In The News (122)

Baburam Bhattarai’s exit: A body blow to Nepal’s Maoists

Manushi was stunned. The Maoist party was not just a regular party for the Bhattarai family - it was their life. The family was underground through the years of the Maoist insurgency, moving around small towns and big cities in India and sporadically spending time in base areas in Nepal, living separately to avoid to being spotted. Her mother, Hisila Yami, was a prominent leader and a former minister. Manushi herself took on other identities when she went to small schools in the Indian hills, and college in Delhi and had been active in student politics. This was a big moment....... Bhattarai is one of the most striking figures of Nepali politics; his story is the story of the last twenty years of Nepali history...... Bhattarai got increasingly radicalised during his time in India, while studying in Chandigarh and later in Delhi’s JNU, when he saw the state of Nepali workers in India. He organised the students and working class, got involved with Nepali extreme left platforms back home against an autocratic monarchy, even as he finished a PhD on Nepal’s underdevelopment in the 80s....... Such a political project was dismissed as a fantasy in a post Cold War World but it came rather close to fruition...... Prachanda was undoubtedly the mass charismatic figure, the organisation builder, the supreme leader and the man who commanded the loyalty of the Maoist fighters on the ground. But Bhattarai was the political mind who drew up the party documents, conceived of the need to expand the party base by including the issues of oppressed ‘nationalities’ or ethnic minorities and Madhes, and build relationships with those outside the party fold in the media, civil society and international community. The two men had more than their share of tensions, but recognised they complemented each other...... The party grew, but Bhattarai was the first to recognise that a traditional style communist republic was not feasible, and war alone would not lead to the republican political transformation he sought in Nepal. Even as large sections of his party, including Prachanda, flirted with the idea of allying with an autocratic monarch, Bhattarai pushed the line of a ‘democratic republic’ - the party would give up the war, adopt constitution through a CA as its primary line and republic as its core goal. In this quest, he deepened relations with other parliamentary parties and India....... For a substantial part of the last decade, Bhattarai fought the adventurists in his own party - and tried to get Prachanda on board...... The earthquake changed everything. Prachanda used the tragedy to alter his politics, broke the alliance with the Madhesi parties and signed on to a political deal where the question of federal demarcation was postponed. ...... Bhattarai too was an active part of this deal. He later claimed in a conversation with HT that he had held out till the end, and wanted to bring the Madhesi parties on board - but was overruled. The fear that the constitution itself would get jeopardised prevented him from pushing harder........ he expressed reservations at the nature of the constitution which entrenched elite rule and discriminated against Tharus, Madhesis, women, Dalits and other groups...... Bhattarai felt that as someone who had pushed the CA line, he could not be seen as preventing its success or walk out at the climax. ...... the backdrop of Bhattarai’s long running tensions with Prachanda - who last week told an interview only he knew how he had ‘tolerated’ Bhattarai for 30 years. ......

Prachanda appeared to view Bhattarai as someone with a superiority complex because of his education but little political weight; the latter viewed Prachanda as a petty pragmatist an opportunist with no ideological spine.

....... he strongly feels that the relevance of the Maoists as it exists is now over ..... Inclusive democracy and economic prosperity are his new slogans. During a recent visit to Delhi, Bhattarai made it a point to meet Arvind Kejriwal to think of ways of doing alternative politics. ...... he is also committed to ‘progressive nationalism’ rather than

jingoistic and hypocritical nationalism that pervades much of Nepali polity where politicians abuse India in public and seek favors in private

At Facebook HQ, Modi breaks down while talking about his mother

Zuckerberg set the tone talking about a phase in his life he said he had never spoken of ever. The time when just after starting Facebook, he seemed to have run out of ideas. ..... He went to see his mentor, Apple’s Steve Jobs, who, drawing from his experience, asked Zuckerberg to go to India like him and to visit temple he himself had been to..... Zuckerberg spent a month in India and went to the temple. And look what that visit did you, the Prime Minister teased him later in response to a question about the endless possibilities in India........ The Facebook CEO triggered the longest and most public emotional breakdown ever by the Prime Minister, who has spoken emotionally of his mother, Heeraben Modi, before..... This time, he let himself go..... “My father …,” he said, beginning to choke up, “my father is no more. Mother is there … she is older than 90, but does all her own work herself.” His voice began was breaking...... He said when he was young, his mother worked in neighbours’ homes — washing utensils, fetching water and did “mazdoori (manual work)”....... He was now speaking in bursts, a word or two at a time — not full sentences. “You can imagine how much kasht (difficulty) she underwent to raise me.”...... The Prime Minister then stopped -- for a while -- as Zuckerberg looked on. “And this is not true for Narendra Modi,” he said recovering his voice, and composure. ...... “There are lakhs of such mothers in India.” ........... They ended the town hall with a hug, fittingly, for such an emotional exchange.

