नाकाबंदी

बिजय गच्छेदार देखि होशियार

बिजय गच्छेदार लाई संघीय गठबंधन मा फेरि ल्याउने हो भने बरु प्रचंड लाई संघीय गठबंधन को अध्यक्ष पनि बनाए हुन्छ। यी तीनै दुई व्यक्ति हुन जसले गर्दा हामीले यत्रो क्रांति गर्नु परेको छ, मान्छे शहीद भएका छन, हजारौं घाइते भएका छन, अर्थतंत्र ले खरब बढीको मार खाएको छ।

यो चरित्रहीन, सिद्धांतहीन मान्छे। सुध्रिन नसक्ने मान्छे। २००५ मा सात पार्टी र माओवादी एक भए पछि त्यो गठबंधन को अध्यक्ष बन्न ज्ञानेंद्र अथवा तुलसी गिरी लाई डाकन मिल्थ्यो? अथवा अलायन्स मा तिमी पनि आउ भनेर भन्न मिल्थ्यो?

मान न मान मैं तेरा मेहमान। यो मान्छे ले क्रांति को कमांडर म भन्दै सरकारी पक्ष सँग चिया बिस्किट खाएको खायै छ। पार्ले-जी। यो चरित्रहीन, सिद्धांतहीन मान्छे।

थरुहट बन्छ, थरुहट संघीय गठबंधन को कमांड मा रहन्छ। नेता पैदा गर्ने क्रांति ले हो। नया नया नेता पैदा हुन्छन्। क्रांति ले शहीद पैदा गर्न सक्छ भने नेता कुन डयांग को मुला हो?

बिजय गच्छेदार देखि होशियार। The only acceptable policy is no contact. लोकतंत्र हो। जाउ सड़क मा उफ्र। कसैले रोकेको छैन। क्रांति शुरू भएको तीन हप्ता पछि उसले अख़बार पढेर थाहा पाएको, एह, मधेसमा त क्रांति पो भएछ।

यो मान्छे को एक मात्र एजेंडा हो यस क्रांति लाई तुह्याउने। झापा देखि कंचनपुर सम्म को मधेस थरुहट बन्छ अनि क्रांति टुङ्गिन्छ भने त्यो पनि क्रांति तुहिएको हो। पहाडका जनजाति लाई खोई?

यो नेपाल को इतिहासको अंतिम क्रांति हुनुपर्छ। बिजय गच्छेदार त्यो हुन दिन चाहँदैन। मधेसी क्रांति १ र २ को मोमेंटम चकनाचूर परेको मान्छे यो। पाप उसको तर गलती उपेन्द्र यादव को। उसलाई पार्टी सुम्पेको! गलती फेरि नगर्ने।

यो सरकार र संविधान ढल्छ।

मधेस को भाग १० वर्ष मा ६०% पुग्छ

पहाड़ बाट तराई झर्ने जुन क्रम (trend) छ त्यो हेर्दा मलाई लाग्छ मधेस को भाग १० वर्ष मा ६०% पुग्छ। अहिले ५०% छ। भने पछि जनसंख्या समानुपातिक निर्वाचन क्षेत्र मधेस का लागि माग गरिएको हो कि मधेसी का लागि? शहीद हुँदैछ मधेसी फाइदा हुन्छ पहाड़ी लाई।

In The News (109)

प्रहरी चौकीहरुमा कालो झण्डा गाँडियो , ग्रामिण भेगहरुमा समेत कालो झण्डा गाँडेर बिरोध जनाईयो
भारतले सीमा नाका बन्द गर्ने संकेत
नयाँ रणनीतिका लागि 'ब्रिफिङ' गर्न भारतीय राजदूत दिल्लीतर्फ

भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले नै राजदुत रेलाई दिल्ली बोलाएको स्रोतको दाबी छ । ..... राजदूत रेले भारत सरकारलाई नेपालको राजनीतिक परिस्थितीबारे ब्रिफिङ गरेपछि भारतले नेपालबारे नयाँ रणनीति बनाउने कुटनीतिक विश्लेषकहरु बताउँछन् । ... संविधान जारी गर्न आयोजित विशेष समारोहमा भारतीय राजदूतलाई नेपाल सरकारले आमन्त्रण गरे पनि उनी समारोहमा सहभागी भएनन् । सरकारले नेपालस्थित सबै विदेशी कुटनीतिज्ञलाई विशेष समारोहमा उपस्थितीका लागि आमन्त्रण गरेको थियो । भारतीय राजदूत रे आइतबारको सो कार्यक्रममा सहभागी भएनन् । उनी रात्रीभोजमा पनि सहभागी नभएको परराष्ट्र स्रोतले जनायो ।

राजेन्द्र महतो मोर्चाको ‘खतरनाक’ योजना ! भूमिगत भएर हतियार उठाउने तयारी

समाचार स्रोतका अनुसार बैठकमा राजेन्द्र महतो नेतृत्वको सद्भावना पार्टी, मातृका यादव नेतृत्वको माओवादी पार्टी र जयप्रकाश गुप्ता नेतृत्वको तराई मधेस अभियानको संलग्नता थियो । यी तीनैजना पूर्वमन्त्री हुन् । बैठकमा पृथकतावादी अभियानमा लागेका जयकृष्ण गोइतको पार्टीका प्रतिनिधिको पनि सहभागिता रहेको समाचार स्रोतले जनाएको छ । उक्त बैठकले केन्द्रीय तहका नेताहरु छिट्टै भूमिगत हुने निर्णय गरेको छ । भुमिगत भएपछि भारतमा हतियार ल्याउने सहमति समेत भएको बताइएको छ । आजको तरुण साप्ताहिकमा खबर छ ।

मधेसलाई चिढ्याउँदा डरलाग्दो स्थिति आउन सक्छ : कमल थापा
कांग्रेस एमालेले बुझुन्- दमन गरेर समाधान हुँदैन

मधेसी मोर्चा आन्दोलनको प्रमुख सहयात्री पनि हो । त्यसलाई अलग गरेर संविधान निर्माण गर्दा स्वभाविकरुपमा द्वन्द्वको बिउ बाँकी रहेको छ । .... उनीहरुले उठाएका जायज मागहरुलाई पूर्णत उपेक्षा गरेर अब हिंसा देखापर्‍यो भनेर, दमन गर्नुपर्छ भनेर हिजोको आफ्नो अकर्मन्यतालाई ढाकछोप गर्नु गलत हो । ..... विगतमा माओवादी हिंत्सामक जनयुद्धमै थियो । त्यसलाई त दमनबाट पराजित गर्न सक्ने अवस्था रहेन भने अहिले त त्यो स्थितिमा मधेस आन्दोलन छैन । तर, तपाईले चिढ्याउँदै जानुभयो भने अन्त्यन्तै डरलाग्दो स्थिति आउन सक्छ । यसलाई केवल हिजो आफूले उठाउने र अहिले सम्हाल्न नसकेपछि त्यसलाई अपराधिक भनेर दमन गर्नुहुँदैन । यो आत्मघाती काम हुन्छ । ...... विगतको कालखण्डमा सत्तामा रहेका व्यक्तिहरुबाट हठ प्रदर्शन हुँदा धेरै ठूलो नोक्सान भएको हाम्रो नजिकको उदाहरण छ । त्यो हठ दोहोर्‍याएर सजिलैसँग समाधान गर्न सक्ने परिस्थितिलाई जटिल बनाउने काम गर्नुहुँदैन । ...... मधेसको समस्या सामान्य होइन । अहिले समाधान गर्न सक्ने स्थितिमा छ । तर, असामान्य हुन सक्छ । दमन गर्ने काम गर्‍यौं भने त्यहाँभित्र अहिले सुसुप्त र कमजोर अवस्थामा रहेकाहरुले धेरै ठूलो आफ्नो स्वार्थ लाद्न सक्छन् । यो कुरा कांग्रेस एमालेले बुझ्नुपर्ने हो ।

मातृका यादवले किन मागे राजधानीसँग सम्बन्धविच्छेदको प्रस्ताव ?
नेपाली सेना र प्रहरीलाई गोर्खालीको संज्ञा

‘मधेसीको छाती र टाउकोमै गोली प्रहार गर्ने सेना र प्रहरी नेपाली होइनन्’ उनले निकै आक्रमक रुपमा भने, ‘आफ्नै देशका नागरिकको छातीमा गोली ठाकेर रमाउने शसक वर्गसँग कुनै पनि किसिमको सम्बन्ध राख्नु उचित हुँदैन ।’

एमाओवादी नेता प्रचण्डसंगको विशेष अन्तर्वार्ता



संविधानको भ्यागुतो र समर्थनको भ्रामक गणित

संविधानको अनुहार हेरेर एकचौथाइजति नेपाली खुसी छन्, अर्को एकचौथाइजति खुसी हुनु र नहुनुको दोधारमा छन्, र आधाजति नेपाली आहत र रुष्ट छन् ।

...... माछो देखाउनेहरू अहिले उत्सवी मुद्रामा पुलकित छन्, भ्यागुताको उपहार पाउनेहरू आक्रोशको आगो ओकलिरहेका छन् । ..... यो वृक्षका जरामा जसले मलजल हाले, तिनलाई मुलुकको लगभग आधा जनसंख्या बसोबास गर्ने ‘तराई—मधेस’ शब्दसँग नै द्रोह छ । जसका चित्तमा भूगोल र सभ्यता जनाउने शब्दसँग नै द्रोह छ, तिनले त्यो भूगोलका बासिन्दा र त्यो सभ्यताका सन्ततिलाई संविधानमा भ्यागुताको उपहार टक्य्राउनु कुनै आश्चर्य होइन । बाँकी उत्पीडित महिला र दलित तथा जनजाति र मुस्लिम आदिलाई तुच्छ मानिसको दर्जामा राखेर भ्यागुतो प्रदान गर्नु त निरंकुश शासकहरूको सनातनी संस्कृति हुँदै हो । ...... संविधान राजसी हुकुमप्रमांगीको शैलीमा बन्यो । सभासद्हरूलाई भयमुक्त भई आफ्नो विवेक प्रयोग गर्न दिइएन । कतै अँध्यारो खोपीमा रहस्यमय ढंगले संविधानको जायजन्म भयो र षड्यन्त्रको दस्ताबेजका रूपमा यो प्रकट भयो । संविधानमा संघीयताको मर्मकै बध गरियो र समावेशी र समानुपातिक आकाशको फल, आँखा तरी मर् हुन गए । धर्मनिरपेक्षता झुसिल्किरो बन्यो । नागरिकतासम्बन्धी अधिकारले हरेउको रूप लियो । सडेगलेको शासकीय स्वरूपलाई सदर गरियो । ...... केपी शर्मा ओली भन्छन्, ‘४–५ प्रतिशतले भनेको ९५ प्रतिशतले मान्नुपर्दैन ।’ यो चुनावी गणितको प्रसंग हो । .......

मतदाता स्वयंले आफ्ना मत फिर्ता लिएको ओली महोदयलाई थाहा छैन ।

..... नेपाली कांग्रेसका पार्टी कार्यालयलाई ताकेर तारो हाने । नेकपा एमालेका पार्टी कार्यालयलाई लक्ष्य गरे, दह्रादह्रा दनक दिए । आक्रोशको चरम चुलीमा उभिएर जसले त्यो जोखिमपूर्ण कर्म गरे, ती को हुन् ? ती तिनै सामान्य जन हुन्, जसले कांग्रेस र एमालेलाई भोट हालेर जिताएका थिए । के कांग्रेसमाथिको त्यो तारो र एमालेमाथिको त्यो दनक मतदाताले तिनलाई हालेका भोटको खारेजीको हाकाहाकी घोषणा होइन ? मधेस–तराईभरि मान्यवर नेतात्रयका पुतला त कति जले कति † अनि तिनका मुर्दावादको ओइरो त झन् कति कति † के त्यो पुतला दहन र मुर्दावाद चुनावमा नेतात्रयका पार्टीहरूलाई दिएका मतको ठाडो खारेजी होइन ?

नरेन्द्र मोदीको नेपाल कुटनीति असफल भएको दिन !

