पुष्पकमल जमीन्दार

जमीन्दार भनेको एउटा सोंच हो। त्यो पुष्पकमल दहाल मा छ। 

पुष्पकमल दहाल लाई लागिरहेको हुन्छ उ माओ हो, देउबा चाउ एन लाइ। उ चेयरमैन हो। देउबा फगत प्रधान मंत्री। अन्तिम निर्णय यदि प्रचंड ले गरिरहेको हुन्छ भने कुर्सी मा को बस्यो त्यसले के फरक पार्यो? देउबा को चुनावी प्रचारप्रसार भरतपुर मा सीमित रह्यो। पुच्छर ले कुकुर हल्लायो। 

यो तथाकथित गठबन्धन प्रचंड को एक दलीय सोंच हो। त्योभन्दा बढ़ी केही पनि होइन। बहुदल मा एकदलीय व्यवहार। 

राजनीतिक तानाशाही गर्न नपाएको। इच्छा भएको तर इच्छा पुरा नभएको। 

डेंग बुझ्दैन प्रचंड। माओ मात्र बुझ्छ। तानाशाही बुझ्छ। आर्थिक प्रगति बुझ्दैन। 

जमीन्दार भनेको भारत बाट आएको शब्द हो। जंग बहादुर राणा नमुना जमीन्दार। आफ्नो जनता लाई अत्यन्त हेप्ने तर ब्रिटिश को अत्यंत गुलामी गर्ने। त्यो हो जमीन्दार। मानसिक दासता को पराकाष्टा। माओ को मानसिक गुलामी गर कि ब्रिटिश को, के फरक पर्छ? 

रातो पेड़ा

असली ‘जसपा’ हामीसँग छः राजेन्द्र महतो
केपी ओलीले एमालेलाई ‘खरानी’ पार्ने भएः पृथ्वी सुब्बा गुरुङ  ‘हाम्रो मौजुदा बिधानले नै सामुहिक नेत्तृत्व प्रणालीलाई अंगीकार गरेको छ । तर अध्यक्ष ओली उत्तर कोरियाली कम्युनिष्ट पार्टीको प्रमुख जस्तो गरेर अघि बढ्न थालेपछि समस्या देखा परेको हो ।’ सचिब गुरुङ भन्छन् ‘ओलीको त्यस्तो ब्यक्तिबादी कार्यशैलीकै कारण एमालेलाई अपुरणीय क्षति भइसक्यो । अब त पार्टी खरानी हुन मात्र बाँकी छ ।’ ......  ‘आज अध्यक्ष ओलीको अहंकार र एक्लै हिड्ने प्रबृतिका कारण संघ गुम्यो, गण्डकी गुम्यो, लुम्बिनी गुम्यो । अझै अरु गुम्नेवाला छन् ।’ ......  अध्यक्ष ओलीको ब्यक्तिबादी दम्भकै कारण तीन सरकार गुमाई सकियो । यो यतिमै रोकिने देखिएको छैन ।’ एउटा ब्यक्तिको (ओली) कारण पार्टी र आन्दोलनले गम्भीर धक्का खान थालेकाले सबैले सोच्नुपर्ने बेला आएको उनको भनाई छ । ..... ‘आफ्नै पार्टीका अध्यक्ष ओली नेतृत्वको सरकार ढालेर नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा नेतृत्वको सरकार बनाउन माधब नेपालले भूमिका खेले भनेर आक्रोस पोख्ने मात्र होइन, नेता नेपाललाई ओलीले किन त्यहाँसम्म पु¥याए भनेर सोच्ने हो भने बिबादको समाधान भेटिन्छ ।’

माओवादी, जसपा र माधब नेपालसहितको ‘समाजबादी पार्टी’ घोषणा हुदै ! यसअघि वृहत कम्युनिष्ट मोर्चा वनाउने भन्दै तयारीमा लागेका माओवादी केन्द्रलगायतका नेताहरु पछिल्लो समयमा माओवादी केन्द्र, जसपा, माधब पक्षको एमालेसहित समाजबादी पार्टी निर्माणको प्रयासमा जुटेका हुन । .......... न्युनतम कुराहरुमा सहमति वनेपछि पाँच सदस्यिय अध्यक्ष मण्डल वनाएर वाँकी काम पुरा गर्ने गरी सामान्य सहमति वनेको एक नेताले वताए । नेकपा एमालेमा अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीसँग पार्टी एकताको सम्भावना कम हुँदै गएपछि वरिष्ठ नेताहरु झलनाथ खनाल र माधव नेपालले पनि गठवन्धनमा भएका दलहरुसँग सहयात्रा गर्ने सोच वनाएको श्रोतको दावी छ। ......