PM Modi gets emotional as he talks about his mother's struggles during his childhood. pic.twitter.com/9HuCFz3HyE

— ANI (@ANI_news) September 27, 2015

Google ready to provide Wi-Fi at 500 railway stations in India

Google will collaborate with Indian Railways to provide Wi-Fi services at 500 stations by next year, CEO Sundar Pichai said on Sunday as Prime Minister Narendra Modi visited the search engine giant’s main campus in California. ..... Pichai explained navigational, safety and other uses of Street View as well as Google Earth to Modi. The PM was also briefed about four critical projects and their value for the government’s ‘Digital India’ campaign. Another project that was shown to Modi was Project Iris, a smart lens that measure glucose levels. ...... “It is a visit to Google Guru,” Modi said as he reached its campus after he visited the Facebook headquarters. ..... Social media, he said, has become a strong and new power in a democracy. ..... Pichai said there was a hunger in India to have more information and get connected. The hunger for technology was reflected when Google launched Chrome browser some time back and India was the first country to adopt it in major way, he said. ..... “This is why next month we are going to take Android and make it possible for you to type in Android in 11 more languages, including the Prime Minister’s mother-tongue of Gujarati,” 43-year-old alumnus of IIT-Kharagpur said...... Talking about the Wi-Fi project at railway stations, he said: “”We are talking about high-definition... video streaming being possible on these connections... so this is very, very high speed internet.”

Larry Page, @sundarpichai, PM @narendramodi and @ericschmidt at Google. pic.twitter.com/cmGmI2PW7Q

— PMO India (@PMOIndia) September 27, 2015

What top tech CEOs said about India as they met PM Modi

Modi also spoke at the event which was anchored by Adobe CEO Shantanu Narayen. Other speakers included John T Chambers of CISCO and Paul E Jacob of Qualcomm. ..... Satya Nadella .. “Our plan is to take low cost broadband connectivity across India.” ... Sundar Pichai .. “India is the fastest growing start up nation in the world. There are more than 3K start ups in India. These are global success stories.” .. “While in India, I could feel the change. Hungry entrepreneurs, similar to ones I meet in Silicon Valley.” ..... Paul Jacobs .. “India has more internet traffic on mobiles than any other country.” .... John Chambers .. “PM Modi will change the world. He has a global vision, he understands global trends.” ... “US & India will be very strong because of your (PM Modi’s) leadership.”

Obama, Modi to talk security, economic ties in New York

A busy schedule awaits Prime Minister Narendra Modi in New York on Monday as he meets US President Barack Obama, where the two leaders are to firm up security, energy and economic ties...... Modi will address a summit on UN peacekeeping, an initiative of President Obama, and will meet French President Francois Hollande, Emir of Qatar Tamim bin Hamad al Thani, and Palestine President Mahmoud Abbas..... The Modi-Obama meeting is scheduled at 11am local time on September 28, and increasing security ties and stepping up economic cooperation will be among the focus areas...... Ahead of Modi’s visit here, the Union cabinet had cleared a US$ 2.5 billion-contract to buy military helicopters from the US. Cooperation in the fields of technology and energy, especially renewable — both considered vital for Modi’s flagship projects — will get a boost in the meeting...... The UN peacekeeping summit will also be an occasion for the Indian PM and his Pakistan counterpart to be in the same room. Prime Minister of Bangladesh, Sheikh Hasina, among others, will also attend the meet. ..... PM Modi is set to seek a greater say, for countries that send troops, in the decision-making of peacekeeping missions. Over the years, India has sent the maximum number of peacekeepers to various missions — the Indian casualty of 164 is the highest among all countries sending soldiers to these missions.

भारतको सात बुंदेलाई ‘मियाँ कि जुती, मियाँका सर’ बनाऔं

आफ्नो पराधीनता र गुलामीको पीडाबोधमा खुम्चिएको भारतीय शासक वर्ग नेपालको गौरव, इतिहास, स्वतन्त्रता र स्वाधीनता प्रति कहिले पनि सकारात्मक बन्न सकेन । अंग्रेज शासनकै मातहत निर्वाचन भएको संविधानसभा र निर्माण भएको संविधानमा गौरव गर्ने भारतले छिमेकी स्वतन्त्र सार्वभौमसत्ता सम्पन्न नेपालको यति धेरै अग्रगामी, जनमुखी एवं हालसम्मका सबै परिवर्तनहरूलाई आत्मसाथ गर्ने संविधान स्वीकार गर्न सक्ने कुरै भएन । ...... १५ अगस्त १९४७ अघि नै अंगेजहरूले बनाई दिएका ७ प्रान्त र प्रदेशबाट यात्रा सुरु गरेको भारतले हाल २९ वटा प्रदेशको अभ्यास गर्दा पनि समान जनसंख्याको आधारमा निर्वाचन क्षेत्र बनाउन सकेको छैन । नेपालमा प्रस्ताव गरिएको १०/१० वर्षमा निर्वाचन क्षेत्र निर्धारण–पुनरावलोकन आफ्नो देशमा किन गर्न सकेको छैन ? भारतमा पछिल्लो पटक नयाँ गठन गरिएका(विभाजन भएका) प्रान्तहरूमा केन्द्रिय संसद लोकसभा र प्रान्तीय संसद विधानसभाको संख्या एवं क्षेत्र पुरानै कायम गरिएको छ । .......