१७ वर्ष देखि भारतीय प्रधानमन्त्रीबाट नभएको नेपाल भ्रमणको इतिहास मेट्दै मोदीले १ वर्षमा नेपालको २ पटक भ्रमण पनि गरे । ....... भारत नेपालका ठूला राजनीतिक परिवर्तनका बेला साक्षी बस्न मात्र मन पराउँदैन । उसले आफूलाई एक प्रभावशाली खेलाडीकोरुपमा राख्न चाहन्छ । जुन कुरा इतिहासको हरेक कालखण्डमा देखिएको छ । तत्कालीन राजा त्रिभुवनको भारत निर्वासन देखि शुरु भएको यो हस्तक्षेपकारी खेलाडीले नेपालका हरेक राजनीतिक परिवर्तनमा आफ्नो भूमिका कायम राखेकै छ त्यो पनि देखिने तहमा । विपीको मेलमिलाप नीति भारतको यही हस्तक्षेपकारी ब्यवहारको उपज थियो भने ७ साल देखि ४७ हुँदै ६२-६३ को आन्दोलनमा पनि भारतीय विशेष दुतहरुको भूमिकामा सम्झौता भएका हुन् । आन्दोलनपछि नेपालमा राजा राख्ने कि नराख्ने भन्ने विषयको तय समेत दिल्लीमै भएको खुलासा भैसकेको छ । माओवादी शान्ति प्रक्रियामा आउँदा होस् या संविधानसभा सहमति कि प्रक्रिया भन्दा होस् भारतीय भूमिका स्पष्ट र प्रत्यक्ष छ । मोदीले काठमाडौंमा भाषण गर्दै दिएको चेतावनी असफल भएपछि राजदुतमार्फत भारतले दिएको संन्देश नबुझ्नेहरु नेपाली सत्तामा पुग्न सक्दैनन्, पुगे भने टिक्न सक्दैनन् र टिक्न खोजे भने भारतसँग भिड्न सक्दैनन् भन्ने सन्देश दिन खोजे । तर त्यो पनि असफल हुन पुगेपछि भारत तिल्मिलाएको हो । ..... भारतसँग कुटनीतिक सवलता प्रदर्शन गर्न सफल भएका नेताहरुले अझै धेरै दवाव सहन बाँकी छ । नेपाली नेताहरुले भारतसँगको सम्बन्ध हाराहारी पुर्‍याउनका लागि पहिलो खुड्किलो भने पार गरेका छन् । यसलाई निरन्तरता दिने हो भने भारतीय शासकमा रहेको गुप्तर निकाय वा सुरक्षा निकायबाटै छिमेकी देशहरुलाई तह लगाउन सकिन्छ भन्ने भ्रमबाट भारत मुक्त हुने दिन टाढा हुनेछैन । ..... तराइ मधेशका समस्या हाम्रा हुन हामी सल्टाउन सक्छौं भन्ने सन्देश नेपाली नेताहरुले दिन सकेमा भारतले धेरै खेल्ने ठाउँ पाउने छैन । तर नेताहरुले मधेशीहरुप्रतिको विभेदपूर्ण दृष्टीलाई कायमै राख्दा भने ......

प्रत्यक्ष नाकाबन्दी

रौतहटमा बिहानै देखि प्रदर्शन सुरु, स्वतन्त्र देशको नारा लगाए युवाले



वीरगंजमा लौहपुरुष गणेमान सिंहको सालिक ढालियो



“हेर्दा राम्रो, समाउँदा चाम्रो संविधान” विरुद्ध नेवार समुदायले आन्दोलन गर्ने (विज्ञप्तिको पूर्ण पाठ)

नेवार अगुवा मल्ल के. सुन्दरले नयाँ संविधानमा नेवाः प्रदेशसँगै अन्य कुनै पनि अधिकार सुनिश्चित नभएको मत राख्दै नेवारहरुको अधिकारका लागि सबै नेवारहरु एक भएर संघर्षमा उत्रनुनको विकल्प नभएको धारणा राखे । ..... नेवारहरुबीच व्यापक रुपमा लानुपर्ने र उनीहरुको साथ र सहयोगमा बलियो संगठन बनाई सशक्त संघर्ष गर्नुपर्नेमा जोड दिए । ..... पद्मरत्न तुलाधर, जनकवि दुर्गालाल श्रेष्ठ, मल्ल के. सुन्दर, नरेशवीर शाक्य, डा. पुष्प राजकर्णिकार, राजेन्द्र श्रेष्ठ, डा. महेशमान श्रेष्ठ, डा. विजय सैंजु, सुजीव वज्राचार्यका साथै ६८ जनाले हस्ताक्षर गरेका छन् । ...... हाम्रो ऐतिहासिक, सांस्कृतिक, भाषिक, जातीय पहिचान भएको नेवाः स्वायत्त राज्यको अधिकारलाई सुनिश्चत नहुने किसिमबाट संघीय राज्य पुनःसंरचना गरेकोमा यस वक्तव्यबाट संयुक्त रुपमा नेवारहरुको असहमति जारी गरेका छौं । ..... हिन्दू राज्यलाई नै संवैधानिक रुपमा संस्थागत गर्दै देशलाई ‘नेपालको अन्तरिम संविधान–२०६३’ भन्दा पनि पछाडि धकेल्ने कार्य गरेको छ । ..... एउटा केन्द्रीकृत शासन प्रणाली सञ्चालन गर्ने किसिमले यो संविधानभित्र व्यवस्था भइरहेको छ । यही क्रममा अवशिष्ट अधिकार केन्द्रका नियन्त्रणमा राख्ने र निर्वाचित संघीय विधायिका र सरकारलाई कुनै पनि समयमा केन्द्रबाट विघटन गर्न सकिने निरंकुश व्यवस्थासमेत भइरहेको छ, जुन सही संघीयताको मान्यताअनुरुप होइन । ...... अहिले पनि खस भाषालाई नै आधिकारिक कामकाजी भाषाको मान्यता दिएर भाषिक एकाधिकारको नीतिलाई निरन्तरता दिने प्रयास गरिएको छ । अर्कोतर्फ, देशका अन्य मातृभाषालाई राष्ट्रभाषा भन्ने संज्ञा दिएको भएता पनि त्यस्तो भाषा प्रादेशिक तहमा प्रयोग गर्ने सम्बन्धमा समेत पनि मौलिक अधिकारअनुरुप सुनिश्चित नगरी ‘कानुनबमोजिम’ भन्ने प्रतिबन्धात्मक वाक्यांशबाट निषेध गरिएको छ । मातृभाषाबाट शिक्षा लिन पाउने अधिकारका सम्बन्धमा यसरी नै प्रतिवन्धात्मक वाक्यांश प्रयोग गरी नियन्त्रण गर्ने प्रयास गरिएको छ । ...... नं. २ का प्रदेश एउटालाई छोडेर अर्को ६ वटै प्रदेशमा त्यहाँका लक्षित आदिवासी जनजाति, मूलवासीहरु अत्यन्त अल्पमतमा पर्ने र केवल खस ब्राह्मण–क्षेत्रीको संख्या अत्यधिक बहुमत कायम भइरहेको छ । यसले गर्दा केन्द्रमा मात्र होइन, प्रादेशिक तहको सरकारको नेतृत्वमासम्म पनि भोलि खस ब्राह्मणहरुको एकलौटी हुने र अरु सबै नीतिनिर्माण तहबाट फेरि वहिष्कृत नै हुनुपर्ने व्यवस्था यस संविधानबाट गरिएको छ । राष्ट्रको परिभाषामा बहुल राष्ट्रिय राज्यका रुपमा परिभाषित नगरी केवल एकात्मक राज्यको रुपमा मात्र व्यवस्था गरिएको छ । .... हिजोबाट एकाधिकार कायम गर्दै आइरहेका समुदायलाई खस–आर्यका नाममा (ब्राह्मण, क्षेत्री, सन्याशी, दशनामी) विशेष आरक्षणको व्यवस्थासमेत गरिएको छ । ..... सयौं वर्षअगाडिदेखि हामी नेवारहरुविरुद्ध भइरहेको भाषिक, जातीय, सांस्कृतिक, शैक्षिक उत्पीडन र विभेदलाई समाप्त पर्ने कार्य नभएकोले यस वक्तव्यबाट हामीले संयुक्त रुपमा असहमति व्यक्त गरेका छौं ।

महेन्द्रनगरमा सामूहिक मुण्डन गरेर सहिदप्रति श्रद्धाञ्जली
Nepal snubs India, adopts constitution amid protests

The announcement came alongside violent protests leading to a death, and the new constitution's rejection by almost 40 per cent of the population of the country, raising questions about its legitimacy. .... leaves India grappling with the spillover of the continuing violence and a growing security problem on its borders, particularly on the eve of Bihar elections. ....

India's thumbs down has been echoed by the US and EU, both of whom have, in the past few days, expressed concerns about the violence, and urged for it to be more inclusive. China on the other hand has wholeheartedly approved the constitution, which could be used by the Nepal leadership, thumbing their nose at India.

....... "All constitutions - Bangladesh, Pakistan and India - have been unanimously endorsed by their people. But here 20 districts are under curfew in the midst of violent protests. How legitimate can this exercise be?" ..... What Nepal now faces is sharp polarization between the hill people and terai people. With the Janjatis adding to the protests, the prospects of a return of radical left politics cannot be ruled out. ...... Politically,

the process consolidates the prominence of the old elite in Nepal.

K P Oli is likely to be the next prime minister with Sushil Koirala as president and Sher Bahadur Deuba as chief of Nepali Congress. ...... The India-Nepal bonhomie that had come about after Modi's visits and the massive Indian assistance after the earthquake has dissipated to the point of a chill entering bilateral relations. The immediate concern is the porous border in exactly the areas that are experiencing conflict in Nepal. There are strong familial bonds on both sides of the border which makes it all the more likely that India will be feeling some of the heat of the violence in Nepal.

‘छोराछोरी त्यागेर हिँड्ने बाबु खोज् भन्छ संविधान’
प्रचण्ड भन्छन्- बाबुरामजीलाई मैले तीस वर्षदेखि झेलेको छु
विश्वभरी रहेका मधेशीद्धारा संविधान जलाएर विरोध, अमेरिका, लण्डन र जर्मनमा पनि जलाए (फोटो सहित)



राजधानीमा बाबुरामको समानान्तर भेला
एमाओवादी पार्टी फुटाउने अन्तिम तयारी

पार्टी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड सरकारको स्वागत समारोहमा सहभागी भइरहदा एकीकृत नेकपा माओवादीका बरिष्ठ उपाध्यक्ष बाबुराम भट्टराई भने पार्टी फुटाउने रणनीतिमा व्यस्त रहे । यो घटना सोमबार आजकै हो । राजधानीको सानेपामा समानान्तर भेला बोलाएर बाबुरामले एमाओवादीबाट अलग हुने अन्तिम तयारी गरिरहेको स्रोतले जनायो । संविधान निर्माण प्रक्रिया अन्तिम देखि नै असन्तुष्ट बाबुरामले सरकारले सैनिक मञ्च टुँडिखेलमा आयोजना गरेको स्वागत समारोहमा सहभागिता नै जनाएनन् । यसबाट पनि उनी पार्टी र घोषणा भएको नयाँ संविधानसँग पूर्ण रुपमा असन्तुष्ट भएको देखाएको छ । ...... यस्तै, बाबुरामले आफ्नो गृह जिल्ला गोरखामा पनि संविधानको स्वागत कार्यक्रम बहिष्कार गर्न लगाएका छन् । पहिले नै समानान्तर कमिटी गठन गरिएको गोरखामा बाबुराम पक्षधरले केन्द्रको निर्देशन भन्दै स्वागत कार्यक्रमको बहिष्कार गरे । राजधानीमा आयोजित भेलामा सहभागी एक नेताका अनुसार बाबुराम प्रचण्ड नेतृत्वको एमाओवादीबाट अलग हुने मनस्थितीमा पुगिसकेका छन् । अब अन्तिम बैठकबाट छुट्टिने की सँगै बस्ने भन्ने बारेमा टुङ्गो लाग्ने उनले बताए । उसो त संविधान जारी हुने वित्तिकै पनि बाबुरामले असन्तुष्टि जनाएका थिए । बाबुराम तराई आन्दोलन समाधान गर्नुपर्ने माग राख्दै असन्तुष्टि राख्दै आएका छन् ।