पुस्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’, माधवकुमार नेपाल, झलनाथ खनाल, उपेन्द्र यादव र वावुराम भट्टराई रहेको ५ सदस्यिय अध्यक्ष मण्डल वनाउने गरी सहमति जुटिसकेको

नेताहरु वताउँछन् । एकताको मोड़ालिटीबारे छलफल जारी छ। ....... यसअघि ओलीबाहेकका कम्युनिस्टहरुको गठबन्धन बनाएर त्यसको नाम समाजवादी केन्द्र राख्ने र नेता माधव नेपाललाई अध्यक्ष बनाउने प्रस्ताव प्रचण्डले अघाडि वढाएका थिए । ओलीसँग खास भरोसा पनि नभएको र गठबन्धनमा अलि धेरै भाउ भएका नेता नेपाल पार्टी एकता भन्दा पनि सानो भए पनि अर्को पार्टी गठन गर्ने सोचमा छन् । ........ एक नेताले भने ‘शिर्ष नेताहरु प्रत्यक्षरअप्रत्यक्ष रुपमा छलफलमा हुनुहुन्छ। एकिकरणको मोडालिटी तयार गरेर त्यसपछि वाँकी कुराहरु अगाडि वढाउने कुरा भएको छ। केहि दिनभित्रै नेपाली जनताले नयाँ कुराको जानकारी पाउने छन्।’

माधब नेपाललाई आफ्नै संसदहरुले मन्त्री चाहियो भन्दै सताउन थाले सर्वोच्च अदालतको परमादेश बाट शेरबहादुर देउवालाई प्रधानमन्त्री बनाउँन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका एमाले वरिष्ठ नेता माधव कुमार नेपाल अहिले आफ्नै खेमा भित्र मन्त्री चाहियो भन्नेको दवाव थेग्नै नसक्ने अवस्थामा पुगेका छन् । ......  माधवकुमार नेपालले आफ्नै समूहका नेताहरुले मन्त्री बन्न दाम्लो चुँडाउन खोजेको टिप्पणी गरेका छन् । शनिबार काठमाडौंमा आयोजित वागमती प्रदेश सम्पर्क कमिटीको समानान्तर नेतृत्व घोषणा कार्यक्रममा आफूले त्यसरी मन्त्री बन्न हतारिनेलाई केही समय रोकिन भनेको र उनीहरुले आफ्नो आग्रह मानेको बताए। ...... नेता नेपालले भने, ‘दाम्लो चुँडाल्नेलाई म के गर्न सक्छु । आफ्नैलाई त रोक्न सकिएको छैन् । तैपनि मैले भनेको कुरालाई मान्नु भएको छ। दाम्लो नचुँडाउनुहोला मैले भनिरहेको छु । 

यो सरकार जुनसुकै बेला ढल्न सक्छः प्रचण्ड ‘अहिलेको सरकार माधव कमरेडको कारण टिकेको छ, उहाँ दरो रुपमा उभिएको हुनाले मात्रै हाम्रो बहुमत पुगेको छ, तर सरकार जतिबेला पनि अल्पमतमा पर्नसक्छ ।