अर्को संशोधनले संविधान नमान्ने, राष्ट्र बिप्लवको धम्कि दिने र बिदेशी राष्ट्र एवं शक्तिसँग मिलेर देशमा अशान्ति, बिग्रह फैलाउनेलाई सुधार नभएसम्म र माफी नमागेसम्म जेल हाल्ने ब्यवस्था गरिनु पर्दछ । साथै, यस्तो क्रियाकलाप गर्ने राजनीतिक दल र संगठनलाई प्रतिबन्ध लगाउने व्यवस्था गरिनु पर्दछ ।

टीकापुरमा खटिएको सेना भोलिदेखि व्यारेक फिर्ता
भारतीय टीभी च्यानल बन्द गर्न केबुल अपरेटरहरूलाई अल्टिमेटम
वार्तामा किन यत्रो अडचन देखिदै छन ? 'साइड टक' मा सहभागी त्रिपाठी भन्छन - ओली, देउवा र सिटौला वार्ताका वाधक ।

जारी मधेश आन्द्योलनको आज ४३ दिन छ । पश्चिममा त थरुहट बन्दको झन ४८ दिन नाघि सकेको छ । काठमाडौमा वार्तामा साकारात्मक संकेतहरु नदेखेकै कारण अघिल्लो हप्ता मधेशी मोर्चाले नेपाल भारत नाकाहरु ठप्प पार्ने कडा निर्णयमा पुगे ।

नाका ठप्प भएको ४ दिन वित्नै लाग्दा काठमाडौमा हाहाकार देखिएका छन ।

..... दुंगाना भन्छन, हामी संसदको अधिवेशन १५ सुरु भन्दा पुर्व एउटा सहमतीमा पुग्ने प्रयास गर्दै छौ । .... तामलोपा नेता त्रिपाठी भन्छन, सतापक्षहरु वार्ताको वारेमा अझै व्यापक अन्योलमा देखिन्छ । उनी भन्छन, आज मात्रै पनि काग्रेस नेताहरु ठाकुरजीको निवासमा छलफल गर्न आउदा आफना गुनासाहरु राखेर कुरा गर्नु भयो, वार्ता गुनासाको आधारमा हुदैन , मुद्धाको सम्बोधनको आधारमा हुन्छ । त्रिपाठीका अनुसार काग्रेस नेताहरुले आज पनि सतापक्षमै विभिन्न धारणहरु रहेको र काग्रेस भित्रै पनि विभिन्न खाले विचारहरु देखिएकाले सतापक्षको मजवुरी वुझिदिन तमलोपालाई आग्रह गरेका थिए । .... त्रिपाठी भन्छन, विभिन्न चरणको कुराकानीवाट अहिले सम्म हामीहरुको बुझाईमा काग्रेस नेता शेर वहादुर देउवा, कृष्ण प्रसाद सिटौला र एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली वार्ताका लागी तयार नदेखिएको हो । उनी भन्छन, हिजो एमाओवादी नेता बाबुराम भटराई पार्टी परित्याग गरेपछि प्रचण्ड पनि त्यही लाईनमा जान थाल्यो कि भन्ने आशंकाहरु देखिन थालेका छन । उनका अनुसार वार्तामा जती ढिला हुन्छ, समस्याहरु त्यती वल्झदै जान्छन । त्रिपाठी भन्छन, अन्तको रिस हामी माथी झार्न पाइदैनन ।

India’s diagnosis of Nepal situation is right

the unwillingness of an almost

racist ruling elite

to share power and a militarised State response have all produced toxic conflicts elsewhere in South Asia. Nepal is unfortunately on the verge of joining this club. ....... Nepal’s new constitution does not address a fundamental faultline in its politics, where sections of hill upper-caste elite control the power structure, while many other social groups are excluded from it. This is particularly intense in the case of the Madhesis and Tharus of the plains, who share close ethnic and cultural ties with people across the border. They are underrepresented in State structures. ...... The constitution was meant to be an opportunity where all social groups together drafted a social contract — instead, all Terai parties stayed out of the process. It was meant to create a more inclusive federal political order — instead, it reduced political representation for the Madhesis, diluted principles of affirmative action and created provinces in a manner that would entrench elite rule. It was meant to be a defining national document — instead, it has divided a nation and created categories of citizenship with some more equal than others....... For over 40 days, a mass movement against these constitutional provisions is underway in Terai. In the plains, there is a common refrain — this is injustice; we want rights and equality; and this is an ‘aar ki paar’, their decisive, battle......

The State’s response has deepened alienation and reinforced the perception of being second-class citizens.

...... A child in a Rupandehi district vegetable bazaar was killed in

indiscriminate firing. Tales abound of police entering homes of Madhesis, branding them Biharis and ‘dhotis’, and harassing residents. There have been incidents of violence from the side of protestors, but human rights groups agree the State response has been wildly disproportionate.

...... The protests have now become so widespread that the State has had to retreat from large parts of rural Terai. This is striking, for it was only by the fifth year of the Maoist armed rebellion that the State apparatus had to retreat to the district headquarters. ....... These are the precise ingredients for an ethno-nationalist movement, which takes a separatist turn. It is now quite common to hear younger Madhesis on social media and Terai streets talk about a ‘Madhes rashtra’. The Terai’s movement is peaceful, and is led by the Madhesi moderate political leadership at the moment, which seeks a respectful constitutional deal. But in private conversations, they confide feeling squeezed by th e increasing radicalism...... India is wrong not because it has ‘interfered’; it is wrong for not intervening, more forcefully earlier. Nepal has always been a partly sovereign country; New Delhi has played a key role in shaping political outcomes and suddenly expecting it to have a hands off approach at the climactic moment of the peace process it facilitated betrays an ignorance of history....... New Delhi can see what Kathmandu is choosing to turn a blind eye to. The Terai is on fire; the problem is political and grievances are deeply felt; society is polarised.

A Sri Lanka redux in Nepal is possible — and New Delhi does not want to deal with a separatist conflict at its border, where the agitating community shares cultural links with Indians.