सांसद्को घरमा पेट्रोल बम हानेर आगजनी र तोडफोड
मधेसिका माग पुरा नगरे नाकाबन्दी गर्ने भारतीय पक्षको धम्की



राष्ट्रपतिलाई रुवाउँदै जारी भएको संविधान

नेपालको संविधान जारी गर्दैगर्दा उनी निक्कै भावुक देखिन्थे । सायद, उनको आँसुको रंग ‘सेतो’ भएकोले होला टेलिभिजनको पर्दासम्म आउँदा उनको भावविभोर चेहरा कमैले अनुभूत गरेको पाइयो । तर प्रत्यक्षदर्शीहरुले दिएको जानकारीअनुसार राष्ट्रपतिले संविधान घोषणा गर्दैगर्दा ‘साँच्चै आँसु खसाएका’ थिए । .... उनको आँसु किन खस्यो ? संविधान जारी भएकोमा खुसी भएकाले या चर्चामा आएजस्तो उनका कतिपय भावना नसमेटिएकाले ? ...... संविधान जारी गर्न साँझ ४ : ४५ बजे राष्ट्रपति संविधानसभा आउने कार्यक्रम तय गरिएको थियो । त्यसै कार्यक्रमअनुसार सबै प्राविधिक तयारी पनि गरिएको थियो । तर ४ : ०० बज्दा नबज्दै संविधानसभा परिसरमा एउटा हल्ला फैलियो । ‘राष्ट्रपतिले ज्योतिषीलाई साइत हेराए रे ! साइतअनुसार केही ढिला आउने रे !’ ...... यस्तो हल्ला अन्य कसैबाट हैन, नेकपा (एमाले)का एक पदाधिकारीले पत्रकारहरुलाई सूचनाका रुपमा चुहाएका थिए । ...... नभन्दै उनी आउन ढिलाइ गरे । त्यसबीचमा केही अड्कलबाजी पनि भयो । उनले ‘साइत लाइत केही होइन आफ्नो असन्तुष्टि जनाउन’ केही ढिलाइ गरेका हुन् । तर पछि पत्ता लाग्यो, दलहरुले विजय गच्छदारलाई संविधानसभामा भित्र्याउने प्रयत्न गर्दा ढिलाइ भएको रहेछ ! ..... संविधान घोषणा गर्दा राष्ट्रपतिले मन्त्रीपरिषद्ले तयार पारिदिएको वक्तब्य मात्र पढ्न परेन, आफ्नो मनमा लागेका दुई÷चार शब्द राख्दा समेत झण्डै सभामुख सुवास नेम्वाङको खप्की खानुपर्‍यो । .... राष्ट्रपतिलाई सम्बोधन गर्नुअघि एक पटक राम्ररी हेर्न समेत दिइएको थिएन । अर्कैले तयार पारिदिएका र एक पन्नामा एक वाक्य समेटिएको सम्बोधन वाचन गर्दा उनी निक्कै अप्ठेरोमा परेको देखिन्थ्यो । अड्की अड्की वाचन गर्दा कतिपय अवस्थामा उनले वाक्यको मूल भाव खुल्नेगरी लय मिलाउन समेत सकेनन् । प्रत्येक पन्ना पढ्नुअघि उनी ढोगेर सुरु गर्थे । यसलाई संविधानसभा परिसरमा निक्कै अर्थपूर्ण रुपमा लिइएको थियो । ...... लेखिएका सबै शब्द पढेपछि उनले अन्तिममा दुई वाक्य आफै थपे, त्यस क्रममा नेम्वाङले उनलाई झण्डै रोके । राष्ट्रपतिले ‘यो ऐतिहासिक दस्तावेज संविधान निर्माणमा योगदान पुर्‍याउने सम्पूर्ण दाजुभाइ, दिदीबहिनी, माननीय सदस्यहरु सम्माननीय अध्यक्षमार्फत धन्यवाद दिन चाहन्छु । यो संविधानले देशको एकता मुजबुत पार्दै जाने छ । राष्ट्रको जय होस, नेपालीका जय होस् । धन्यवाद !’ ‘जातजातिमा राष्ट्रिय एकता ल्याउने छ’ भन्ने दुई वाक्य पढ्न करिब ४५ सेकेण्ड लाउँदा नेम्वाङले कम्तीमा पनि १० पटक आफूकहाँ भएको राष्ट्रपतिको सम्बोधनको प्रति हेर्दै राष्ट्रपतिलाई हेर्दै गरेका थिए । यसको प्रस्ट संकेत सम्बोधन ‘त्यहीँ रोक्नुस्, अघि बढे सम्बोधन रोक्न म बाध्य हुनेछु,’ भन्ने थियो । ...... के कुरा प्रस्ट छ भने जारी संविधान निर्माण प्रक्रियाप्रति राष्ट्रपतिले असन्तुष्टि जनाउँदै आएका छन् । त्यसैले उनको सम्बोधनमा कतै न कतै त्यो कुरा झल्किने शब्द पर्ने डरले दलहरुले संविधानको व्याख्या गर्दै उनको सम्बोधन पनि आफैले तयार पारे । विडम्बना, विगतमा राष्ट्रपति यति धेरै ‘संवैधानिक’ भएका थिएनन्, उनलाई सक्रिय पार्ने काममा आजका तीन दलमध्ये दुई दल क्रियाशील थिए । ..... तत्काली प्रधानसेनापति रुकमाङ्गद् कटवालमाथिको कारबाहीको क्रममा यिनै दुई दल थिए, जसले राष्ट्रपतिलाई हुँदै नभएको अधिकार प्रयोग गर्नुपर्ने भन्दै पुष्पकमल दाहाल नेतृत्वको ‘सरकारले गरेको निर्णय नै उल्टाइदिएका’ थिए । त्यसमा मुख्य भूमिका तत्कालीन एमालेका प्रभावशाली नेताको भूमिका उल्खेखनीय थियो, जो अहिले अध्यक्ष भएका छन् । एमाले अध्यक्ष केपी ओली मात्रै होइनन्, एमाले र कांग्रेसका अन्य नेताहरु पनि आफ्नो अनुकूल निर्णय र प्रभावका लागि बेलाबेला राष्ट्रपतिको शरण लिन पुगेकै हुन् । यसमा यस पटक एमाओवादीका नेताहरु पनि थपिएका छन्, जो त्यतिखेर विपरीत ध्रुवमा थिए । ...... त्यसो त बाबुराम भट्टराई प्रधानमन्त्री हुँदा सेनामार्फत अवैधानिक कदम उठाउन उचाल्ने पनि तिनै कांग्रेस एमालेका नेताहरु थिए । विगतमा त्यति धेरै गैरसंवैधानिक अधिकार प्रयोग गर्न कांग्रेस एमालेले नउचालेको भए सायद राष्ट्रपति जारी प्रक्रियाको बेलामा पनि उपराष्ट्रपतिजस्तै चुपचाप बस्थे होलान् । तर विडम्बना, हिजो तिनैको लहैलहैमा लागेर आफूलाई शक्तिशाली ठानेका राष्ट्रपतिले अहिले पनि असंवैधानिक रुपमा केही कदम चालेको आरोप तिनीहरुले लगाए, जसले उनलाई हिजो आफ्नो स्वार्थपूर्तिका लागि सक्रिय पारेका थिए । यसबीचमा उनले संविधानमा समेटिनुपर्ने अन्तर्वस्तु भन्दै सरकारलाई सूची नै पठाएको वा कतिपय नेतासँग ‘असन्तुष्टहरुको माग सम्बोधन नभए संविधानमा हस्ताक्षर गर्दिनँ’ भन्ने जस्तो हल्ला त्यत्तिकै चलेको होइन । .......

यस्तै शंका र हल्लाका कारण चलाख दलहरुले उनीविरुद्ध मिडियामार्फत अनेक धम्कीयुक्त सूचना फैलाए । व्यवहार पनि त्यसरी नै गरे । त्यसकै परिणामस्वरुप अन्ततः उनी साँच्ची नै ‘निरीह’ संवैधानिक राष्ट्रपतिमा सीमित हुनपुगे । जसरी राजतन्त्र समापन हुने बेला ज्ञानेन्द्र शाह नारायणहिटी दरबारबाट चुपचाप बाहिरिनु परेको थियो ।

..... राष्ट्रपति पद समाप्तिपछि उनले आफूले गर्न खोजेको वा भन्न खोजेको असन्तुष्टि प्रत्यक्ष अप्रत्यक्ष रुपमा बाहिर ल्याउने सम्भावना छ नै ।

सूचनाहरुका अनुसार दलहरुले जतिसुकै बल गरे पनि ‘राष्ट्रपतिले संविधान जारी गर्दैनन्’ भन्ने दृढ विश्वासमा रहेका सिरहाका एक जना ‘यादव’को ‘हृदयाघातबाट मृत्यु’ भएको छ, राष्ट्रपति यादवले संविधान जारी गर्नासाथ ।

उपेन्द्र यादवको चेतावनी : बन्दुकले दबाउन खोजे सिरियाको जस्तै हालत हुन्छ
सप्तरीबाट मधेसी नेताको गर्जन

मधेसी नेताहरुले शासकको हालत सिरिया वा लिबियाको जस्तै बनाइदिने चेतावनी दिएका छन् । ..... अबको मधेस र थारुको आन्दोलनलाई तुहाउन शासक वर्गले घुसपैठियाहरु परिचालन गर्ने खेल शुरु गरेको भन्दै यादवले त्यसप्रति सतर्क रहन कार्यकर्तालाई आग्रह गरे । ‘यो संविधान तीन दलले आफ्नो स्वार्थसिद्वीका लागि मात्रै बनाएका हुन्’ यादवले भने, “यो संविधान होइन, कागजको खोष्टो मात्रै हो, यसमा तीन दलको स्वार्थ मात्रै लुकेको छ ।’ ..... कसैलाई बोल्न नदिई संशोधनसमेत गर्न नदिएर हुकुमी शैलीमा संविधान जारी गरिएको ......

‘गणतन्त्र शब्दलाई परिवर्तन हुन सक्छ भनेर धरापमा राखिएको छ’ उनले भने, “संघीयता राख्ने तर न्यायालय र लोकसेवासहितका मूलभूत कुराहरुलाई केन्द्रीकृत राख्ने कस्तो संघीयता ?”

...... ‘हाम्रो गाउँमा कुनै एकजनाको निधन भएमा शोकमा गाउँलेले खानासमेत खाँदैनन्’ यादवले भने, “तर नेपालकै मधेसमा दर्जनौं मधेसीको लास खसे पनि शासकवर्ग र उसका मतियारहरु ह्वीस्की पिएर खुशियाली मनाइरहेका छन् ।’ ........ “मधेस आफैं एउटा देश हो, नेपाल बहुदेश हो, यसमा लिम्बुबान, तमुबानसहित बिभिन्न देशहरु मिसिएका छन् ।” ...... नेपाल सदभावना पार्टी गजेन्द्रवादीका अध्यक्ष विकास तिवारीले शासक वर्गले मधेसीमाथि ईंट फ्याँकेको उल्लेख गर्दै अब पत्थर फ्याँक्नुपर्ने आवश्यकता रहेको बताए । ..... सम्पूर्ण मधेसवादी शक्तिलाई एकजुट हुनुको विकल्प नभएको बताए । उनले सम्पूर्ण मधेसवादी र थारु संगठनहरुलाई एकजुट भएर आन्दोलन गर्नुपर्नेमा जोड दिए ।

आफ्नै नागरिकलाई किन हामी भड्काउँदै छौं विदेशी भनेर ?

अस्ट्रो द्रबिडियन मूलका थारु समुदाय र मधेशमा बसोवास गर्ने आदिवासी आर्य मधेशी सबैलाई भारतीय देख्नेहरु कुन भगवानले बस्ती बसालेका सक्कली नेपाली हुन ?