ओली कै कारण एमालेलाई एकपछि अर्को धक्का, बागमती र एक नम्बर प्रदेश सरकार ढल्दै !  चारवटा प्रदेश सरकारको नेतृत्व गरेको एमालेले गण्डकी र लुम्बिनी प्रदेश सरकार गुमाएको छ। गत चुनावमा केन्द्र र प्रदेशमा सरकारविहीन भएको नेपाली कांग्रेसले केन्द्र सरकारको नेतृत्व गरिरहेको छ भने गण्डकीमा समेत कांग्रेस नेतृत्वमा गठबन्धन सरकार छ। ...... पार्टीभित्रको आन्तरिक किचलोका कारण नै एकल बहुमतबाट सरकार बनाउन सक्ने अवस्था रहेको सुदूरपश्चिम प्रदेशमा माओवादी केन्द्रको सरकार छ भने आफ्नो नेतृत्वका सरकार बनाउन सक्ने कर्णालीमा पनि माओवादीकै सरकार छ। लुम्बिनीमा माओवादी केन्द्रले सरकार बनाएसँगै तीन वटा प्रदेश सरकार माओवादी केन्द्रको पोल्टामा पुगेको छ। .......  दुईवटा प्रदेश सरकार गुमाएको एमालेले अब बाँकी दुई वटा प्रदेश सरकार पनि गुमाउने चिन्ता बढेको छ। माधव नेपाल समूहले पार्टी विभाजन गर्यो वा अन्य दलले समर्थन गरेको अवस्थमा बागमती र एक नम्बर प्रदेशबाट पनि एमाले बाहिरिन सक्छ। ......  एमाले नेतृत्व तहमा कुरा नमिले बागमती र प्रदेश९१ ले पनि छिट्टै नयाँ सरकार पाउने र अहिलेको सत्तारुढ दल नेकपा एमाले प्रतिपक्षी भएर बस्ने निश्चित प्रायः देखिन्छ।

संसद विघटन कारण नभई नेकपा विवादको परिणाम थियोः शंकर पोखरेल नेकपा एमालेका स्थायी समिति सदस्य शंकर पोखरेलले नेकपा माओवादी केन्द्रसँग पार्टी एकता गर्नु गल्ती भएको बताएका छन्। शनिवार एमाले बाँके जिल्ला समितिको १७ पूर्ण बैठकमा पोखरेलले माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’लाई आधार बनाएर पार्टी एकता गर्नु सबैभन्दा ठुलो कमजोरी भएको बताए। ........  ‘प्रचण्डकै कारण मुलुकमा अहिलेको अस्थिरता पैदा भएको हो,’ उनले भने, ‘आजको परिणामको प्रमुख कारक प्रचण्ड नै हुन्।’ प्रचण्डमा रहेको अस्थिरता, अवसरवाद, महत्वाकांक्षा जस्ता कुरा नै नेपालको राजनीतिको अस्थिरताको कारण भएको पोखरेलको भनाई छ। उनले प्रतिनिधिसभा विघटन कारण नइ नेकपा विवादको परिणाम भएको बताए। ......  उनले भने, ‘कतिपयले नेकपा भित्रको विवाद प्रतिनिधिसभा विघटनका कारण भन्छन्। त्यो गलत हो। त्यसभन्दा पहिले नै नेकपामा विवाद सुरु भइसकेको थियो। प्रतिनिधिसभा विघटन कारण नभई परिणाम हो।’

माधवको हातमा ओली-प्रचण्डको ‘शक्ति’ प्रचण्डले चालेका गोठीकै कारण लुम्बिनी प्रदेशको मुख्यमन्त्रीबाट हात धोएर दाङ पुगेका एमाले नेता शंकर पोखरेलले ढाँडमा टेकेर र टाउकोमा हान्ने जनयुद्धकाल नीति प्रचण्डले नछोडेको आरोप लगाए । पोखरेलले मुख्य प्रतिद्धन्द्धी प्रचण्ड नै भएको संकेत गर्दै प्रधानमन्त्री देउवा त आवरण मात्र रहेको दाबी गरे । ......  नेकपा विभाजनदेखि नै प्रचण्ड–माधवको मोर्चा बनाएर ओलीविरुद्धका कार्यमा संलग्न नेपाल एमाले पूर्ववत अवस्थामा फर्किएपनि प्रचण्डलाई सघाउँदै आएका छन् । विपक्षीलाई सत्तामा पु¥याउनेदेखि माओवादी केन्द्रले नेतृत्व गरिरहेका प्रदेश सरकार बचाउन नेपालको भूमिकानिर्णायक छ ।यसैकारण प्रतिपस्र्धाको मैदानमा ओलीभन्दा प्रचण्डको शक्ति ग्राफ उक्लीदै गइरहेको छ ।