Already, the border population in Bihar is extending support to the Madhesis......... A constitutional amendment that revises federal boundaries, provides for constituencies based on population, proportionate inclusion in State organs and equal rights to naturalised citizens is the way out. ..... Each time there has been a battle between the forces of the status quo and reform in Nepal, the former has used the ‘nationalism’ card to discredit progressive movements. Monarchs called democrats ‘anti-national elements’ and blamed India; the Nepali Congress accused Maoists of being part of an Indian plot. The hill elite are labelling the Madhes movement as an Indian design to weaken Nepal. .......

The Indian liberal intelligentsia and civil society should not buy into the ‘smaller neighbour is being bullied’ narrative and see through the discriminatory power structure and human rights tragedy unfolding in Nepal.

..... Terai leaders are using an ominous Mahabharat analogy. When the Kauravas refused to part with five villages, they had to lose the entire kingdom. If the hill elite chooses to remain rigid on a few district boundaries in the Terai at the heart of the federal dispute, they may well have a long battle ahead to defend the unity and integrity of the Nepali State.

भारतले नाकाबन्दी गरेकै छैन,नेपालीहरु हावाको पछी कुद्छन- संचारमन्त्री रिजाल

‘भारत भन्ने वित्तिकै हामी भावनामा डुब्ने गर्छौ ...

आधिकारिक रुपमा भारतले नाकाबन्दी नगरेकोले नाकाबन्दी भन्न नमिल्ने

.... नेपालीहरु हल्लाको पडाडि लाग्ने गरेको उनको आरोप थियो । भारतले भने केही दिनदेखि अघोषित रुपमा नाकाबन्दी गरेपछि अतिप्रज्वलनशील पदार्थसमेत रोकेको छ । मोदीले नेपालसँग नयाँ सम्बन्ध विस्तार गर्न खोजेको भए पनि यो अवसर आफ्नो पक्षमा उपयोग गर्न नसकेको उनको भनाइ थियो ।

रुपन्देहीमा सुशील, केपी र प्रचण्डको पुत्ला दहन
इन्धन भर्नेहरुको लाइन भद्रकालीदेखि माइतीघरसम्म (फोटो फिचरसहित)



केपी ओलीको हिसाब : उत्तर निकाल्ने कसरी होला ?

एमाले अध्यक्ष केपी ओलीले शनिबार नयाँबानेश्वरको अल्फा हाउसमा काठमाडौंका गन्नेमान्ने सम्पादकहरुलाई भेला गराएका थिए । भावी प्रधानमन्त्रीका रुपमा समेत हेरिएका ओलीको दिमागबाट अहिलेको राजनीतिक समस्याको समाधान केही उपाय पक्कै निस्किएला भन्ने उत्सुकता बोकेर सम्पादकहरु त्यहाँ पुगेका थिए ।

तोकिएको समयभन्दा ४५ मीनेट ढीलो कार्यक्रमस्थलमा आइपुगेका ओलीले नयाँ संविधानमा यस्ता-यस्ता अधिकारहरु छन् भनेर सम्पादकहरुलाई प्रशिक्षणको भाषामा सम्झाउने कोशिस गरे ।

...... नयाँ संविधानमा के-कस्ता अधिकार छन् भन्ने सम्पादकहरुलाई थाहा नभएको विषय होइन । तर, पत्रकारहरुले चाहेको जवाफचाँहि के थियो भने भावी प्रधानमन्त्री केपी ओलीको दिमागमा तराई-मधेसमा देखिएको समस्या समाधान गर्ने र देशलाई निकास दिने केही उपाय पो छ कि ? .....

डेढ महिना लामो बन्द र हडतालले जनता रुनमात्रै सकिरहेका छैनन् । यस्तो अवस्थामा देशका भावी प्रधानमन्त्रीले मुलुकलाई कसरी अगाडि बढाउने सोचिरहेका होलान् ?

..... केपी ओलीले सम्पादकहरु सामु व्यक्त गरेको मन्तव्यमा संविधानको शाब्दिक व्याख्या बाहेक कुनै नयाँ विषय आएन ।

अहिलेको संविधान भारतको भन्दा राम्रो, अमेरिकाको भन्दा राम्रो, संसारकै सबैभन्दा बढी जनमतले बनाएको, बहुमतले बनाएको, असाध्यै लोकतान्त्रिक, समावेशी आदि इत्यादि

भन्नु र आन्दोलनकारीलाई निन्दा गर्नुबाहेक ओलीले समस्या समाधानको कुनै सूत्र अगाडि सारेनन् । सम्पादकहरु चाहन्थे, ओलीले देशलाई एकतावद्ध बनाउने कुनै सूत्र ल्याउलालान् । .... केपी ओलीको हिसाब-किताब कस्तो देखिन्थ्यो भने संविधानको पक्षमा ९० प्रतिशत जनता छन्, तराईको आन्दोलनमा जनता छैनन्, दुई चार सय मानिस छन्, तिनीहरु कसैका घरमा जान्छन् र लुटपाट मच्चाउँछन्, भारतले नानकाबन्दी नगर्नुर्पर्ने गरिरहेको छ, संविधान राम्रो हुँदाहुँदै पनि मधेसी नेताले जनतालाई केही पाएनौ भनेर भ्रम छरिरहेका छन्, तर संविधान राम्रो छ । हामीले यो संविधान राम्रो छ भनेर जनतालाई बुझाउन सक्नुपर्छ आदि इत्यादि । यस्तै यस्तै थियो ओलीको मन्तव्यको सार । ...... यतिबेला सडकले मुलुकको राजनीतिलाई अवरुद्ध गरिराखेको स्थिति छ । तराईको समस्या झन् झन् जटिल बन्दै गइरहेको छ । .... अहिलेको आवश्यकता भनेको गणितज्ञ नेताभन्दा पनि व्यवहारिक ढंगले सबैको मन जितेर सबैलाई विश्वासमा लिएर अगाडि बढ्ने कुशल र जनप्रपिय नेता चाहिएको छ देशलाई । ओली यतिबेला गणितमा अल्मलिएर मख्ख परिरहेको अनुभूति सो भेलामा भयो । संविधानका बारेमा जनतालाई बुझाउन नसकिएको हो भने त्यो तीन दलका नेताहरुकै कमजोरी हो । अहिले त्यो काम पनि ढीलो हुँदै गएको छ । ......