.... मिलाएर लैजाउँ भन्ने बाबुराम भट्टराईलाई समेत विदेशीको एजेन्टसम्मका झुठा आरोप लगाएर बदनाम गर्ने गरी सामाजिक संजालका वालहरु भरिए ।

अन्तरिम संविधानको अधिकार पनि जारी संविघानमा खोसियो ः राजेन्द्र महतो
सीमांकन परिमार्जनको अग्रसरता लिने निर्णय

‘जनसंख्याका आधारमा निर्वाचन क्षेत्र निर्धारण गर्ने विषय तथा तराई–मधेसलगायत देशका विभिन्न भागमा प्रदेशको सीमांकनसम्बन्धी विषयमा उठेका सम्पूर्ण माग र सुझाबलाई राजनीतिक सहमतिका आधारमा परिमार्जन गर्दै जाने अभिभाराको नेपाली कांग्रेसले नेतृत्व ग्रहण गर्नेछ,’ निर्णयमा भनिएको छ, ‘निरन्तर संवाद र छलफल गरी तराई–मधेसमा भइरहेका आन्दोलनलाई सम्बोधन गर्ने गरी राजनीतिक अग्रसरता लिने निर्णय गर्दछ ।’

Nepal: Police restraint urged as at least 20 more shot amid Constitution-related protests

The new constitution has a number of major human rights shortcomings which also need to be urgently addressed. In particular, the rights of women and marginalized communities are not clearly and sufficiently protected.

नेपाल पर क्या है मोदी की 'मन की बात'?

रविवार की संविधान की घोषणा के बाद भारत 'ठगा' सा महसूस कर रहा है. .... प्रोफ़ेसर मुनि ने कहा, “नेपाल के तराई इलाकों में जो हिंसा भड़की है उसका असर भारत पर भी हो सकता है, बिहार में चुनाव होनेवाले हैं, ऐसे में सीमा के दोनों ओर से माहौल ख़राब करन की कोशिशें की जा सकती हैं, और इससे सबसे मोदी जी की नेपाल पॉलिसी पर सवाल उठने लगेंगे.” ..... नेपाल की क़रीब 1712 किलोमीटर लंबी सीमा भारत से जुड़ती है. तराई के लोगों का भारत में बहुत आना-जाना है, सीमापार शादियां और रिश्तेदारी भी आम हैं. ....

प्रोफ़ेसर एस.डी.मुनि के मुताबिक, “चीन चाहे जितना निवेष कर ले, अगर नेपाल के लोग सचमुच विकास करना चाहता है तो भारत की मदद लेनी ही होगी, इसलिए इस व़क्त भारत की नाराज़गी को ध्यान में लेना होगा और नेपाल को कुछ ना कुछ उस तरफ़ करना पड़ेगा.”

सद्भावना अध्यक्ष महतोको नेतृत्वमा संविधान दहन
संविधान जारी गर्ने समारोह छोडेका बाबुराम भट्टराई फर्के

निन्याउरो अनुहार लगाएका बाबुरामले संविधान जारी गर्ने समारोह छोडेपछि सञ्चारकर्मी चकित परेका थिए । .... समारोह छोड्ने बेला सञ्चारकर्मीले किन बाहिरिनु भएको भन्दा बाबुराम बोलेनन् । उनी कालो अनुहार लाएर संविधानसभाबाट बाहिरएका थिए । राष्ट्रपति आउनै लागेको सममया उनी बाहिरिएपछि अनेक अडकलबाजी गरिएको छ ।

अव बाबुराम भट्टराइ के गर्लान- नयाँ शक्ति कि ….

एमाओवादीका नेता डा बाबुराम भट्टराइ संविधानसभाबाट संविधान जारी गर्नका लागि सबैभन्दा बढि खटिएका नेता हुन् । संविधानको महत्वपूर्ण राजनीतिक संवाद तथा सहमति समितिमा बसेर अधिकाँश असन्तुष्टी र विवाद मिलाउन उनले महत्वपूर्ण भूमिका निर्भाह गरे । उनी शुरु देखि नै यस पटक संविधान जारी गरेरै छोड्नु पर्छ भनेर लाग्ने एमाओवादीका एक मात्र नेता पनि हुन् । अध्यक्ष प्रचण्ड आक्रामक हुँदा पनि बाबुरामले संविधान जारी गर्नै पर्नेमा जोड दिइरहेका थिए । ..... संविधान जारी हुने समयमा मधेश लगायत विभिन्न भागमा देखिएका असन्तुष्टीलाइ सम्बोधन गर्नु पर्ने उनको मागलाई आफ्नै पार्टीका अध्यक्ष प्रचण्ड र एमाले अध्यक्ष केपी ओलीले नसुनेपछि उनी निराश बनेको देखिएको छ । सँधै राजनीतिक सहमतिका जानकारी र अन्य कुराहरुमा उत्साहजनक फेसबुक स्ट्याटस राख्ने एमाओवादी बाबुराम भट्टराईले संविधानसभाबाट संविधान पारित भएपछि भने कुनै उत्साह देखाएनन् । ..... संविधानमा पारित गर्दा देखि हस्ताक्षर गर्ने समयमा पनि शीर्ष नेताहरुसँग नदेखिएका बाबुराम अध्यक्ष प्रचण्ड सहितका नेताले विशेष पत्रकार सम्मेलन गरिरहँदा शनिबार काभ्रे पुगेर धुर्मुस सुन्तलीले बनाएको भूकम्प पीडितको नयाँ बस्ति अवलोकन गर्दै थिए । उनले त्यहाँ भने- यो संविधानको सबैले स्वामित्व ग्रहण गर्नुपर्छ, म यसबाट सन्तुष्ट छु । मेरो एउटै मात्र आग्रह के हो भने हाम्रा सबै क्षेत्रका दाजुभाइ–दिदीबहिनीहरुलाई पनि समेटेर लानुपर्छ । उहाँहरुको पनि संविधानमा स्वामित्व भएन भने भोलि विग्रहको विऊ रोपिन सक्छ । यो बारेमा चाहिँ मैलै अझै पनि सतर्क गराउन चाहन्छु ।’...... बाबुरामले काभ्रेमा राष्ट्रपतिको पनि बचाउ गरे । आफू जस्तै संविधान जारी गर्ने कुरामा असन्तुष्ट रहेका राष्ट्रपतिको बचाउ बाबुरामले गर्नुले संविधान जारी गर्ने विषयमा उनी पार्टी अध्यक्ष वा अन्य नेता भन्दा राष्ट्रपतिसँग नजिक देखिएका छन् । काभ्रेबाट फर्किएका बाबुरामले संविधान जारी हुने दिन झनै निराशाजनक स्टेटस प्रकाशित गर्दै ‘नेपालमा देशभक्तको नियति काजी भीम मल्लकै जस्तो भइरहने हो त ?’ भनेर स्टेटससहित तस्विर राखे । ..... विश्वास गरेका आफ्नै जेठान पर्ने राजाबाट मृत्यु दण्ड पाएका काजी भीम मल्लसँग तुलना गर्दै बाबुरामले आफू इमान्दार हूँदा हुँदै पनि दण्डित हुने मध्ये रहेको संकेत गरेका छन् । ..... बाबुरामले काभ्रेमै भने– ‘इतिहासमा पनि काजी भीम मल्लदेखि लिएर भीमसेन थापा, बहादुर शाहदेखि लिएर जसले देशको निम्ति काम गरे तिनको बदनाम गरेर भौतिक ढंगले नै सफाया गर्ने हाम्रो प्रचलन नै हो । अलि सही विचार ल्याउँछ, दूरदर्शीपूर्ण कुरा राख्छ भने त्यसमा आहारिस र डाहा गर्ने र त्यसलाई वैचारिक ढंगले नसकेपछि मनगढन्ते फत्तुर लगाएर जनतामा भ्रम छर्ने काजी भीम मल्लदेखिको नै रोग हो । त्यसबाट मुक्त हुन नसक्नु हाम्रो राजनीतिक क्षेत्र र जनताको निम्ति बडो दूर्भाग्यको कुरा भएको छ ।’ ......

संविधान जारी हुनासाथ एमाओवादीमा प्रचण्ड बाबुरामको फुट हुने भविष्यवाणी धेरै अघी देखि हुँदै आएको थियो । अव संविधान जारी हुने समय सम्म आइपुग्दा उक्त भविष्यवाणी सत्य सावित हुने संकेत देखिएको छ ।

संविधान जारी गर्ने अन्तिम विन्दुमा आइपुग्दा उनी र प्रचण्डबीच तीव्र मतभेद देखिएको कुरा उनका भनाइबाट पुष्टी भएको छ । बाबुराम जति रिसाएपनि प्रचण्ड भने उत्साहित देखिँदै संविधान जारी गरेरै छाड्न लागिपरेको देख्दा दुवै नेता अव आ-आफ्नो बाटो हिँड्न तयार भएको जस्तो देखिएको छ । आफ्नै पार्टीले संविधान जारी भएको उपलक्ष्यमा दीपावली गर्न आग्रह गर्दै विज्ञप्ति जारी गरिसकेको समयमा बाबुरामले मधेसी, थारु, जनजाति लगायतका असन्तुष्ट पक्षको माग सम्बोधन नगरी संविधान आएकोमा नाचगान र दीपावली मनाइहाल्नु नपर्ने तर्क गरे । संविधान आएकोमा दिपावली नै गर्नुपर्ने अवस्था नरहेको उनको भनाइले अव उनको सोच पार्टी लाइन भन्दा फरक रहेको पुष्टी भएको छ । ........ बाबुरामले अव आफु धेरै अगाडी देखि भन्दै आएको नयाँ राजनीतिक शक्ति निर्माणमा लाग्ने संकेत गरेका छन् । उनका भनाइले अव उनी वर्तमान प्रक्रिया र पार्टीमा असन्तुष्ट रहेको र फरक बाटो हिड्न चाहेको प्रष्ट संकेत गरेको छ । ...... यस अघि बाबुरामका कुरा भन्दा फरक कुरा राखेर चर्चामा आउने नारायणकाजी यस पटक भने प्रचण्डको भन्दा फरक मत राखेर चर्चामा छन् । ..... उनले पनि बाबुरामले जस्तै अन्तिम सम्म मधेश र थारुको माग संवोधन नगरी नयाँ संविधाान जारी गर्न नहुनेमा जोड दिइरहेका थिए । समय समयमा घुर्क्याउने र चिसै पानीले नुहाएर शान्त हुने गरेका बाबुरामको पछिल्लो घुर्कीले कस्तो रुप लिनेछ भन्ने अनुमान गर्न कठिन छ । उनमा देखिएको निराशा कुन रुपमा प्रस्फूटित हुन्छ त्यो सकारात्मक हुन्छ वा नकारात्मक परिणाम दिने हुन्छ त्यो भने हेर्न बाँकि छ ।

बाबुरामलाई नेतृत्व लिन असन्तुष्टको आग्रह



नारायणकाजीले भने आफ्नै पार्टीका अध्यक्षलाई शाषक पार्टीका नेता

सैनिक मञ्च टुँडीखेलमा तीन दलले गरेको संयुक्तसभामा अनुपस्थित भएका बाबुराम भट्टराईले आफू विरामी भएको कारण देखाएर सभामा नभएको स्पष्टिकरण दिएका थिए । नेता भट्टराई पनि संविधान जारी गरिएकोमा असन्तुष्ट छन् । यसले एमाओवादी भित्र फेरी विवादको विरु रोप्ने देखिएको छ ।

‘उपेन्द्रजी, मेरो घर जलाएर के पाउनुभयो?’

