नेपाल को भावनात्मक एकीकरण, भारतको भावनात्मक एकीकरण
नेपालको मधेसी मात्र होइन, नेपालको प्रत्येक समुह, यहाँ सम्म कि शेर्पा पनि, भारतमा बसेको छ। यस अर्थमा नेपाल लाई मिनी भारत भने पनि भो, महाभारत भने पनि भो। उत्तरी भेग का मानिस तिब्बत मा पनि बसेकोले चीन भनेको भारत जस्तै हो। नेपालको राजनीतिक सिमाना एउटा बड़ा बकम्फुसे सीमाना हो।
उत्तरी भारत र दक्षिणी भारत को कुरा मात्र छैन। भारत मा जुन नार्थ ईस्ट भनिन्छ, त्यो नेपालको आदिवासी जनजाति भनेको। संघीयता र आरक्षण ले तिनलाई पुग्दैन। त्यसको प्रमाण खुद भारत हो। भारत मा तिनलाई न नागरिकता समस्या छ। तिनीसँग एक व्यक्ति एक मत छ। संघीयता छ। आरक्षण छ। तैपनि असंतुष्टि छ। र त्यसको समाधान नेपालमा कागज मा आइसकेको। समाधान विशेष क्षेत्र नै हो। राउटे र चेपांग जस्ता समुह लाई विशष क्षेत्र नै चाहिन्छ। जंगल नास पर्ने हरुले राउटे चेपांग भन्दा आफुलाई ठुलो मानन मिल्दैन।
प्रकृति नास पार्ने पश्चिमा मोडेल भन्दा फरक मोडेल ले पनि ठाउँ पाउनु पर्छ। भुमि चाहिएको तिनलाई। नाइ भन्न मिल्दैन। नाइ भनेसम्म असंतुष्टि रहने हुन्छ।
नेपाल भित्र दक्षिण भारत, उत्तर भारत, र नार्थ ईस्ट ---- यी तीन भारत मा भावनात्मक एकीकरण न भइसकेका समुह छन। तिनको भावनात्मक एकीकरण पहिला नेपालमा हुन्छ र अहिले हुन्छ। त्यस पछि भारतमा पनि हुन्छ।
नेपालको मधेसी मात्र होइन, नेपालको प्रत्येक समुह, यहाँ सम्म कि शेर्पा पनि, भारतमा बसेको छ। यस अर्थमा नेपाल लाई मिनी भारत भने पनि भो, महाभारत भने पनि भो। उत्तरी भेग का मानिस तिब्बत मा पनि बसेकोले चीन भनेको भारत जस्तै हो। नेपालको राजनीतिक सिमाना एउटा बड़ा बकम्फुसे सीमाना हो।
उत्तरी भारत र दक्षिणी भारत को कुरा मात्र छैन। भारत मा जुन नार्थ ईस्ट भनिन्छ, त्यो नेपालको आदिवासी जनजाति भनेको। संघीयता र आरक्षण ले तिनलाई पुग्दैन। त्यसको प्रमाण खुद भारत हो। भारत मा तिनलाई न नागरिकता समस्या छ। तिनीसँग एक व्यक्ति एक मत छ। संघीयता छ। आरक्षण छ। तैपनि असंतुष्टि छ। र त्यसको समाधान नेपालमा कागज मा आइसकेको। समाधान विशेष क्षेत्र नै हो। राउटे र चेपांग जस्ता समुह लाई विशष क्षेत्र नै चाहिन्छ। जंगल नास पर्ने हरुले राउटे चेपांग भन्दा आफुलाई ठुलो मानन मिल्दैन।
प्रकृति नास पार्ने पश्चिमा मोडेल भन्दा फरक मोडेल ले पनि ठाउँ पाउनु पर्छ। भुमि चाहिएको तिनलाई। नाइ भन्न मिल्दैन। नाइ भनेसम्म असंतुष्टि रहने हुन्छ।
नेपाल भित्र दक्षिण भारत, उत्तर भारत, र नार्थ ईस्ट ---- यी तीन भारत मा भावनात्मक एकीकरण न भइसकेका समुह छन। तिनको भावनात्मक एकीकरण पहिला नेपालमा हुन्छ र अहिले हुन्छ। त्यस पछि भारतमा पनि हुन्छ।
No comments:
Post a Comment