जनता, भारत, राष्ट्र संघ वा युरोपेलीलाई संविधानको सकारात्मक पक्ष बुझाउन नसकिएको हो भने त्यो तीन दलकै कमजोरी हो ।

...... भावी प्रधानमन्त्री बन्न लागेका ओलीले यतिबेला वकिलले जसरी संविधानको धाराको व्याख्या गर्ने भन्दा पनि राजनीतिक सहमति जुटाउने वा ९० प्रतिशतको हिसाबकै आधारमा सही, आपूर्ति व्यवस्था खुलाउने र जनजीवनलाई सहज पार्ने बाटो बताइदिन जरुरी छ । तर, ओलीले विगतका घटनाक्रमको व्याख्या गर्नबाहेक सम्पादकहरुको भेलामा समस्याको गाँठो फुकाउने कुनै सूत्र अघि सारेनन् । ..... भावी प्रधानमन्त्री ओली र उनीसँग सहकार्य गरिरहेका कांग्रेस र एमाओवादीका नेताहरुसँग अब तीनवटा विकल्प छन् । एक-

आफूसँग ९०/९५ प्रतिशत जनता छन् भने त्यसैका आधारमा जनजीवन सामान्य बनाएर, बन्द हडताल खुलाएर देखाइदिनुपर्‍यो । देशलाई निकास दिनुपर्‍यो । उधारो जनमत देखाएर आत्मरतिमा अल्मलिनु भएन ।

....... दुई- सबैलाई मिलाएर अघि बढ्नै चाहेको हो भने मनैदेखि वार्ता र सहमतिको उपाय खोज्ने र मधेसी-पहाडी सबैको साझा नेता भएर सहमति एवं सहकार्यका साथ अघि बढ्ने ठोस कदम चाल्नुपर्‍यो । यसका लागि ओठे प्रतिवद्धता र तर्क हैन, व्यवहारिक कुशलताका साथ तत्काल परिणाम निकाल्नुपर्‍यो । ......

तीन- देश यसैगरी जलिरहोस्, आफूहरुचाँहि काठमाडौंमा बसेर यो संविधान संसारकै उत्कृष्ठ छ जनताले बुझेनन् भन्दै बाँसुरी बजाएरै बसिरहनुपर्‍यो । गीती क्यासेट विमोचन गर्दै संविधानको प्रशंसा गर्दै बरिरहनुपर्‍यो । सम्पादकहरुलाई संविधानबारे प्रशिक्षण दिने, भारतलाई गाली गर्ने, फकाउने, मधेसी नेताहरुलाई गाली गर्ने । तर, देशमा बढिरहेको तनावलाई पूरै बेवास्ता गर्ने । यसै गरिरहनुपर्‍यो ।

..... अलिकति पनि गलत हिसाबले अघि बढ्न खोज्दा नेपालको अवस्था ग्रीसको जस्तो बन्छ या सिरियाको बाटोमा अघि बढ्छ, केही भन्न सकिने अवस्था छैन । इतिहासको पटकथा दोहोर्‍याएर वा उखान टुक्का सुनाएर मात्रै अब देश अघि बढ्ने स्थिति पनि छैन । ......

अहिले पनि कांग्रेस र एमालेका नेताहरु संविधानको प्रशंसा गर्नुबाहेक मुलुकको समस्या समाधानका लागि ठोस पहल गर्ने पक्षमा देखिएका छैनन् । ओलीको बडी ल्याङ्वेजले यस्तै देखाएको छ ।

गृहमन्त्री गौतमले भने–हवाइजहाजबाट इन्धन ल्याउँछौं, आत्मसमर्पण गर्दैनौं

‘हवाई जहाज अब रोकिने छैन । हवाई जहाजलाई चाहिने इन्धन हवाईमार्गबाटै ल्याउँछौं ।’

.... समय धेरै परिवर्तन भैसकेकाले आफूहरुसँग पनि धेरै उपाय रहेको भन्दै उनले पहिलेको जस्तो नठान्न भारतलाई चेतावनी दिए । उनले संविधान निर्माण नेपालको आन्तरिक मामिला भएकाले हस्तक्षेप नगर्न समेत भने । .... मधेसी मोर्चाको विज्ञप्ति र भारतका कुरा उस्तै–उस्तै भएको भन्दै उनले त्यसलाई संयोगमात्र मान्न नसकिने बताए । मन्त्री गौतमले नेपालको आन्तरिक मामिलामा हस्तक्षेप गरेर तराईका जनतालाई नउचाल्न सुझावसमेत दिए ।

बिपिको “हाम्रो मधेश” कहा“ छ ? (विचार)