सिरहा–३ की प्रत्यक्ष निर्वाचित सभासद, नेपाली कांग्रेसकी एक मात्र महिला जिल्ला सभापति पनि हुन्। मधेसका मुद्दा स्थापित गराउनका लागि प्रधानमन्त्री तथा पार्टी सभापति सुशील कोइरालालाई काठमाडौंमा दबाब दिइन्, संविधानसभा बैठकमा धारण राखिन्, पार्टी मोर्चाभित्र लडिन् तर आज उनकै घर आन्दोलनकारीले जलाइदिए। ..... ‘खासमा आन्दोलनमा जनसमर्थन क्रमशः घटिरहेको थियो, उपेन्द्रजी दुई दिनअघि सिरहा जानुभएछ र गाउँ–गाउँबाट बसमा चढाएर आन्दोलनकारीलाई ल्याउनुभएको थियो, त्यही भीडले मेरो घर जलायो,’ सभासद यादव भन्छिन्।

आधा जनसंख्या बाहिर राखेर संविधान आयो, दिपावली गर्न सकिन्नः भट्टराई



गोइतको नेतृत्वमा ‘संयुक्त मुक्ति मोर्चा’ गठन

जयकृष्ण गोइतको अखिल तराई मुक्ति मोर्चा, राजन प्रतापको मधेश मुक्ति टाइगर्स, तराई र नागराजको तराई कोबराबीच मोर्चाबन्दी भएको

संयुक्त प्रेस विज्ञप्ति मार्फत् जनाएको छ ।

सुनसरीमा पनि नयाँ संविधानको विरोध गर्दै ‘कालो दिन’ मनाए (फोटो फिचर सहित)
भारतको अर्को धम्कीयुक्त विज्ञप्ति: नेपालमा ढुवानी रोक्ने संकेत

भारतले भारत तथा तेस्रो मुलुकबाट भारत हुँदै नेपालसम्म हुने ढुवानी रोक्ने संकेत गरेको हो । आइतबार संविधान जारी हुनासाथ भारतले जारी गरेको पहिलो विज्ञप्तिमा ढुवानीको विषय उल्लेख थिएन् । तर, सोमबार साँझ विज्ञप्तिमा भने तरार्इमा जारी आन्दोलनले नेपालमा आपूर्ति सेवा उपलब्ध गराइरहेका आफ्नो मुलुकका कम्पनीलाई समस्या परिरहेको र नेपाल सरकारले सुरक्षाको प्रत्याभूति नदिएको बहाना बनाइएको छ ..... अहिले नेपालमा भइरहेको आन्दोलन राजनीतिक हो र यसलाई बल प्रयोग गरेर समाधान गर्न सकिन्न ... राजदूत रेको भारत भ्रमणपछि आएको भारतीय विदेश मन्त्रालयको धम्कीयुक्त विज्ञप्तिले नेपालमा थप राजनीतिक जटिलता आउन सक्ने संकेत देखिएको छ ।

कलैयामा चल्यो गोली, ७० भन्दा बढी घाईते

जनआन्दोलनको झझल्को दिने गरी सोमबार कलैयामा मानवसागर ओर्लिएको छ । कलैयाका सहित नजिकैका गाउँ गाउँबाट आएका आन्दोलनकारीहरु कलैयामा प्रदर्शन गरिरहेका छन् ।

...... यता कलैया– ५ पन्नाबाग स्थित नेकपा एमालेको जिल्ला कार्यालय र कलैया– ६ मोतिबाग पानीटंकीमा रहेको नेपाली काँग्रेसको जिल्ला पार्टी कार्यालय जलाउँन पुगेका आन्दोलनकारी र प्रहरी बीच दोहोरो झडप भईरहेको छ । आन्दोलनकारीलाई तितरबितर पार्न प्रहरीले सयौको संख्यामा हवाई फायर, आश्रुग्यास प्रहार गरेको छ । ........ प्रहरीको गोलि प्रहार तथा भागदौडमा परी ७० भन्दा बढी आन्दोलनकारीहरु घाईते भएका छन् । अहिले पनि कलैयाको भरत चौक, पन्नावाग स्थित एमाले पार्टी कार्यालय, मोतिवाग स्थित काँग्रेस कार्यालय, मछरहटा चौक लगायतका ठाउँमा प्रहरी र आन्दोलनकारी बीच दोहोरो झडप जारी रहेको छ । ...... यसैवीच आन्दोलनकारीहरुको भिडले कलैया भरत चौक स्थित नेपाली काँग्रेसका नेता एवं सभासद राधेचन्द्र यादवको घरमा तोडफोड गर्दै आगजनी गरेका छन् । आन्दोलनकारीहरुले सभासद यादवको घरमा रहेका फर्निचर, टिभि लगायका समान निकालेर जलाएका छन् । घरका सिसा, सटर लगायत तोडफोड गरेका छन् । ....... यसैगरी कलैया स्थित काँग्रेसकै सभासद लालबाबु सिंहको घरमा समेत तोडफोड तथा आगजनी भएको छ । त्यस्तै कलैयामै रहेका काँग्रेस सभासद फरमुल्लाह मन्सुरको घरमा तोडफोड गर्न पुगेका आन्दोलनकारी र प्रहरी बीच दोहोरो झडप भईरहेको छ । ....... कलैयामा रहेका मालपोत, नापी, भुमि सुधार सहितका बिभिन्न कार्यालयमा तोडफोड भएको छ । आन्दोलनकारीको आक्रोसित भिडले तोडफोड र आगजनीमा उत्रेपछि कलैयाको अवस्था तनावग्रत रहेको छ । ...... संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेसी मोर्चाको आहवानमा भईरहेको अनिश्चितकालिन तराई मधेस बन्दको ३७ औं दिन कलैयामा आन्दोलनकारीले प्रदर्शन गर्दै तोडफोड तथा आगजनी गर्न थालेका छन् । तराई मधेसको माग नसमेटि आएको संबिधान नमान्ने भन्दै उनीहरुले प्रदर्शन थालेका हुन् ।

लातको भूत वातले मान्दैनः राजेन्द्र महतो

Indian Blockade: Gamechanger

मधेसी आंदोलन, बिहार को चुनाव, र मोदी
झापा मधेस, चितवन मधेस, कंचनपुर मधेस
भारत नेपालको यथार्थ
Bipolarization
मधेस मा सुनामी आइसक्यो
सिर्फ मधेस ही नेपाल में जल विद्युत का विकास कर सकता है
सभास्थल, सड़क, र संसद
आश्विन संग्राम: एक सुझाव

बल्ल आएर काठमाण्डु का नेवार अलि अलि भए पनि सुगबुगाउन थाले। यो मधेसी थारु क्रांति विजय नजिक पुग्न लागेको कुराको संकेत हो। र विजय नजिक लगेको the straw that broke the camel's back भनेको भारतको नाकाबंदी को संकेत ले हो। त्यो यस्तो अचुक अस्त्र हो जसले पंचायत ढाल्यो। त्यति बेला त यही काँग्रेस र यही एमाले गमक्क परेथ्यो भारतको नाकाबंदी बारे। एकात्मक व्यवस्था पंचायत भन्दा जटिल हो। निर्दल बाट बहुदल जानु सानो कदम। एकात्मक व्यवस्था बाट संघीयता मा जानु निकै ठुलो कदम। एउटा त सही संविधान आउनुपर्छ। त्यो संविधान ल्याए पछि १० वर्ष लगाएर संघीयता निर्माण गर्नु पर्ने हुन्छ। त्यस निर्माण का क्रम मा अहिलेका क्रांतिकारी शक्ति नै सत्ता मा रहनु पर्छ। होइन भने व्यापक बेइमानी हुन्छ।

मिथिला र काठमाण्डु को पुरानो, सभ्य, उच्च कोटिको सम्बन्ध थियो। नेवारी संस्कृति विश्व स्तर मैं भन्नु पर्दा अत्यंत परिष्कृत र धनी संस्कृति हो। एकात्मक व्यवस्था ले त्यसलाई दबाएर राखेको छ।

मैथिलि को महाकवि ६०० वर्ष अगाडि जन्मेको। नेपाली भाषा को आदिकवि कहिले जन्मयो?

संघीय नेपालमा एउटा स्वायत्त काठमाण्डु प्रदेश बनाउनु पर्ने हुन्छ, सारा उपत्यका समेटने गरी।

संघीयता भनेको अधिकार हो, वाक स्वतंत्रता जस्तो। मधेसी करायो, ल मधेसी लाई दिम एउटा प्रदेश भन्ने होइन। एउटा ले संघीयता पाउने भन्ने हुँदैन। पायो सबैले पाऊँछ, नपाए कसैले पाउँदैन। वाक स्वतंत्रता एक करोड़ लाई दिने अर्को दुई करोड़ लाई नदिने भन्ने हुँदैन। पहाड़का जनजाति लाई मधेसी लाई भन्दा गार्हो छ आंदोलित हुन। तर मधेसी ले मधेसी का लागि मात्र लडेको होइन। संघीयता जब आऊँछ सबैलाई आऊँछ।

सिर्फ मधेस ही नेपाल में जल विद्युत का विकास कर सकता है

पहाड़ी शासक वर्ग बड़ा बड़ा प्रोजेक्ट होने ही नहीं देते हैं। कुछ भी करो तो नाखुश रहते हैं। अपना होमवर्क नहीं करते। Irrational Indophobia को अपने राजनीति का केंद्र विन्दु बना के बैठे हुवे हैं। खुद भ्रष्टाचार करते हैं, विकास का काम नहीं करते, जनता का काम नहीं करते, माफियावादी करते हैं, माफिया डॉन लोगों को पालतु कुत्ता बना के रखे हुवे हैं, लेकिन भारत को दो चार गाली दे दो तो पहाड़ की जनता उनकी वाहवाही करते हैं, उनके काम का कोइ हिसाबकिताब नहीं मांगते हैं। इस से एक अविश्वास की खाइ बनी रहती है। और उससे दो देश के बीच स्वस्थ cooperation हो नहीं पाता। सम्बन्ध तो है। युद्ध की कोइ संभावना नहीं है। नेपाल भारत में आतंकवादी नहीं भेजता। लेकिन productive relationship नहीं है। भारत के प्रति सकभर अविश्वास बढ़ाना जिन लोगों की राजनीति की रोजीरोटी हो वो भला क्या बड़े बड़े प्रोजेक्ट बनाएंगे? बनाने ही नहीं देते हैं।

मधेस में वो Indophobia नहीं है। मधेसी को नेपाली होने का गर्व है। अगर नेपाली होने का गर्व ना होता तो वो नेपाल के भितर समानता पाने की बात करते ही क्युँ? नेपाल में अगर २०-३० हजार मेगावाट जलबिद्युत निकालना है तो मधेसी को काठमाण्डु में सत्ता में आना बहुत जरुरी है। सिर्फ मधेस ही नेपाल में जल विद्युत का विकास कर सकता है। क्योंकि मधेसी भारत के प्रति अविश्वास का राजनीति नहीं करते।

बिहार और उत्तर प्रदेश को ट्रांसफॉर्म करने के लिए ये जरुरी है की नेपाल ३०,००० मेगावाट जलबिद्युत पैदा करे। बिहार और उत्तर प्रदेश को flood-free किया जा सकता है। आज मधेस के इस कठिन घडी में बिहार और उत्तर प्रदेश की जनता मधेस को साथ दे रही है। मधेसी का ये कर्तव्य बनता है कि वो काठमाण्डु का लोकतान्त्रिक कब्ज़ा कर के नेपाल में ३०-४० हजार मेगावाट जलबिद्युत निकाले और बिहार और उत्तर प्रदेश को कल में जा के मदत करे।

मधेसी आंदोलन, बिहार को चुनाव, र मोदी
झापा मधेस, चितवन मधेस, कंचनपुर मधेस
भारत नेपालको यथार्थ

In The News (105)

भारतको अर्को चेतावनीयुक्त विज्ञप्ति : नेपालको आपूर्तिमा असर हुने संकेत

आजको विज्ञप्तिपछि

भारत हुँदै नेपालमा हुने आपुर्तिमा समस्या हुन सक्ने अड्कल काटिएको छ । विज्ञप्तिमा तराईमा जारी तनावका कारण ढुवानी गर्ने कम्पनीहरुले असुरक्षित महसुस गरिएको रहेको ढुवानीमा अप्ठ्यारो भइरहेको गुनासो गरेको उल्लेख गरिएको छ । विज्ञप्तिमा संविधान जारी भएपछि पनि भारतीय सीमा क्षेत्रमा भइरहेको तनाव र हिंसात्मक घटनालाई लिएर भारत चिन्तित रहेको बताइएको छ ।

आफूले बारम्बार नेपालको राजनीतिक नेतृत्वलाई तनाव कम गर्न तत्काल कदम चाल्न आग्रह गरे पनि त्यसको वेवास्ता गरिएको उल्लेख छ । यदी समयमा नै हामीले भनेको सुनेको भए यस्तो गम्भिर परिस्थितिलाई रोक्न सकिन्थ्यो, विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । भारतले विज्ञप्ति मार्फत तराईमा देखिएको समस्या राजनीतिक समस्या भएको भन्दै त्यसको समाधान बलले भन्दा पनि संवादबाट समाधान गर्नुपर्ने सुझाव दिएको छ । हामी अझै पनि नेपालको राजनीतिक नेतृत्वले अहिले देखिएको तनावको कारक तत्वलाई प्रभावकारी ढंगले समाधान गर्नेछ ।

