाले सुरु मै केही कुरा राख्ने अनुमति पाएपछि यसो भने–महाकाली सन्धिमा आफ्नो बुद्धिविवेकले भ्याएसम्मको काम गरेको छु। बदमासी गरेको पाइएमा टुँडिखेलमा झुण्डिन तयार छु। ......... कार्यक्रममा माओवादीका पश्चिम क्षेत्रीय कमाण्डर लेखराज भट्ट पनि रहेछन्। उनले बोल्ने क्रममा यसो भने–डा. ढुङ्गेल हिंडिहाल्नु भयो, हाम्रो माओवादी पार्टीले महाकाली सन्धिलाई अवश्य केलाउने छ। डा. ढुङ्गेलले बद्मासी गरेको ठहरियो भने उहाँलाई हामीले टुँडिखेलमा झुण्ड्याउने होइन, बोरामा हाली त्यसको मुख बाँधेर महाकाली नदीमा फ्याँकिदिनेछौं।



His First Novel Was a Critical Hit. Two Decades Later, He Rewrote It. ....... Many fiction writers wind up wishing they could redraft their early works. Akhil Sharma actually did. ......... Sharma had done a weird thing, something white-rhino rare in the history of literature: He had revised and radically rewritten a novel, his first, “An Obedient Father,” one he published 22 years earlier. Considerably shorter, with a very different ending but the same title, the novel was about to be published a second time — it reappears this month — more than 30 years after Sharma began it. ......... The father, Ram Karan, a widower and a petty administrator whose job amounts to coercing bribes from petty officials, is also a fiend. He is a pedophile, who brutally raped one of his two daughters when she was a child. That daughter, Anita, now a young adult, has become a widow, and without any other options (her successful sister has fled India) she — along with her own 8-year-old daughter, Asha — moves into the father’s apartment. It does not go well. ........... And so novelists revise novels, endlessly, necessarily, on the way to completing them, which is to say by accepting their problems and moving on. ......... Even short novels are long: “The Great Gatsby,” one of the very briefest of great novels, at 47,000 words, will take you four and a half hours to read aloud, an artistic experience in real time that only a few avant-garde films or plays will match, and for which a very long novel, “War and Peace,” say, at 587,000 words and some 50 reading-aloud hours, finds no equal in temporal demands. ........... Toni Morrison, in an afterword to her first novel, “The Bluest Eye,” which she added in 1992, two decades after it was published, wrote with characteristic lucidity about what was wrong with the book: that “a problem lies in the central chamber of the novel. The shattered world I built ... does not in its present form handle effectively the silence at its center.” She continued: “It should have had a shape — like the emptiness left by a boom or a cry. It required a sophistication unavailable to me.” For the Nobel laureate, her solutions ended up being “extremely unsatisfactory.” ........... Dickens, whose “Great Expectations,” like many of his novels, appeared serially before being published as a book, changed the ending ......... “Most writers have revised novels, or parts of novels, so many times by the time of publication, the novel is indeed ‘finished’ — the vision exhausted,” Oates told me by email. “Rewriting 80 percent of ‘A Garden of Earthly Delights’ was a totally fascinating and mesmerizing experience for me. No characters are changed, no scenes are changed, the ‘plot’ remains identical; but the narrative voice, which is the soul of a novel, is quite different: There is less authorial intrusion, more dialogue — characters allowed to ‘speak for themselves.’ Since I love to compose visual descriptions, there is a good deal of that: a sharper focus, as if a slightly blurry windowpane had been wiped clean.” ........... Sharma says he wrote 7,000 pages to produce the novel’s final 208. ........ And the second, and essential, interior is that of the younger son, a child trying to convey his guilt and sorrow and rage as he is all but overlooked by his parents, who resent this healthy son tasked with washing his prodigal brother, the all-but-dead son becoming, for the family, a point of gravity infinitely dense, one that absorbs all hope, all light. ............ The greatest failure, in his view, was that he hadn’t adequately evoked the inner lives of the daughter the father rapes and of her child, whom the father molests. ........... Sharma has been writing about the nightmares of family life throughout his career with an uncommon frankness. He described his parents in a New Yorker essay as “tormented people. My father grew up in a troubled home, and if he hears good news he shakes the news suspiciously until the happiness dies.” ......... Sharma estimates that he spent 4,000 hours on the revision. ......... I tried fixing the book after 20 years, and the book still defeated me.” ........... The sentences, already pure and unfussy, have been purged of any show. What is left is a closer feeling of closeness to his characters — to ugly, sorrowing, tender, stalwart, ruined, unredeemable people, failing at their lives and yet trying, still, to live them. ......... With his daughter in his arms, it was hard to say if he was the consoler or the consoled. ............ The gifted novelist is that stranger, one who seeks formal strategies to put people before us who are in varieties of pain. .