कटुवाल प्रकरण, ओली प्रकरण

नेपाल सेना असमावेशी छ। हुनुपर्ने भन्दा चार गुणा ठुलो छ। युद्धमा माओवादी लाई १० वर्ष मा नजितेको हो नै। नेपाल सेना भित्र भर्ना र सरुवा बढुवा गुणमा आधारित (मेरिटोक्रेटिक) छैनन। काका मामा चल्छ। तर कटुवाल प्रकरण दुध को दुध पानी को पानी हो। प्रचंड को तानाशाही चरित्र उदांग भएको हो नै। 

केपी ओली मलाई विगत ३० वर्ष को नेपाल को राजनीति को कम मन पर्ने मध्ये को नेता। हुन त लिस्ट लामो छ। तर यो ओली प्रकरण त्यो कटुवाल प्रकरण भन्दा भयावह हो। पार्टी महाधिवेशन मा चुनाव नलडी, संसदीय दल को चुनाव नलडी झन्डै देश को प्रधान मंत्री र दुई तिहाई बहुमतवाला पार्टी को अध्यक्ष बन्न भ्याएको। 

त्यसको दुई वर्ष अगाडि देखि नै बहुदलीय जनवाद नमान्ने घोषणा गरेको। प्रभु साह अहिले एमाले भित्र त्यही भन्दैछ। लगातार ५० वर्ष यो नेकपा ले अब शासन गर्छ भन्ने उद्घोष गरेका। 

प्रचंड लाई लाग्छ उ माओ हो र गिरिजा र देउबा चिआंग काइ सेक। जापानी लाई सिध्याउन चिआंग काइ सेक सँग सम्झौता। माधव लाई एमाले भित्र बलियो बनाउन देउबा सँग सम्झौता। माधव ले एमाले कब्ज़ा गरे पछि देउबा लाई कचयाककुचुक। 

प्रचंड को लक्ष्य गरीबी निवारण आदि केही होइन। सत्ता मा पुगेर गरे के? लक्ष्य नै तानाशाही हो। 

अहिले संसद पुनर्स्थापना गर्ने अदालत ले, क्रेडिट लिन पोजीशन लिएर बसेका छन प्रचंड। 

बहुदल नामनेर पनि बहुदलीय संविधान भित्र रहेर राजनीति गर्न मिल्छ? बहुदलीय जनवाद मान्नु प्रचंड का लागि बाध्यात्मक होइन र?

चीन सँग माओवादी युद्ध सिक्ने आर्थिक क्रांति नसिकने?

सन १९९० मा प्रति व्यक्ति आय का हिसाबले चीन भन्दा भारत अलिकति अगाडि थियो। अहिले कहाँ चीन कहाँ भारत। के गर्यो त्यस्तो चीनले?

चीन सँग माओवादी युद्ध सिक्ने आर्थिक क्रांति नसिकने?

यो वाद र त्यो वादको कुरै छैन। Whatever works. यदि चीनले पूँजीवाद गरेको हो र अमेरिका पूँजीवादी देश हो भने खोई त अमेरिकाले गरेको चीनले जस्तो? चीन ले के गर्यो के गर्यो। बड़ा mysterious छ। तर एक किसिमले खुला किताब नै हो। Peace and stability मा आउन सक्ने जुन सुकै गरीब देशलाई सिकाउन पनि तैयार मदत गर्न पनि तैयार।

मैले बुझेसम्म बाबुरामले चीनको सिको गर्न खोजेका हुन। तर विकास र आर्थिक क्रांति यस्ता कुरा हुन, नीतिश देखि मोदी जोसुकै सँग सिक्न सकिन्छ। अहिले गृहकार्य फेजमैं छन। यस्तो उस्तो भन्ने आइसकेको छैन। जब आउला तब आउला।

प्रचंड ले माओवादी युद्ध माइंडसेट बाट चीनकै आर्थिक क्रांति माइंडसेट मा फड्को मार्न नचाहेकोले हो बाबुराम ले नया शक्ति शुरू गरेको। मेरो अनुमान। माओवादी युद्ध त उहिलेका कुरा खुइले। माओवादी शांति प्रक्रिया मा आउनुपर्छ भनेर २००५ मा भन्ने मध्ये एक जना म पनि हुँ। बरु त्यस विचारमा आएको अंतिम व्यक्ति गिरिजा कोइराला। माओवादी शांति प्रक्रिया मा आएको विश्व इतिहास मा दर्ज हुने कुरा हो। यो नेपाल लेवल को कुरा भएन। र प्रचंड र बाबुराम दुबै लाई श्रेय जान्छ। जस्ले जे घुर्की लगाए पनि माओवादी शांति प्रक्रिया मा आउनु भनेकै युद्द कालका घटना जति सबै बढ़ी भए Truth And Reconciliation Commission सम्म पुग्ने भनेको हो। अर्थात नया शुरुवात को मौका। तर त्यो नया शरुवात अहिंसा, बहुदल र मानव अधिकार को परिधि भित्र मात्र हुन सक्छ।