संविधान जारी भएपनि भारतलगायतका अन्तराष्ट्रिय समुदायको समर्थन छैनः शुक्ला

शुक्लाले अबको दिनमा आन्दोलन फरक शैलीबाट जाने संकेत गरेका छन् । मंगलबार राजबिराजमा हुने मधेशी मोर्चामा आवद्ध पार्टी अध्यक्षहरुको बैठकले आन्दोलनको भावी रणनिति तय गर्ने उनले जानकारी दिए । मधेशीका ४ मूल मागहरु पुरा नभए सम्म आन्दोलन निरन्तर चलिरहने उनले जनाए । संविधानमा नागरिकताको बिषय मात्र संसोधित धएर आएको र बाकी मागहरु समानुपातीक समावेशी प्रतिनिधित्व, जनसंख्याको हिसाबमा जन प्रतिनिधिको ब्यावस्था र मधेशमा दुई प्रदेश नदिए सम्म आन्दोलन नरोकिने उनले बताए । ..... उनले

पूर्व झापा देखी पश्चिम महेन्द्र नगर सम्म मानव जंजिर बनाई मधेशी थारुको एकता देखाउने तयारी भईरहेको बताए । हुलाकी बाटोमा मानव सागर उतारने तयारी भैरहेको

शुक्लाले बताए ।

भारतीय मिडियाको विश्लेषण : नेपालको संविधान भारतमाथि ‘सानदार प्रतिघात’, वैद्यानिकतामाथि उठायो प्रश्न

नेपालमा संविधान जारी भएपछि भारतले त्यसको स्वागत नगरेको सन्देश दिएको अवस्थामा भारतीय मिडियाले अहिलेको अवस्थामा संविधान जारी हुनुलाई ‘भारतमाथि प्रतिघात’ को सज्ञा दिएका छन् । भारतीय सञ्चार माध्यम टाइम्स अफ इन्डियाले भारतले बराम्बार संविधान जारी गर्ने मिति सारेर भए पनि संविधानलाई सर्वस्वीकार्य बनाउन आग्रह गरेपनि नेपालले संविधान जारी गरेर भारतमाथि प्रतिघात गरेको जनाएको छ । .... नेपालको संविधानलाई ४० प्रतिशतभन्दा बढी जनताले अस्वीकार गरेको दाबी गर्दै यसको वैद्यानिकतामाथि प्रश्न समेत उठाएको छ । ‘अर्थपूर्ण रुपमा भारतले जारी गरेको विज्ञप्तिमा संविधानको स्वागत भन्दा पनि असन्तुष्टलाई समेट्न जोड दिएको छ’ ..... भारतले संविधानको स्वागत नगरेको अवस्थामा चीनले संविधानको स्वागत गर्नुलाई नेपाली नेतृत्वले प्रयोग गर्न सक्ने

गोरखामा संविधानको स्वागत बाबुराम भट्टराई समूहद्वारा बहिष्कार

एमाओवादीको प्रचण्ड विचार समूह र डा बाबुराम भट्टराई विचार समूहको गोरखामा छुट्टाछुट्टै पार्टी कार्यालय सञ्चालनमा छ । ..... गतवर्षदेखि एमाओवादी भट्टराई समूहले समानान्तर जिल्ला कमिटी गठन गरी छुट्टै कार्यालय सञ्चालनमा ल्याएको हो । जिल्ला कमिटी, तीन क्षेत्रमा क्षेत्रीय कमिटीका साथै गाउँ–गाउँमा पनि समानान्तरक गाउँ कमिटी गठन गरिसकेको छ ।

मधेसका चोक-चोकमा यसरी जल्यो संविधान (फोटोफिचर )



मान्य हुँदैन मण्डले राष्ट्रवादको यो नौलो संस्करण

यही सुशिल कोइराला, शेरवहादुर देउवा, कृष्ण सिटौला र भीम रावलहरु हुन जसले पहिलो संविधान सभावाट ग्यारह प्रदेशसम्म मान्ने प्रस्ताव स्वीकार गरेका थिए । त्यसमा तराईमधेशमा तीनवटा प्रदेशको खाका प्रस्तुत गरिएको थियो । तर आज तिनै अनुहारहरुले सत्ताको मदमा तराईमधेश शव्द पनि उच्चारण गर्न चाहन्न । ...... यस्तो अवस्थामा संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चाका परिपक्क नेताहरुले आफ्नो हुर्मत पनि गच्छेदार झै लिन्छ भन्ने कुरा बुझेर नै होला बालुवाटार नटेकेका हुन । ......

प्रधानमन्त्री सुशिल कोइराला भन्नु हुन्छ– ‘म पनि मधेशी हूँ ।’

यो सरासर गलत हो । भ्रामक हो । दुष्प्रचार हो । त्यसैले समस्याको जडो प्रधामंत्रीको जडतामा छ । राजनीतिक विश्लेषक सिके लालको शब्दमा मधेश र मधेशी शब्दले भौगोलिकताभन्दा त्यसको साँस्कृतिक र समाजिक परिवेशलाई बढी बुझाउछ । प्रम कोइराला सिन्धुली दुम्जाका वासी हुन । दुम्जा पहाडमा छ । मधेशमा होइन । पहाड र मधेशको आफ्नो छुट्टाछुट्टै समाजिक र साँस्कृतिक परिवेश छ । तर समग्रमा सवै नेपाली भएकोले पहाडी समुदाय मधेशमा वसोवास गर्न सक्छन भने मधेशी समुदाय पहाडमा । ...... दशकौदेखि मधेशमा वसोवास गरिरहेका पहाडी समुदायको संस्कृति मधेश र मधेशी जस्तो भएको छैन भने राजा रणवहादुर शाहको पालामा नै उपत्यका भित्रिएका मैथिल बाहुनहरुको विहेवारी अहिले पनि मैथिल वाहुनसंग मात्र हुन्छ । ...... कांग्रेस÷एमालेसंग नजिक लेखनदासहरुले सधै मधेशी र माओवादीलाई जातीय÷साम्प्रदायिक भनेर चित्रण गरेकोले उसका नेता, कार्यकर्ता तथा समर्थकहरु एकलकाटे भएका छन् । प्र.मं कोइराला पनि त्यसैमध्येका एक पात्र हुन । ..... अवको संघर्षको लक्ष्मण रेखा कोर्नै पर्छ । यस सम्वन्धमा डा. बाबुराम भट्टराईले अभिव्यक्त गरेको विचार नै पार्टीको आधिकारिक धारणा हो भन्ने बुझ्दा कुनै अतिशयोक्ति हुने छैन । यस सन्दर्भमा पार्टीले जारी गरेको प्रेस विज्ञप्ति आधिकारिक होइन चाहे त्यसमा प्रचण्ड र कृष्ण वहादुर महराको सहिछाप किन न होस् । किनभने फरक मत र असहमतिको आधारमा संविधान निर्माण गरेका एमाओवादीलाई अहिलेको विषम परिस्थितिमा खुशी हुनु स्वभाविक हो तर त्यसले विजयोत्सवसम्म पु¥याउदैन । जुलूस र दीपावली गर्नु त घातक हो । यो सरासर गैरमाक्र्सवादी सोच हो । ...... विगतको मण्डले राष्ट्रवादको यो नौलो संस्करण हो । .... माक्र्सले विकाश गरेको वर्गीय अवधारणा अनुसार शोषक र शोषित वीचको विभेदलाई लेनिनले जातीय उत्पीडनसंग जोडेर रुशमा समाजवादी क्रान्ति सम्पन्न गर्नु भएको थियो, जसलाई अक्टुवर क्रान्ति भनिन्छ । तर नेपालमा युगान्तकारी जनयुद्ध, जनआन्दोलन र मधेश विद्रोहले अढाई सय वर्षको राजतन्त्रको अन्त्य गरेपनि आन्तरिक राष्ट्रियता बलियो हुन नसकेको यथार्थ हो ।

भारतले फेरि किन बोलायो राजदूत रेलाई ?

भारतको इच्छा विपरित तीन दलले बहुमतले सविधान जारी गरेपछि मोदी सरकारमै असर परेको छ । विहारमा चुनावको रौनक बढेसँगै मधेशमा जारी आन्दोलन लिएर विहारका नेताहरु मोदी सरकारको खुलेर आलोचना गरेपछि नेपालको तराई मधेशमा भइरहेको आन्दोलन बारे थप जानकारी लिनका लागि नेपालका लागि भारतीय राजदूत रन्जित रे लाई दिल्ली बोलाएको हो । ......

विहार हुने चुनावलाई लिएर भारतीय सरकार तराई मधेशको आन्दोलन लिएर निकै चिन्तित देखिएको छ ।

.... तराई मधेशमा आन्दोलन गरिरहेका मधेशी नेताहरुले विहार, उत्तर प्रदेशका भारतीय संसद् तथा वरिष्ठ नेताहरुलाई भेटेर आन्दोलनको बारेमा जानकारी गराउनुको साथै ज्ञापनपत्रहरु पनि दिएका छन् । ती भारतीय नेताहरुले तराई मधेशमा भएको आन्दोलन लिएर मोदी सरकारलाई दवाव दिएका छन् । संसदमा कुरा उठाएका छन् । भारतीय संसदहरुले मधेशी नेताहरुको तर्फबाट प्रधानमन्त्री मोदीलाई ज्ञापनपत्र नै बुझाएका छन् । ...... भारतमा रहेका मधेशी समुदायका व्यक्तिहरुले त्यहाँ पनि आन्दोलन गरिरहेका छन् । संविधान जलाउनु देखि लिएर विभिन्न गतिविधिहरु गरिरहेका छन् त्यसले गर्दा पनि भारतीय सरकारमाथि दवाव बढेको हो । ......

विहारका मुख्य मन्त्री नितिशकुमारले मधेशको आन्दोलनलाई समाधान गर्न नसक्ने प्रधानमन्त्री मोदीले विहारलाई के नै दिनसक्छन् भन्दै चुनावी सभामा टिप्पणी गरेपछि भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले मधेश अन्दोलनप्रति गम्भीर भएका छन् ।

झापा मधेस, चितवन मधेस, कंचनपुर मधेस

पहाड़ बाट झरेर आएका छौ। १०-२० लाख अझै आउ। स्वागत छ। नेपाली ऑस्ट्रेलिया पनि पुगेका छन, ऑस्ट्रेलिया तिनको भएको छैन। अमेरिका पुगेका छन। अमेरिका तिनको भएको छैन। झापा मधेस, चितवन मधेस, कंचनपुर मधेस।

संघीयता को २०३६ साल

बहुमत नेपाली जनता अहिले नै अनिश्चितकालीन नेपाल बंद मा आउँछन् भने अहिले नै काम फत्ते हुन्छ। होइन भने जनचेतना को अभावमा संघीयता को यो २०३६ साल हो भनेर अगाडि बढ्नुपर्ने हुन्छ। न संघीयता आयो, न धर्म निरपेक्षता। खस एकाधिकार कायम रह्यो।

जनचेतना आफुले खोजेको स्तर मा छैन भने नेता र कार्यकर्ता ले आफ्नो आतंरिक गृहकार्य लाई अझ गाढ़ा बनाउनु पर्ने हुन्छ। संगठन लाई अझ दुरुस्त बनाउनु पर्ने हुन्छ।

म ख़ुशी हुन सकिरहेको छैन। एउटा घर मा जनती, अर्को घर मा मलामी --- त्यस्तो पनि हुने हुन्छ कहिले काहिं। तर यो एउटा घर मा जनती, अर्को घर मा मलामी भएको अवस्था छैन। एउटा घर मा मलामी गराएरै अर्को घरमा दिवाली मनाएको अवस्था छ। मलामी को जग मा जनती जाने काम गरिएको छ।

हार मान्नु हुँदैन। एक महिना को संघर्ष को आधार तीन पीढ़ि को संघर्ष हो। म निश्चित रुपले आश्विन संग्राम को पक्षमा छु। हामी कसैको आशा गरेर बसेका छैनौं। न भारत, न चीन, न अमेरिका, न राष्ट्रपति, न सर्वोच्च। जनता नै एक मात्र शक्ति हो। यो जनशक्ति क्रांति हो।