उम्मेदवार छान्न पार्टीका क्रियाशील सदस्यबीच चुनाव गरौं : महामन्त्री शर्मा . यसपटक पाइलट प्रोजेक्टको रुपमा संघ र प्रदेशको निर्वाचनमा उम्मेदवार छान्न ‘प्राइमरी इलेक्सनको पाइलट प्रोजेक्ट’ गर्नुपर्ने प्रस्ताव गरे । ....... उनले १६५ मध्ये १५ र ३३० मध्ये ३० क्षेत्रमा उम्मेदवार चयन गर्न क्रियाशील सदस्यमाझ प्राइमरी इलेक्सन गर्न प्रस्ताव गरेका हुन् । ‘यसले लोकतान्त्रिक अभ्यासको उच्चतम प्रयोगको नेतृत्वमा कांग्रेस अरुभन्दा एक कदम अघि हुनेछ र कांग्रेसप्रतिको आकर्षक पछिल्लो पुस्तामा भीषण ढंगले बढाउनेछ,’ शर्माले भनेका छन् ।



कुशासनको एक वर्ष पाँच दलीय गठबन्धन सरकारले एक वर्षमा लोकतान्त्रिक मान्यतामाथि प्रहार, कुशासनलाई प्रोत्साहन र अनुत्तरदायी शासनको नयाँ मानक स्थापना गरेको छ। ........ चरम निराशामा पनि आशावादी दृष्टिकोण राख्न नछोड्ने नेपाली समाजले पटक पटक परीक्षित र असफल देउवाको यो कार्यकालमा ठूला सुधारको आशा नराखे पनि कम्तीमा पूर्ववर्ती ओली सरकारको पालाका बेथितिको निरन्तरता नहुने अपेक्षा राखेको थियो। तर, एक वर्षकै बीचमा लोकतान्त्रिक मान्यतामाथि प्रहार, कुशासनलाई प्रोत्साहन र अनुत्तरदायी शासनको नयाँ मानक सरकारले स्थापना गरेको छ। ........ पूर्ववर्ती ओली सरकारलाई अध्यादेशको शासन चलाएको भनी चरम आलोचना गरेको गठबन्धनले सरकार  चलाएको एक महीनापछि नै दल विभाजनलाई सहयोग पुग्ने गरी राजनीतिक दल सम्बन्धी ऐनलाई अध्यादेश मार्फत संशोधन गरिदिएको थियो। केन्द्रीय समिति वा संसदीय दलमध्ये एक ठाउँमा ४० प्रतिशत पुर्याएर दल विभाजन गर्न सकिने अघिल्लो सरकारको प्रस्तावभन्दा अझ अघि बढी देउवा नेतृत्वको सरकारले २० प्रतिशत मात्रै पुर्याए पुग्ने अध्यादेश ल्याएर नेकपा (एमाले) टुक्याउन ढोका खोलिदियो। .......... देउवा नेतृत्वको सरकार कति अपारदर्शी छ भन्ने एउटा उदाहरण मन्त्रिपरिषद्का सदस्यको सम्पत्ति विवरण सार्वजनिक गर्ने लामो समयदेखिको अभ्यास तोड्नु हो। ......... अर्थमन्त्री जनार्दन शर्माले निश्चित व्यावसायिक समूहलाई पोस्ने गरी करका दर हेरफेर र अन्य निर्णय मार्फत गत आर्थिक वर्ष र चालू आर्थिक वर्षको बजेटमा चलखेल गरेका थिए। फलाम, विद्युतीय सवारी साधन आदिको करका दरमा हेरफेर गरेर सरकारले नीतिगत भ्रष्टाचारलाई संस्थागत बनायो। ......... देउवा शासनकालमा नेपाली अर्थतन्त्र झ्नै सङ्कटोन्मुख हुन पुगेको छ। विदेशी विनिमय सञ्चिति साढे ६ महीनाको मात्र वस्तु तथा सेवाको आयात धान्ने तहमा ओर्लिएको छ। देशमा भित्रिने र बाहिरिने रकमबीचको अन्तर इतिहासकै उच्च घाटाको स्थितिमा छ। नेपाल राष्ट्र ब्याङ्कका अनुसार, जेठसम्म शोधनान्तर घाटा रु. दुई खर्ब ७० अर्ब पुगेको छ। ६ वर्ष सामान्य रहेको उपभोक्ता मूल्यवृद्धि ह्वात्तै चुलिँदा नागरिकको दैनिकी हदै खलबलिएको छ। ......... किसानलाई रासायनिक मल र विद्यार्थीलाई पाठ्यपुस्तक उपलब्ध गराउन सरकार चुकेको छ। सुशासनका हिसाबले कुनै सरकारी अड्डाको काममा पनि सरलता र सहजता ल्याउन प्रयास गरिएको छैन। राहदानी विभागमा लागेको भीडले त्यसको पुष्टि गर्छ। शासन मितव्ययी बनाउन कुनै प्रयत्न गरिएको छैन। बरु, गठबन्धन जोगाउन प्रदेशहरूमा कैयौं मन्त्रालय थपेर राज्यकोषको रकम फुर्मासी गरिएको छ। ...... भलै, अमेरिकी सहयोग परियोजना मिलेनियम च्यालेन्ज कर्पोरेशन (एमसीसी) अनुमोदन, स्थानीय निर्वाचन र कोभिड-१९ खोप व्यवस्थापनमा सरकारले प्रशंसनीय काम गरेको छ। ....... प्रदेश र सङ्घीय निर्वाचनको पूर्व सन्ध्यामा समेत सरकारले राम्रो काम गर्न आवश्यक ठानेकै देखिएन। सुशासन, जवाफदेही, आर्थिक परिसूचक सहित समग्र हिसाबले सरकारको एक वर्ष बिर्सन लायक रह्यो।