Thursday, November 16, 2017

चुनावी नतिजा को प्रक्षेपण: पाँच राष्ट्रिय पार्टी




समानुपातिकको सिट बढीमा ६ दलले मात्र पाउने, यस्तो छ हिसाब किताब
स्थानीय तह निर्वाचनमा कुल १ करोड ४१ लाख मतमध्ये ९१ लाख २६ हजार ७०४ मत खसेको थियो। यसको ३ प्रतिशत मत २ लाख ७३ हजार ८०१ हो। निर्वाचनमा कांग्रेस, एमाले, माओवादी केन्द्र, संघीय समाजवादी फोरम र राप्रपाले मात्रै ३ प्रतिशत मत कटाएका छन्। राप्रपाले २ लाख ९० हजार मत पाएको थियो। त्यस्तै, राजपाले २ लाख ५१ हजार मत ल्याएको थियो। स्थानीय तह निर्वाचनको भन्दा अहिले मतदाताको संख्या पनि बढेर १ करोड ५४ लाख पुगेको छ। ......... गत भदौमा राप्रपा विभाजित भएर कमल थापा नेतृत्वको राप्रपा र पशुपतिशमशेर राणाको नेतृत्वमा राप्रपा (प्रजातान्त्रिक) बनेपछि राप्रपाको मत पनि विभाजित हुनेछ। ....... चर्चामा रहेका दुई नयाँ दल विवेकशील साझा पार्टी र नयाँ शक्तिले पनि ३ प्रतिशत मत पाउन गाह्रो छ। स्थानीय निर्वाचनमा विवेकशील साझा पार्टीले करिब ४५ हजार मत ल्याएको थियो भने नयाँ शक्तिले करिब ६३ हजार मत पाएको छ। ......... यदि ७५ हजार न्यूनतम मत आधार बन्ने अवस्था आए स्थानीय तहमा एमालेले पाएको मत नै आउँदो निर्वाचनमा प्राप्त गरेमा एमालेले समानुपातिकमा ४१ सिट पाउनेछ। सोही आधारमा कांग्रेसले ४० सिट र माओवादी केन्द्रले २१ सिट पाउनेछन्। संघीय समाजवादी फोरमले भने ५ सिट पाउनेछ। ......... ०७० को संविधानसभाको निर्वाचनलाई आधार मान्ने हो भने कांग्रेसले ३९, एमालेले ३७ र माओवादीले २४ सिट पाउनेछ। ...... स्थानीय निर्वाचनमा कुल एक करोड ४१ लाख मतदातामध्ये ९१ लाख २६ हजार ७०४ मत खस्यो। यसको ३% अर्थात् दुई लाख ७३ हजार ८०१ मत पाँच दलले मात्रै कटाउन सके। ...... एमालेले ३० लाख ६४ हजार अर्थात् ३४ प्रतिशत, कांग्रेसले २९ लाख ८२ हजार अर्थात् ३३ प्रतिशत, माओवादीले १६ लाख दुई हजार अर्थात् १७ प्रतिशत, संघीय समाजवादीले तीन लाख ८६ हजार अर्थात् ४ प्रतिशत र राप्रपाले दुई लाख ९० हजार अर्थात् ३ प्रतिशत मत ल्याएका छन्। प्रतिनिधिसभामा पनि यही मत अनुपात रहेमा समानुपातिकका एक सय १० सिट यी पाँच दलबीच मात्र बाँडफाँड हुनेछ। ...... १ करोड ५४ लाख मतदातामध्ये करिब १ करोड १० लाख मत खस्यो र करिब १ करोड मत सदर भयो भने १ करोड मतको ३ प्रतिशत अर्थात् ३ लाख मत प्राप्त गर्ने दलले मात्रै सांसद पाउँछ।