तिमीले जलाएको दियो मेरो घर हो।

२०३६ देखि २०४६ सम्म को यात्रा १० दिन मा पुरा गर्नु पर्ने समय हो यो। यो २१ औं शताब्दी हो।

संघीयता को २०३६ साल यो। यो प्रतिक्रांति भएको छ। सेना द्वारा धांधली गर्न लगाएर चुनाव जित्ने, अनि सेनाको बलमा संविधान लाद्ने? लोकतंत्र मा त्यस्तो हुँदैन।



संविधान जारी भएपछि खुशीयाली (फोटोहरु)



दीपावली मनाउने अवस्था छैन : भट्टराई, सबै नेपालीको अधिकार रक्षा गरेको छ: पौडेल
नेपालको संविधान जारी

राष्ट्रपति रामवरण यादवले नेपालको संविधान घोषणा गरिसकेपछि संविधानसभा भवनबाट बाहिरिँदै भट्टराईले आधा जनस‍ंख्याको चित्त बुझाउन नसकिएकोले दीपावली मनाउने अवस्था नरहेको टिप्पणी गरेका छन् । उनले भने, 'संविधान जारी भएको उपलक्ष्यमा दीपावली मनाउन सक्ने अवस्था छैन । आधाजनसंख्याको चित्त बुझाउन सकेको छैन ।' ...... रामचन्द्र पौडेल .. 'भगवान पनि पूर्ण छैनन्

धादिङमा चोकैपिच्छे दीपावली : बन्दको अवज्ञा विशाल मोटरसाइल र्‍यालीद्वारा बजार परिक्रमा

माओवादी विप्लव समुहले गरेको बन्दलाई अवज्ञा गर्दै सदरमुकामका सबै पसलहरु खुले भने पृथ्वीराजमार्गको वैरेनीबजार र आसपासका सर्वदलिय युवाहरुले खुशीयालीमा मोटरसाईल र्‍याली निकाले । ..... नेपाली कांग्रेस, जिल्ला कार्य समितीले लुम्बिनीबाट ल्याएको दियोले क्याम्पस चोकमा ६५ वटा दीप प्रज्वलन गरेर खुसीयाली मनाए । यस्तै, एमाओवादीले बीच बजारमा दिपावली गरेर खुसीयाली मनाएको छ भने नेकपा एमालेले पनि पुछार बजार चोकमा सडकमै सुर्यको चिन्ह अंकित झण्डा बनाएर दिपावली गरेको छ । एमाओवादीले पनि बीचबजारमा पार्टीकै झण्डा र नेपालको झण्डा बनाएर दिपावली गरेको थियो ।

विराटनगरमा संविधानको बिरोध र समर्थनमा प्रदर्शन (तस्बिरहरु)
[अपडेट] विराटनगरमा झडप, ६ सेल अश्रुग्यास प्रहार

मोर्चाका कार्यकर्ताले प्रहरीका भ्यानलाई पल्टाइदिएपछि तनाव उत्पन्न भएको हो । ..... विरोधको ऱ्यालीमा सहभागी हुन ग्रामीण क्षेत्रबाट हज्जारौं मानिसहरु विराटनगर आइपुगेका थिए । ..... संधिवानको समर्थनमा दिउसो मोटरसाइकल र्‍याली निकालिएको थियो । कांग्रेस, एमाले र एमाओवादी समर्थकहरुले सहिद रंगशालाबाट सुरु भएको मोटरसाइकल र्‍याली सहरका विभिन्न भागको परिक्रमा गर्दै वीरेन्द्र सभागृह पुगेर समापन भएको थियो ।

वीरगञ्जमा तनाव, प्रहरीको गोलीले १ को मृत्यु, सभासदको घर तोडफोड

कर्फ्यु तोडेर प्रदर्शनकारीहरु सहर प्रवेश गर्न खोजेपछि वीरगञ्जमा तनाव उत्पन्न भएको छ । गाउँ क्षेत्रबाट आएका प्रदर्शनकारीले घन्टाघर क्षाेत्रबाट सहरमा प्रवेश गर्न खोजेपछि प्रहरीले रोक्दा झडप भएको छ । झडपमा

प्रहरीले चलाएको गोली लागी १ जनाको मृत्यु भएको छ भने३ जना घाइते भएका छन् ।

.... आन्दोलनकारीले नेकपा एमालेका पर्सा सभासद राजकुमार गुप्ताको वीरगन्ज उपमहानगरपालिका-१४ स्थित घर तोडफोड गरेका छन् । ....

नेपालगञ्जमा पनि मधेसी मोर्चाका कार्यकर्ताहरुले प्रदर्शन गरिरहेका छन् ।

मुखमा कालोपट्टि बाँधेर उनीहरुले प्रधानमन्त्री सुशील कोइरालाविरुद्ध नाराबाजी गरेका छन् ।

नेपाली जनतालाई सुभेच्छा : भारत

‘भारतको सीमा नजिकका विभिन्न जिल्लाहरुमा भएका हिंसात्मक घटनाप्रति हामी चिन्तित छौंं .... ‘हामी अनुरोध गर्न चाहन्छौं कि विवादित विषयहरु हिंसारहित स्वतन्त्र वातावरणमा संवादसहित सर्वस्वीकार्य स्वामीत्वमा संस्थागत हुनुपर्दछ ।

संविधानको विरोधमा तराइका विभिन्न जिल्लामा ब्ल्याकआउट

जनकपुर उपमहानगपालिकामा संविधान जारी भएको विरोधमा स्थानीयले साढे ६ बजेदेखि नै ब्ल्याक आउट गरेका थिए । ..... ब्ल्याक आउटकै समय पारेर जनकपुर उपमहानगरपालिका-१ मा रहेका एमाले नेता गंगाराम यादवको घरमा आन्दोलनकारीले ढुंगामुढा गरेका छन् । ..... विराटनगरमा पनि मधेसवादी दलका नेता तथा कार्यकर्ताले ७ देखि ८ बजेसम्म ब्ल्याकआउट गरेका छन् । .... जलेश्वरमा भने नेपाल विद्युत प्राधिकरणले नै ७ देखि ८ बजेसम्म विद्युत कटौती गरिदिएको थियो । ..... वीरगन्जमा पनि स्थानीयले घरको बत्ती निभाएर ब्ल्याकआउट गरेका

धरानमा संविधानको स्वागत र विरोध गर्ने बीच झडप

धरान–१७ रेल्वेमा कांग्रेस, एमाले र एमाओवादी कार्यकर्ताले संविधानको स्वागत गर्ने तयारी गरिरहेको बेला स्वागत कार्यक्रम बिथोल्न पुगेका संघीय समाजवादी फोरम नेपालका संघीय युवा संघ जिल्ला सदस्य कुमार दर्नाल घाइते भएका छन् । उनको बीपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा उपचार भइरहेको छ । ...... संघीय समाजवादी फोरम सहितको लिम्बुवान संयुक्त संघर्ष समितिले संविधानको विरोध गर्दै आइतबारदेखि आमहड्ताल गरेको बेला स्वागत कार्यक्रम बिथोल्न पुग्दा झडप भएको थियो ।

सिरहामा कांग्रेस सभासदको घरमा आगजनी

मधेसी मोर्चाका नेता उपेन्द्र यादवको नेतृत्वमा भएको मौन जुलुसमा सहभागी भएर फर्कने क्रममा मोर्चाका कार्यकर्ताहरुले संविधानसभामा सिरहा क्षेत्र नम्बर ३ बाट निर्वाचित सभासद सितादेवी यादवको घरमा आगजनी गरेका छन् । ...... प्रदर्शनकारीहरुले सभासद यादवको सिरहा बजार क्षेत्रमा रहेको घरको कम्पाउन्ड भित्रै प्रवेश गरि त्यहाँ रोकी रखेको जीप र मोटरसाइकलमा पनि आगो लगाइदिएका छन् । यस्तै उनीहरुले घरभित्रै प्रवेश गरि तोडफोड गर्नुका साथै घरभित्रका सामान समेत उठाएर लगेका छन् । ..... आगजनीबाट एउटा जीप, २ वटा मोटरसाइकल र बैठक कक्ष पूर्ण रुपमा जलेर नष्ट भएको छ । बैठक कक्षमा रहेको सम्पूर्ण फर्निचर जलेर नष्ट भएको छ । ..... आन्दोलनकारीहरुले मौन जुलुस प्रदर्शन गर्ने क्रममा

नेपाली कांग्रेस सिरहाका सभापति तथा सभासद यादव

को घरमा ढुंगामुढा गरेको र जुलुसबाट फर्किने क्रममा पून: ढुंगामुढा गर्दै आगजनी गरेको प्रत्यक्षदर्शी धनेस्वर यादवले बताए । आन्दोलनकारीले उनको घरमा रहेको कांग्रेसको झण्डासमेत जलाएर कालो झण्डा राखे । आन्दोलनकारीहरुले उनको घरमा रहेको सामग्रीहरु समेत लुटेर लगेको प्रत्यक्षदर्शी शत्रुधन यादवले बताए । ..... आन्दोलनकारीले बैठक कक्षमा बसिरहेका सभासदका छोरा तथा कांग्रेसका महाधिवेशन प्रतिनिधि डा. सुभाष चन्द्र यादवलगायतका व्यक्तिहरुमाथि ढुंगामुढा गर्दै लखेटेका थिए । ..... आन्दोलनकारीहरुले २:४५ वजेदेखि ३:३० बजेसम्म ढुंगामुढा गरिरहँदा पनि प्रहरी समयमा नआएमा कांग्रेसका नेता तथा कार्यकर्ताले आपत्ति जनाए ।

सर्लाहीमा संविधानको बिरोध र समर्थनमा कार्यक्रम

गाउँबाट मलंगवा आइपुगेका हजारौं सहभागीले कालो झण्डा बोकेर नारा जुलुस गरेका थिए । बिरोधमा जिल्लाका अनेक ठाउँमा प्रदर्शन भएको छ । बरहथवा, मलंगवा, बयलवास, हरिपुर, नवलपुरलगायतमा कालो झण्डासहित मोटरसाइकल र्‍याली पनि भएको थियो । प्रदर्शनकारीले संविधान बनाउने तीन ठूला दलका नेताको पुतला दहन पनि गरेका छन् ।

मधेसप्रति भेदभाव

देशको एक भूभागमा दीपावली मनाउने र अर्को भूभागमा ‘ब्ल्याक आउट’ गरी त्यसको विरोध गरिने ..... समाजलाई पूर्णरूपेण ध्रुवीकृत गरेको छ ..... मधेसको कोणबाट विश्लेषण गर्दा नयाँ संविधानले मधेसी समाज र राजनीतिलाई सन्तुष्ट पारेको देखिँदैन। संविधानसभाभित्र नयाँ संविधानको विधेयक पारित भइरहँदा टेलिभिजनको पर्दामा देखिएका हँसिला अनुहारहरूमा मधेसीहरू प्राय: देखिएनन्। पछिल्लो समय मधेसी दलहरूको बहिष्कारका बाबजुद ३ ठूला दलका दर्जनौं मधेसी सभासद संविधानसभाभित्र थिए। तर, तिनका अनुहार विजय उत्सवमा नदेखिनु संयोग मात्र नहुन पनि सक्छ। अधिकांश मधेसी, थारू मनहरूले आफूसँग अन्याय र अपमान भएको रूपमा लिएका छन्। ...... कांग्रेस, एमाले, एमाओवादी र मधेसी मोर्चा। तर, आज संविधान बनिरहँदा मधेसी मोर्चारूपी पांग्रा संविधानसभाको गाडीबाट उछिट्टिसकेको छ। र असोज ३ लाई कालो दिवसका रूपमा मनाउने घोषणासाथ त्यो पांग्रा महिना दिनदेखि आन्दोलनमा छ। .....