मलाई प्रधानमन्त्री, राष्ट्रपति चाहिँदैन : दाहाल

नेपाली कांग्रेसको महाधिवेशन सकिए लगत्तै मधेसी मोर्चा, नेपाली कांग्रेस लगायत सत्तारुढ दलहरु सबै बसेर एउटा समझदारी बन्ने कुरा आफू विश्वस्त रहेको उनले बताए । ..... ‘मेरो त सहज कुरा हुन्छ मधेसी मोर्चाका साथीहरुसँग । अहिले पनि भइरहेको छ,’ उनले भने, ‘कांग्रेस महाधिवेसन सकिने बित्तिकै बैठक हन्छ । अब मधेसका नेताहरुले आन्दोलन गर्नु पर्दैन ।’ ..... दाहालले पत्रकार सम्मेलनमा माओवादी पार्टीबाट फुटेर गएकाहरुसँग मात्र नभई अरु ४/५ वटा पार्टीसँग एकपटक एकता गर्ने विषयमा संवाद भइरहेको पनि बताए । ‘दुई पार्टीको मात्र होईन ४/५ पार्टीको एकताको कुरा चलिराखेको छ,’ उनले भने, ‘देशको आवश्यकता पार्टी एकताको हो भन्ने मलाई महसुस भयो । खासमा राष्ट्रिय एकता नै आवश्यक छ ।’

प्रचंड को बाबुराम प्रति नितांत घटिया व्यवहार

प्रचंड ले आफ्नो राजनीतिक उचाई घटाउने बाहेक केही गरेका छैनन्। _____ लाई भन्दा देखने लाई लाज भएको छ।

बाबुरामले एउटा पार्टी छोडेर अर्को पार्टी खोल्न पाउँछन्। त्यो लोकतान्त्रिक अधिकार हो। बरु प्रचंड ले कता कता एक पार्टी अधिनायकवाद छोड्न नसकेको देखियो।

प्रचंड अब कहिले पनि देशको प्रधान मंत्री हुने छैनन्। पुर्व प्रधान मंत्री को रुपमा पाउने सम्मान र भत्ता सुरक्षा त आजीवन नै पाउने हुन। भने पछि आफ्नो इमेज ख़राब गर्दै किन हिड्नु परेको?

प्रचंड को बाबुराम प्रति नितांत घटिया व्यवहार देखिएको छ। नितांत घटिया र तल्लो स्तरको।

एक पार्टी अधिनायकवाद मा जनतामा जानु पर्दैन। अनि उठापटक जति सबै केंद्रीय समिति भित्र हुन्छ। त्यों सोंच छोड़न नसके जस्तो देखियो प्रचण्डले। त्यही सोंच ले पहिलो संविधान सभा तुहियो। अब त तुहिन लाई संविधान सभा छैन। अब तुहिने भनेको माओवादी पार्टी मात्र हो।

हिसिला यमी ले बड़ो राम्रो लेख अँग्रेजी मा लेखेकी छिन प्रचंड ले एक नायिका लाई यस हिलोमा ल्याउँदा।

प्रचंड ले गोरखा पुगेर प्रमुख जिल्ला अधिकारी बर्खास्त गरे। चुनावमा धाँधली गर्छु भन्ने उद्घोष हो त्यो। तानाशाही सोंच। गोरखा मा बाबुराम लाई हराउने चुनौती संगठन र सन्देश को आधारमा दिन सक्नुपर्छ दिन सक्नेले। चुनावी धाँधली को लगभग नाङ्गो धम्की ले प्रचंड को विरुद्ध यदि कहिले कुनै धाँधली भयो भने त्यस बारे शिकायत गर्ने नैतिक धरातल हराएको छ।