नेपाली कांग्रेस तनहुँका पूर्वसभापति रामचन्द्र पोखरेल २९ भदौ ०७२ को नागरिक दैनिकमा उहाँको आमाले नाकमा लगाएको नथ (बुलाकी) देखेर बिपि कोइराला हाम्रो मधेशमा बयलगाडाको गोरूलाई यस्तै नत्था लडाइदिन्छ, व्यंग गरेपछि उहाँको आमा सोही दिन नथ फुकाल्नु भएको प्रसंग उल्लेख गरी लामो लेख लेख्नु भएको छ । बिपि कोइरालाका ठूलोपिता कालिदास कोइराला राणा शासक भिम शम्शेरका एउटी मित्रीनीका दाजुलाई दूराचार गरेको आरोपमा सजाय गरेपछि आक्रोशित आफ्नो मित्रिनीको क्रोध शान्त गर्न कालिदास कोइरालालाई जागिरबाट बर्खास्त गरेपछि बिरक्तिएर जनकपुरमा केही जग्गा खरिद गरी मधेशवासी बन्नु भएको, पछि कालिदास कोइरालालाई मोरङ बन्दोबस्ती अड्डाको हाकिम बनाई पठाएपछि कृष्ण प्रसाद कोइराला ठूला दाजुको सहयोगी भएर मोरङ जानु भएको हो । आफ्नो खानदान मधेशवासी भएको बारेमा बिपि कोइराला निम्न किसिमले वर्णन गर्नुभएको छ । हाम्रो परिवार केही जरजमिन लिई मधेशवासी हुन लागेको थियो । दुम्जाबाट जनकपुर झर्न सजिलो भएकोले सायद मधेश वासका लागि जनकपुर रोजिएको होला । तेसबखतका मोरङको बारेमा बिपि कोइरालाले गर्नुभएको वर्णय यस्तो छ, तिनताका मोरङ जिल्ला केन्द्रको दृष्टिबाट टाढा रहेको एकदम अविकसित क्षेत्र थियो । कोशीको पूर्वदेखि मेचीसम्मको इलाका वन जंगलले ढाकिएको देशको एउटा अँध्यारो भाग मानिन्थ्यो । जहाँ थारू, राजवंशी, सतारहरूको आ–आफ्ना बस्ती वन प्रान्तका निर्जनतामा आदिकालीन स्थितिमा थिए । तिनका सम्बन्धमा साधारण अज्ञानताले गर्दा नाना प्रकारका किवंदन्तिहरू प्रचलित थिए । तयस क्षेत्रको आर्थिक महत्वबारे सरकारको या कुनै साहसी उद्योगशील नेपालीको ध्यान गएको थिएन । वन र त्यहाँको माटोको सम्पदा त्यसै खेर गइहेको थियो । त्यहाँका आदिवासी जनको आवासभित्र लुकेर परम्परागत सामाजिक जीवन बिताइरहेको थियो । उनीहरूको योभन्दा बढ्ता चाहना थिएन कि उनीहरूको साधारण जीवन निर्वाहक्रममा बाहिरबाट कुनै आघात परोस् । मोरङको पानीको भय यहाँसम्म व्याप्त थियो कि सहरियाहरूमा धेरै वर्षपछि पनि नेपालमा मोरङ भन्ने बित्तिकै उनीहरू काम्थे र भन्थे तानामाना हरिहरियोस तराई हामी किमार्थ जान्न । ........ विराटनगर बजार थिएन, छ कोस पूर्व रंगलीमा एउटा सानो बजार थियो, रंगली बजारका मारबाडीहरूको सहवास र मित्रता उहाँले पाउनु भयो । रंगेली बजार फारबिसगन्जको सम्बन्ध बैलगाडाबाट हुन्थ्यो, व्यापार हुन्थ्यो । मोरङका निवासकालमा पिताजीले माथवर थारू परिवारसँग पनि मैत्री स्थापित गर्नुभयो । पिताजीका ती रमाइला दिन थिए । हामिकका कान्छा भाई जसका माथवर थारूहरू मित्र थिए । जसले व्यापारीहरूको सहायताबाट विस्तार–विस्तार व्यापारबाट पैसा कमाउन थालेको थियो । कालिदास कोइराला जिल्ला बन्दाबस्तका हाकिम भएकोले व्यापारीहरू पिताजीलाई व्यापारमा मरमद्दत गर्दा हाकिम पनि खुस हुन्छ भन्ठान्दा हो । पिताजी माथवर थारूहरूसँगको मैत्रीले उनका रमाइला दिन थिए (सन्दर्भ पिता श्री कृष्ण प्रसाद स्मृति ग्रन्थ) । .........मधेशबारे सुशील कोइरालाको धारणा ः मेरा बा श्री बोध प्रसाद कोइराला सानै उमेरमा आफनो पुख्र्यौली घर दुम्जा त्यागी मधेश लाग्नु भएको हो । काठमाडौं उपत्यकालाई मात्र नेपाल भन्ठान्ने चलन हुँदा मधेश झर्नुको विदेशजस्तै थियो । मधेशलाई काला पानी पनि भनिन्थ्यो । जहाँ मानिस नानाथरिको रोग व्याधि, मलेरिया, सान्नेपात, कालाजार, टीवी जस्ता अनेकौ रोगले ग्रस्त हुन्थ्यो रे ! हुन पनि राणा शासकलाई मन नपरेका कर्मचारीलाई सजायका निम्ति तराई सरूवा गरिन्थ्यो (सन्दर्भ ः पिता श्रीकृष्ण प्रसाद कोइराला स्मृति ग्रन्थ) । मोरङको जंगल विनासबारे भूपालमान सिंह कार्की ः नेपालीहरू जिविकाको खोजीमा आसाम समेत