खास–खास पार्टीका नेताहरूबीचको आन्तरिक राजनीति, पार्टी–पार्टीबीच सत्ता फेरबदलको राजनीति र संविधान निर्माणको राजनीति।

..... संविधान निर्माणको राजनीतिमा लगभग स्थायी समीकरण नै थियो। त्यसमा कांग्रेस र एमाले एक ध्रुवको नेतृत्व गथ्र्यो भने एमाओवादी र मधेसी मोर्चाले अर्को ध्रुवको। .... तर, १६ बुँदे सहमतिमा एमाओवादीले मधेसी मोर्चाको साथ छोडिदियो। ..... नागरिकता मधेसको पुरानो र आमनागरिकको समस्या थियो/छ। २०६४ यता त्यसलाई सहज बनाउने काम भएको थियो, तर त्यसलाई पुन: जटिल बनाउने निहितार्थ १६ बुँदेले बोक्यो। ...... २०६४ को संविधानसभामा ६०१ मध्ये २१० मधेसी पुगेका थिए ..... राष्ट्रियसभामा प्रत्येक प्रदेशबाट बराबर प्रतिनिधित्व हुने व्यवस्था गरिएको छ। यी सबैको परिणाम आगामी दिनमा केन्द्रीय विधायिकामा मधेसीलगायत सीमान्तकृतहरूको प्रतिनिधित्व घट्ने हो। ......

१६ बुँदे सहमतिले संघीयतालाई समाप्त गर्ने उद्देश्य बोकेको थियो

....... तर सर्वोच्च अदालतको अन्तरिम आदेशले त्यसलाई तुहाइदियो। त्यसपछि रिसाएजस्तो गरेर संघीयतावादीहरूको चाहना र उद्देश्यविपरीत सीमांकन गरिएको छ ..... १६ बुँदे सहमति ०६२/६३ यता भएको राज्य पुनर्संरचनाको प्रयासलाई पछाडि फर्काएर २०४६ देखि २०६३ सम्मको राजनीति र राज्य संरचनालाई निरन्तरता दिने उद्देश्य बोकेको थियो। ...... ‘लिड टेकर’ सुशील कोइराला, केपी ओली र पुष्पकमल दाहाल भए पनि यसको ‘डिल मेकर’ मा पनि विमलेन्द्र निधि, रघुवीर महासेठ वा प्रभु साह कहिल्यै सामेल भएनन्। ......

संविधानसभाभित्र संविधानको विधेयक पारित भइरहँदा कांग्रेस, एमाले र एमाओवादीका मधेसी अनुहारहरू पनि खुसी देखिएनन्।

......

यो संविधानले न्यायालयलाई छुनै सकेन।

समानुपातिक समावेशीकरणको सिद्धान्तलाई आत्मसात् गरेको पाइँदैन। र सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण विषय संघीयतालाई शृंगार गरेर सुन्दर बनाउनुपर्नेमा यो संविधानले यसरी कुरूप बनाइदिएको छ कि सुदूर भविष्यसम्म पनि यसले लक्षित सीमान्तकृतलाई मूलधारमा ल्याउन सक्दैन।

अपनत्व खोज्दै मधेसी

‘यीसंविधानमे हम्नी के अधिकार नैखे, यी पहाडिया खातिर बनल बा’।

अर्थात् यो संविधानमा हाम्रो अधिकार छैन। यो एउटा जाति विशेष (पहाडी समुदाय) को संविधान हो। सदरमुकाम वीरगन्जबाट २५ किलोमिटर पश्चिम पर्साको पोखरिया चोकमा बिहीबार अपराह्न भेला भएका स्थानीयको संवाद हो यो। त्यहाँ पाका उमेरका एक जनाले संविधान जारी भइसकेकाले अब केही नहुने भन्दै निराशा व्यक्त गर्दै थिए। त्यही चोकमा २०–२५ वर्ष उमेरका युवा भने लडेर भए पनि अधिकार लिने दृढता प्रकट गर्दै थिए। केहीबेरमै निधारमा कालोपट्टी बाँधेका र हातमा कालो झन्डा लिएका २५–३० जनाको समूहले ‘विगत के सम्झौता लागू कर, नयाँ संविधान धोखा हो,’ भन्ने नारा लगाउँदै बजार परिक्रमा गर्‍यो। ........ संविधानमा आफ्नो आवाज नसमेटिएको भन्दै सुदूर देहातका घरमा कालो झन्डा राख्न थालेका छन्। ..... गाउँमा बस्ने मधेसीसमेत ठगिएको महसुस गर्न थालिएको छ। आन्दोलनको सुरुमा नेता र कार्यकर्ताबाट सुरु भएको संघर्ष अहिले देहातमा समेत पुगिसकेको छ। ........ तराई क्षेत्र महिना दिनभन्दा लामो समय बन्द भएको छ। सुरक्षाकर्मीसहित ४३ आन्दोलनकारीको मृत्यु भएको छ। यो अवस्थामा पनि राज्यले आफ्ना मागको सुनुवाइ नगरी जबरजस्ती संविधान ल्याएको आम मधेसीको बुझाइ छ। ...... संविधानमा उल्लेख भएको संघीयता मधेसको आन्दोलनको उपज हो। तर, अहिले त्यही शक्ति संघीयताबाट विमुख भएको बुझाइ मधेसको छ। .... समानुपातिक समावेशी प्रतिनिधित्व एवं जनसंख्याको आधारमा निर्वाचन क्षेत्र निर्धारणको सुनिश्चितता संविधानको पहिलो संशोधन गर्ने आश्वासन प्रधानमन्त्री सुशील कोइरालाले संविधानसभामा संकल्प प्रस्तावमार्फत दिएका छन्। यद्यपि यसमा मधेसी समुदायले विश्वास गरेका छैनन्। ...... राष्ट्रपति र प्रधानन्यायाधीशमाथि पनि जसरी मस्यौदाकारी दलहरूले आफ्ना नकारात्मक अभिव्यक्ति प्रस्तुत गरे, त्यसले पनि मधेसीको मनमा चिसो पसेको छ ...... ०४७ को संविधानले पनि समुदायबीच गर्न नसकेको एकीकरण ०६३ को अन्तरिम संविधानले थोर बहुत गरेको थियो। मधेसको बुझाइ छ, अहिले बनेको संविधानले समुदायीबीचको दूरी झनै बढायो। ...... राज्यको हरेक अंगमा समानुपातिक प्रतिनिधित्व, जनसंख्याका आधारमा निर्वाचन क्षेत्र, केन्द्र र प्रदेशबीचको शक्ति बाँडफाँट, न्याय प्रणाली मोर्चाको ‘बटमलाइन’ हो। ...... नापतौल, गुणस्तर, भूउपयोग नीति, कति वस्तु कहाँबाट मगाउनेलगायतका अधिकारसमेत केन्द्रमा राखिएको छ, उनले भने, अभिलेख राख्ने प्रदेशमा अनि नीति बनाउने केन्द्रमा? ...... जनसंख्याको आधारमा प्रतिनिधित्व र समानुपातिक समावेशी पहिलो संशोधनबाट संविधानको भाग बनाउने भन्दै प्रधानमन्त्रीले संविधानसभामा व्यक्त प्रतिबद्धताप्रति पनि उनी विश्वास गर्दैनन्। भन्छन्, त्यो पूरा हुने आस छैन। ‘नागरिकताका विषयमा धेरै कुरा सुधार भए पनि महिलाको, अंगीकृत र जन्मसिद्धको हकमा अझै विभेद कायमै छ’ ...... जनतामा आक्रोश छ, इज्जतको पनि सवाल छ

संविधानको विरोधमा र्याली
जनकपुरमा आज संविधानको विरोधमा आयोजीत र्यालीको एक झलक। यो भिडियो हामीलाई ‘मधेशी कम्युनिटी’ फेसबुक पेजको स्वीकृतीमा प्राप्त भएको हो।
Posted by BBC Nepali on Sunday, September 20, 2015

मसाल जुलुस, राजविराज, असोज २
आँपहरु अर्थात् मेंगो पिपुलको दिपावली !संबिधानमा मधेसी-थारु जनताको अधिकार नसमेटिएको बिरोधमा राजबिराजमा भएको मसाल जुलुस, असोज २ | भिडियो साभार: ऋषिकेश ठाकुर जी
Posted by Madhesi Community on Saturday, September 19, 2015

प्रचण्ड : हामी सिरहामा जान्छाैं। जनता खुसी मान्नु हुन्छ। १/१२
Posted by Guna Raj Luitel on Saturday, September 19, 2015

Posted by C.k. Sah on Saturday, September 19, 2015

ओली सर: आँप खाने भए आउँदो बर्ष मधेश आउनु होला।



नयाँ संविधानमा मधेसले पाउन के बाँकी रह्यो ?
सीमांकन, नागरिता निर्वाचन क्षेत्र सम्बोधन

प्रचण्डले यो संविधानबाट सबैभन्दा बढी लाभ मधेसले पाएको प्रष्टीकरण दिए । ..... नयाँ संविधानमा देशको कुनै भूभाग सबैभन्दा बढी मुखरित भएको छ भने त्यो मधेस नै हो र कुनै जाति संविधानमा सबैभन्दा बढी प्रतिबिम्बित भएका छन् भने ती मधेसी नै हुन् । .....

मधेसवादी दलहरुले मूलरुपमा उठाउँदै आएका तीन विषयहरु हुन्ः संघीयताको सीमांकन, नागरिकता नीति र निर्वाचन क्षेत्र निर्धारण ।

...... संघीय प्रदेशहरु निर्माण गर्दा जातीय पहिचानको आधारलाई वेवास्ता गरिएको छ । यद्यपि, मधेसी जनताको बाहुल्य रहेको दुई नम्बर प्रदेश अघोषित रुपमा जातीय प्रदेश नै हो । भोलि प्रदेशसभाले नामांकन गर्दा यसले मधेस प्रदेशको मान्यता पाउने निश्चितप्रायः छ जून देशको एक मात्र जातीय प्रदेशका रुपमा स्थापित हुने देखिन्छ । ..... अहिले मधेसवादी नेताहरुले आफूहरुलाई स्रोत र साधनको दृष्टिले दुई नम्बर सबैभन्दा कमजोर प्रदेश दिइएको भन्दै जानकी मन्दिरको भेटीले प्रदेश चल्दैन भन्ने अभिव्यक्ति दिइरहेका छन् । यसमा पनि सत्यता छैन । उद्योगधन्दाको हिसाबले, कृषिजन्य भूमिको हिसाबले, यातायात सुलभता र भन्सारको हिसाबले तराई नेपालको सबैभन्दा बलियो भूभाग हो । ...... तीन दलका शीर्ष नेताहरुले सीमांकनको विषयमा संघीय आयोगको सिफारिसका आधारमा परिमार्जन गर्न सकिने समेत बताइसकेपछि यही मागको फुर्को समातेर आन्दोलनको आगो झोसिरहनुको औचित्य छैन । ...... अन्तरिम संविधानमा नागरिकताको आवश्यकताभन्दा नरम नीतिले गर्दा लाखौं विदेशीले नेपाली नागरिकता किनेको तीतो यथार्थ हामीबीच छ । त्यस हिसाबले नयाँ संविधानमा नागरिकता सम्वन्धी प्रावधानलाई केही हदसम्म कठोर बनाउनुपर्ने माग पनि उठिरहेको थियो । तर, अहिलेको प्रावधानहरु अन्तरिम संविधानको भन्दा तात्विक रुपमा फरक छैनन् । .... अहिलेको संविधानले विदेशीसित बिहे गरेर जन्मेको सन्तानलाई अंगीकृत नागरिकता दिने प्रष्ट व्यवस्था गरिसकेको छ । नेपाली महिलासित बिहे गर्ने विदेशी पुरुषलाई पनि ठाउँको ठाउँ नागरिकता दिनुपर्छ भन्ने मागचाहिँ राष्ट्रियताको दृष्टिले घातक छ । भारतसित खुला सीमा र बिहेबारीको संस्कृति भएको देशमा यसको नाजायज फाइदा उठाइन सक्ने अन्ततोगत्वा मधेसीहरुलाई नै हानी गर्ने यथार्थबाट कसैले पन्छिन मिल्दैन । ....... यदि एउटा जिल्लाले एउटा निर्वाचन क्षेत्र समेत पाउँदैन भने जिल्ला राख्नुको कुनै तुक बाँकी रहँदैन ।

बाबुरामको प्रस्ताव : गिलास आधा भरियो, अब नयाँ शक्ति बनाऔं
'सत्ताको खेलमा लाग्दिँन, नयाँ युगको यात्रा सुरु गर्छु'