देशलाई निष्पक्ष चुनाव तर्फ लानुपर्छ सबै पार्टीले मिलेर। त्यो बिना लोकतंत्र संभव छैन।

जनता जागेका छन। देशमा आर्थिक क्रांति को एजेंडा मा अहिलेको अवस्थामा सबैभन्दा राम्रो काम गरेको व्यक्ति बाबुराम। जनताले रिस्पांस गर्छन। प्रचंड को धरातल भांसीदै जान्छ। त्यो अनावश्यक छ।

बहुदल भनेको मानव अधिकार को सम्मान हो। लोकतंत्र भनेको निष्पक्ष निर्वाचन को धरातल मा मात्र संभव छ।

विरोध नै गर्नु छ भने राजनीतिक विरोध गरुन प्रचण्डले। संगठन विस्तार गरुन। नीति गत तर्क वितर्क होस्।

घटिया गाली गलौज ले कसैलाई फाइदा गर्दैन।

नेपालको बाबुराम भट्टराई र भारतका नक्सल हरु (२)

नेपालको बाबुराम भट्टराई र भारतका नक्सल हरु

Representación habitual de Marx, Engels y Lenin (Photo credit: Wikipedia)

English: leaders of CPN maoist of Nepal. (Photo credit: Wikipedia)

मलाई भारत का नक्सल हरु बारे एकदम कम थाहा छ। हुन त इंटरनेट मा मनग्गे सामग्री होला। तर मैले सोधखोज गर्ने मौका पाएको छैन। आजको अवस्थामा म भारत को एक जना पनि कोही नक्सल नेता को नाम भन्न सक्ने अवस्थामा छैन।

भारतको नक्सल समस्या लाई सदा का लागि निर्णायक किसिमले समाधान गरिदिन निर्णायक रोल खेल्ने ठाउँ मा बाबुराम छन। दक्षिण एशिया मा त्यस्तो राम्रो ठाउँ मा अरु कोही छैन।

पहिलो कदम त भारतले चाहनु पर्यो। दोस्रो कदम बाबुराम ले वार्ता गर्ने चाँजो पांजो मध्यस्थकर्ता हरुले मिलाउनु पर्यो। नक्सल लाई पनि भारत सरकार लाई पनि मिल्ने मध्यस्थकर्ता हरु। बाबुराम सँग चाहिँ वार्ता गर्छन। भारत को कुनै पनि नक्सल ले बाबुराम ले भन्दा बढ़ी वेद पुराण पढेको होला जस्तो मलाई लाग्दैन। वेद पुराण भनेको नक्सल को वेद पुराण भनेको।

नक्सल ले हिंसाको बाटो छोड्नु पर्ने। भारत सरकारले संविधान संसोधन गर्न तैयार हुनु पर्ने। नक्सल ने नया शुरुवात गर्न पाउनु पर्ने। पुराना मुद्दा फिर्ता, कैदी हरु रिहा जस्ता कदम चालिनुपर्ने। एउटै एकीकृत पार्टी बनेर राजनीतिको मुख्य धार मा आउनुपर्ने। भारत सरकारले नक्सल का इलाका मा एउटा विशेष पैकेज लिएर जान तैयार हुनुपर्ने। शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगार, विकास सम्बन्धी।

नक्सल का अगाडि पाकिस्तान केही होइन। भारतको नंबर एक सिक्योरिटी मुद्दा नै नक्सल मुद्दा हो।

Just like in Nepal, the key is for the state to realize that there is no security solution, there is only a respectable political solution.

Marxism-Leninism in Europe was primarily about organizing the industrial poor in the 19th and early 20th centuries. Maoism was more about organizing the agricultural poor that India has a whole bunch of. India still is primarily a pre-industrial society. There is desperate poverty, there are acute gender and caste hierarchies. The state can be brutal and out of reach.

Mining companies can sometimes act like the Mafia, a sophisticated mafia that knows both how to pull the levers of power, and also to bring local muscle power to brutal use. As usual, follow the money. Do the mining companies not pay taxes to the local district government? Because they should. Locally elected leaders should have the option to know how much these companies are making.

There is also a cultural issue. These people get dismissed by mainstream India as "tribals."

A negotiated settlement to the Naxal violence in India might add a full percentage point to the country's growth rate. Baburam Bhattarai is the most qualified person in South Asia to be leading the mediation efforts.