विभिन्न ठाउँमा बसाई सरेको घटनाबाट भिम शम्शेर प्रभावित भएर ती नेपालीलाई नेपालमा नै फर्काउने भिम शम्शेरको तीव्र इच्छा भएको कारण सो कार्य यथाशीघ्र गर्ने प्रेरणा कृष्ण प्रसाद कोइरालाले पनि दिनु भएको कारण भिम शम्शेरले ती नेपालीलाई नेपाल ल्याउन त्यसबारे योजनाहरू तर्जुमा गर्नुभएको साथै ऐन कानून पनि बनाए । जसअनुसार मोरङ जिल्लामा ४५ हजार विगाहा जंगल फाँडेर आवाद बन्दोबस्तको रेखांकन गरिएका थिए । अनि त्यसबखत कार्य सम्पादन निमित्त विभिन्न कार्यालयको अतिरिक्त मुख्य झोरा गोश्वारा स्थापना गरिएको थियो म पनि सो काम समेत गर्न मोरङ गोश्वाराको खरदार भइ काम गर्दथे (स्रोत ः कृष्णप्रसाद कोइराला स्मृति ग्रन्थ) । वर्णित तथ्यबाट के प्रष्ट हुन्छ भने विदेशमा बसेका नेपालीलाई स्वदेशमा बसाउने नाममा मोरङको जंगल विनास गरी सो काठ बिक्रीबाट धन प्राप्त गर्ने र हाल आवादी जग्गाबाट मालपोत असूल गर्ने भिम शम्शेरको योजना थियो भन्ने बिपि को पीता शासनको आडमा व्यापार गरी धन आर्जन गर्नु भएको हो । मधेशको जंगलका काठमा बृटिश व्यापारी त्यसबखतका इष्टइण्डिया कम्पनीको पहिलेदेखि आँखा गडेको थियो र नेपाली काठ ढुवानी गर्न जनकपुर–जयनगर रेल सेवा सुरू गरिसकेको थियो । जयनगर–जनकपुर रेलबाट यात्री सेवा धेरै पछि सुरू भएको हो । राणा शासन हालदेखि जंगल विनाश गरी काठ बिक्री गरी धन कमाउने पहाडी समुदायलाई बसाउने प्रक्रिया राजा महेन्द्रको पंचायतकालमा तीव्रता पायो । प्रजातन्त्र कालमा पनि सो प्रक्रिया रूकेन । यसो त मोरङको बारेमा बिपि कोइरालाको विचार परस्पर विरोधी छ । ........ एकातिर त्यहाँका मूल निवासी थारू, राजवंशी, संथाललाई आदिम युगमा रहेको उल्लेख गर्नुभएको छ भने अर्कोतिर मोरङका माथवर थारू उहाँको पितालाई सहवास र मित्रता दिएकोले आफ्नो पुख्र्यौली थलो बिर्सिनु भएको हो । सुशील कोइरालाले व्यक्त गरेको विचारबाट के प्रष्ट हुन्छ भने मधेशको इतिहास सांस्कृतिक, शैक्षिक र आर्थिक वैभवबारेमा उहाँलाई रंचमात्र पनि ज्ञान थिएन । कोइराला परिवारका आर्थिक र राजनीतिक उत्थानमा मोरङको भूमिका सर्वोपरि रहेको छ । कृष्ण प्रसाद कोइरालाले धन आर्जन गर्नु भएको हो । २००३ सालको मजदूर हडतालबाट राजनीतिक शिखर चढ्दै जानु भएको २०१५ सालको आम चुनावमा मोरङको ३२ नम्बर चुनावमा विजयी भएर प्रधानमन्त्री बन्नु भएको हो । विपि कोइराला विरासतको दुई दिएर उनका सन्ततिहरू २०४८ सालदेखि अहिलेसम्म पटक–पटक सत्तासुख भोग्दै आउनु भएको हो । रामचन्द्र पोखरेलको लेखमा वर्णित बिपि को हाम्रो मधेशको सीमा कहाँदेखि कहाँसम्म छ ? कृष्ण प्रसाद कोइरालालाई स्नेह र सहवास दिने माथवर थारूहरूको सन्ततिको अवस्था समृद्धिको साटो गरिबी उन्मुख हुनुको कारण के हो ? प्रवासीहरू समृद्ध भए तर, मधेशका मूलवासीहरू आर्थिक, शैक्षिक, विपन्नताको शिकार कसरी भए ? विपिको उत्तराधिकारीहरूद्वारा त्यसको विश्लेषण गर्नु कता हो कता विपिको कर्मभूमि मोरङका धरती पुत्रहरू थारू, राजवंशी, सतारलगायत मधेशी आफ्नो हक माग गर्दा शासकको लाठी गोलीका शिकार भइरहेको छ । के सप्तरीदेखि पर्सासम्म मात्र मधेश हो , हो भने कैलाली र कञ्चनपुरका थारूदेखि झापासम्मका मूलवासीहरूलाई मधेशी भनी सम्बोधन गरिदै आएको छ । के विपिका हाम्रो मधेशको रट्ट लगाई कुतर्क प्रस्तुत गर्नेहरू यसको जवाफ दिन सक्दछन् ? झापादेखि कञ्चनपुरसम्मको भूमि कानून किन एकनासको छ । के ती कानून मधेशीले बनाएको हो वा शासक वर्गले । त्यसको निराकरण कसले गर्ने ? नेपालका वर्तमान राजनीतिक अगुवाहरू सुशील कोइरालाका पिता सानै उमेरमा मधेशवासी बनेको स्वीकारेको त छ । केपी ओली र प्रचण्डका पिता उहाँहरूलाई बालकै छँदा उहाँहरूको पिता पहाडबाट मधेश झरेको र