  • यो चुनाव वाम गठबंधन ले जितिसक्यो। पहिलो चरण को चुनावमा त स्वीप नै दिन्छ। ओली लाई कम आंकनु हुँदैन। उसले रिस्क लिएकै हो। ३०% दिनुपर्ने माओवादी लाई ४०% दिने निर्णय ले बाजी मार्यो। काँग्रेस ले न त स्थानीय चुनावमा माओवादी सँग राम्रो तालमेल गर्न सक्यो, न त वाम गठबंधन नामको भुईँचालो आए पछि राप्रपा अथवा फोरम-राजपा सँग गर्न सक्यो। काँग्रेस ले चुनाव अगाडि नै हार मानेको हो। वाम गठबंधन ले बहुमत नै ल्याउने संभावना ठुलो छ। ५०% मत ल्यायो भने ५०% सीट ल्याउने भन्ने हुँदैन। ५०% मत ल्यायो भने ६०% सीट ल्याउने संभावना हुन्छ। 
  • स्थानीय चुनाव मा एमाले ले उछिने पनि, दुई नंबर प्रदेश मा मधेस गठबंधन ले उछिने पनि काँग्रेस लाई अझ दम्भ छ। हामी नै सबैभन्दा ठुलो पार्टी भन्ने। 
  • वाम गठबंधन ले ६०% सीट जितेर पार्टी एकता नै गर्छ भने मधेसी गठबंधन को संविधान संसोधन को एजेंडा लाई ठुलो धक्का लाग्ने देखिन्छ। प्रचंड ले ठुलो धोका दिए मधेस लाई। 
  • फोरम र राजपा दुबै ले तीन लाख मत कटाउँछन र राष्ट्रिय पार्टी बन्छन। कम्निष्ट, काँग्रेस पछि तेस्रो मा त्यो मधेस गठबंधन रहने देखिन्छ। तर फोरम राजपा पार्टी एकीकरण नगरी सुख छैन। 
  • राप्रपा सकियो। फुट्यो र सकियो। पंचायत को उर्जा ले कहाँ सम्म धान्ने? 
  • बाबुराम को नया शक्ति लाई गार्हो छ। प्रत्यक्ष मा एक सीट ल्याउन पनि गार्हो छ, तीन लाख वोट कटौन पनि गार्हो छ। 
  • विवेकशील ले भने ल्याउँछ। प्रत्यक्ष मा कमसेकम एक सीट र तीन लाख बढ़ी वोट कटाउँछ। राष्ट्रिय पार्टी त बन्छ तर त्यस पछि को चुनावमा बहुमत ल्याउने कुरा टाढा को कुरा हो। अहिले नै भन्न सकिँदैन। उसको क्रियाकलाप ले देखाउला। 
  • भने पछि कम्युनिस्ट, काँग्रेस, फोरम-राजपा र विवेकशील। चुनाव पछि फोरम-राजपा को एकीकरण हुन्छ भने देशमा चार राष्ट्रिय पार्टी रहने भए। फोरम-राजपा को एकीकरण हुँदैन भने पाँच। 
  • एमाले र माओवादी एकीकरण भएर बनेको कम्युनिस्ट पार्टी ले केही समय देश हाँक्ने जस्तो देखियो। 
  • ओली प्रधान मंत्री बन्ने देखिन्छ। 
  • दुई नंबर प्रदेश मा भने फोरम राजपा ले प्रदेश सरकार बनाउँछ। 
  • काँग्रेस व्यापक चुक्यो। उसले ६०-४० गर्ने इच्छा नै देखाएन। बुढो पार्टी। थाक्यो। 
  • काँग्रेस को न त केंद्र मा सरकार हुने न कुनै प्रदेश मा सरकार हुने संभावना छ। विवेकशील ले राष्ट्रव्यापी त होइन तर काठमाण्डु मा अर्को पटक स्थानीय सरकार बनाउला कि केजरीवाल ले जस्तो। 
  • उपेंद्र यादव को नेतृत्व मा फोरम-राजपा एकीकरण गरेर अगाडि बढे विस्तारै आकार बढ्छ कि पहिचान वादी को। 
  • तर अहिले लाई ओली ले जितेको नै मान्नु पर्छ। 
  • १० वर्ष भित्र उपेंद्र यादव ले देशका जनजाति लाई आफु वरिपरि गोलबद्ध गर्ने संभावना कति को छ? 
  • ओली पछि उपेंद्र हो कि विवेकशील? प्रचंड ले त ओली पछि प्रचंड भनळान। 










Friday, November 10, 2017

मत बदर अभियान: सीके राउत को रणनीतिक दिशाहीनता




मत बदर अभियान लाई सीके राउत ले आफ्नो राजनीतिक कार्यक्रम को केन्द्रविन्दु बनाएका छन। स्थानीय चुनावमा कोठली बाहर मतदान भन्दै थिए। तर त्यसरी कोठली बाहर मतदान गर्ने को संख्या अत्यंत न्युन देखियो होला त्यसैले यस पटक कोठली बाहर पनि  चार पाँच अलग चुनाव चिन्हमा पनि मतदान गर भन्दैछन। उसै पनि सदर मत खसाल्ने सीप नभएको निरक्षर, अशिक्षित जनता। सीके को आह्वान मा कोठली बाहर ठप्पा हान्ने को संख्या नपुगेर खसेको प्रत्येक बदर मत आफ्नो भनेर क्लेम गर्ने आईडिया जस्तो पो देखियो यो नया अभियान।  मधेस अलग देश अभियान ले यस पटक पहाड़ र हिमालमा पनि टन्न भोट पाउने जस्तो देखियो।

यस रणनीतिक दिशाहीनता लाई सीके ले बाई बाई गर्नुपर्छ र पार्टी दर्ता गरेर चुनाव लड्ने निर्णय गर्नुपर्छ।


मधेसी ले समानता पाउने बाटो: संघीयता/समावेशिता कि अलग देश?
सीके राउत का तर्क हरु मा प्वालै प्वाल
सीके राउत र मधेस
बुढ़ानीलकंठ स्कुल र दमजम
मधेस स्वराज आंदोलन सँग अहिले कुनै रोडमैप छैन
मधेस स्वराज आंदोलन भित्र लोकतान्त्रिक संवाद को जरुरत
सीके को मधेस अलग देश का तीन चरण
मधेस अलग देश विरुद्ध का तर्क हरु
सीके राउत ले कोर्स करेक्शन गर्नु जरुरी छ