बीपी कोइराला को आफ्नो स्थान छ र राम्रो स्थान छ, तर त्यो गौतम बुद्ध को स्तर को होइन।
बीपी कोइराला लेखक। बीपी नेता।
प्रत्येक मायने मा बीपी भन्दा सीके अब्बल हुन। म दुनिया को कुनै पनि कुना मा रहेको नेपाली सँग यस विषयमा बहस गर्न तैयार छु।
लेखन बाट शुरू गरौं। सरकार र संविधान ढ़ालेर अंतरिम प्रधान मंत्री बने पछि सीके लाई आफ्नो अहिले सम्म को आत्म जीवनी लेख्न ऑफर आउँछ कुनै नाम चलेको विश्व स्तर को प्रकाशक बाट। ऑफर लिनु पनि पर्छ। छ दिन प्रधान मंत्री काम गर्ने। एक दिन त्यो किताब लेख्ने? त्यो किताब इंटरनेशनल बेस्टसेलर हुनेवाला छ। बीपी को कुन चाहिँ किताब इंटरनेशनल बेस्टसेलर भएको छ? त्यो मापदण्ड सीके ले अहिलेसम्म लेखिसकेका कृति हरु को हकमा पनि लागु हुन्छ। राजनीतिक विश्लेषण भो। एक नम्बर मा त छ मधेस अलग देश वाला विश्लेषण। मधेस आन्दोलन को इतिहास मा मात्र होइन नेपाल को राजनीतिक इतिहास मा नै त्यस्तो राम्रो विश्लेषण कसैले लेखेको छैन। दुनिया को कुनै पनि विश्वविद्यालय मा त्यो पठनपाठन गराउन सकिन्छ। दुनिया २०० देश बाट ४०० अथवा ६०० देश सम्म पो पुग्नुपर्ने हो कि? त्यो जायज प्रश्न उठेको हो।
बीपी समाजवाद का विद्यार्थी हुन विचारक होइन। हुन त यति धेरै किसिम किसिम का समाजवाद छन, म बुझ्दिन। पुष्पकमल पनि र प्रदीप गिरी पनि, दुबै समाजवादी कुन मायने मा? मलाई बुझाइदिनुपर्यो। विश्व को समाजवादी चिन्तन मा बीपी को कुनै योगदान छैन। बीपी ले छ भनेर क्लेम पनि गरेका छैनन। तर चेलाचपाटी ले गुणगान गाउन थाले पछि कुरा कहाँ बाट कहाँ पुग्छ।
योगदान त सीके को पनि छैन। तर सीके को त्यो प्रयास नै होइन। सीके को मौलिक योगदान त्यो हो जो अहिले बन्ने प्रक्रिया मा छ। सारा दुनिया बाट गरीबी कसरी ख़तम गर्ने भन्ने फोर्मुला निर्माणाधीन छ। ये तो ट्रेलर है मेरे दोस्त। चीन ले चीन मा मात्र गरीबी समाप्त गर्यो। नेपाल ले सीके को नेतृत्व मा सारा दुनिया मा गरीबी समाप्त गर्छ। उदाहरण पेश गरेर।
बौद्धिकता को कुरा। सीके कैंब्रिज पढेको। बीपी बनारस। त्यो जमाना मा मानिस कैंब्रिज जाँदैनथे भन्ने होइन। नेहरू गए त। रामानुजन अत्यंत गरीब परिवार को मानिस। कैंब्रिज पुगे। बीपी हिन्दी बोल्थे किनभने ती भारतीय नागरिक नै थिए। सीके हिन्दी पनि, जापानी पनि बोल्छन। बेइजिंग मा पानी पर्दा चितवन मा छाता ओढ्ने नेपाल का कति जना नेता ले चिनिया भाषा बोल्छन?
बीपी मेनिफेस्टो आदि राम्रो लेख्ने हो तर प्रशासन मा कमजोर थिए। कु भएको होइन। महिनौं अगाडि देखि बीपी गणेशमान प्रत्येक लाई थाहा थियो हुन लागेको छ भनेर। कु त्यसरी थाहा दिएर हुँदैन। बीपी ले आफ्नो सुरक्षा का लागि ४०० हथियारधारी मात्र खटाएको भये १७ साल नहुने।
सीके को व्यवस्थापन उच्च स्तर को छ। पार्टी सञ्चालन मा देख्न सकिन्छ। पार्टी महाधिवेशन मा देखियो।
मेरा पहाड़ी मित्र हरु लाई मेरो आग्रह छ। आँखा को पट्टी खोल्नुस। देश बाट गरीबी समाप्त होस भन्ने तनिक पनि इच्छा छ भने मौका मा चौका हान्ने बेला यही हो। अबकी बार जनमत सरकार। सरकार और संविधान गिरा के जनमत सरकार। पार्टी भन्दा देश ठुलो।
देश नया संविधान सभा मा जान्छ। प्रथम संविधान सभा। व्हिप लगाएको संविधान सभा त्यो मिसक्यारेज (miscarriage) भयो। अंतरिम संविधान ब्युतन्छ। आन्दोलन चर्किए पछि राष्ट्रपति ले चाल्नुपर्ने कदम हो त्यो।
जनमत पार्टी के पास भी है एक बीपी। देख लो।