माधव नेपालका पिता बिहारको मुजफ्फरपुरबाट रौतहटको गौर आएको किन स्वीकार गर्न सक्दैन

। के उहाँहरू शाहवंश र राणावंश हतियारको बलमा मधेशलाई दबाएर राखेजस्तै राख्न चाहनुहुन्छ ? राणावंश र शाहवंशलाई परिणाम नेपाली जनताले देखाइसकेको छ ।

सरकारका मन्त्रीहरु भारतीय राजदुतको शरणमा, नाकाबन्दी खुलाउन सहयोगको याचना

केही ठुलामन्त्रीहरुले प्रत्यक्ष रुपमा नाकाबन्दीको विषयमा बुझन भन्दै नाकाबन्दी तत्काल हटाउन राजदुतको शरण परेको सुचना प्राप्त भएको छ । सरकारमा रहेका मन्त्रीद्धयले राजदुत रायलाई तत्काल नाकाबन्दीको विषयलाई सल्टाउन आग्रह गरेको खबर राजदुतावास श्रोतले जनाएको छ । प्राप्त खबर अनुसार मधेशमा जारी आन्दोलनमा पनि सहयोगात्मक भुमिका निर्वाह गर्न राजदुतलाई आग्रह गरेका छन् । प्राप्त भएको सुचना अुनसार मन्त्रीको नाम गोप्य राखि दिन टुडेखबर कर्मीलाई गरेको आग्रह पछि नाम गोप्य राखिएको छ । ..... जन स्तरमा पुगेर नेताहरुले भारतको जति विरोध गरे पनि भारतीय अधिकारी तथा नेताहरुको सामुने लम्पसार पर्ने गरेको कुरा लुकेको छैन । भित्र भित्रै नेताहरुले आफ्नो व्यक्तीगत लाभका कारण भारतको विरोध गर्न सकेका छैन ।

जनतलाई भारतको हस्तक्षेप विरुद्ध उचाल्ने नेताहरुनै भारतीय दुतावासले प्रदान गर्ने विभिन्न सहयोग लिएको हजारौं उदाहरण रहेका छन् ।

भारतीय दुतावासले सन्चालन गरेको केन्द्रिय विद्यालयमा नेपालका प्राय सबै नेताहरुका छोराछोरी तथा आफन्तहरुको छोराछोरी अध्ययनरत रहेको जानकारी प्राप्त भएको छ ।

मधेशका गरिब जनतालाई आन्दोलनकारीद्धारा खाद्यान्न सहयोग

जनकपुर, १० असोज । मधेश आन्दोलनले काम गर्न नपाएका गरिब जनतालाई आन्दोलनकारीहरुले राहत सकंलन गरी खाद्यान्न वितरण गरेका छन् । लामो समय देखि मधेशमा जारी आन्दोलनले दैनिक ज्यालादारीमा काम गर्ने गरिबहरुले काम गर्न नपाउँदा हातमुख जोड्न कठिन भए पछि आन्दोलनकारी मोर्चाका कार्यकर्ताले खाद्यान्न, अनाज र अतिआवश्यक वस्तुहरु संकलन गरी गरिब स्थानीयलाई बाँडेका छन् । शनिवार मात्र जनकपुरमा शुरु भएको राहत संकलन तथा वितरण अभियान समितिमा विभिन्न गाउँमा युवाहरुको अगुवाईमा , संघसंस्था एवं व्यक्तित्वहरुबाट १० क्वीनटल भन्दा बढी चामल ,दाल , तरकारी संकलन भएको छ । लामो बन्दले प्रभावित भएको र खाद्यान्न विना भोकै सुत्नुपर्ने एवं अत्यन्त कष्टकर जिवन व्यथित गर्नु पर्ने अवस्थाका घरपरिवारका १ सय ६८ जनालाई चामल , दाल तथा तरकारी वितरण गरेका गरेका छन् ।

भारतको ‘प्लान नं. ३’ नेपालमा चलिरहेको छ



आन्दोलनमा समाहित गराउन राजेन्द्र महतोलाई बाबुरामको अनुरोध

आइबार दिउँसो भट्टराईले गरेको टेलिफोन सम्बादमा आफूले मधेस मुक्तिकै लागि राजीनामा गरेको बताउँदै उनले पार्टी भन्दा पनि देश ठूलो भएकोले देश बचाउनको लागि राजीनामा गरेको बताए। ....... प्रतिउत्तरमा नेता महतोले संविधान निर्माण पछि दिएको राजीनामा मधेसका जनताले पत्याउन नसकेको गुनासो गरेका थिए। .... भट्टराईले आफूले मधेसको समर्थनमा बोलेकै कारण तीन दलका नेताले आफूलाई संविधान विरोधी र भारत परस्तको आरोप लगाएको गुनासो समेत व्यक्त गरेका थिए। ...... साथै उनले अब के गर्ने भन्दै मधेसमा मिलेर अगाडि जाऔ भन्दै महतोसँग नेता भट्टराईले अनुरोध समेत गरेका थिए।

ओलीलाई मधेस आउन महतोको चुनौती
न्यूर्योकमा नेपाल सरकारविरुद्ध प्रदर्शन