Thursday, December 31, 2015

In The News (72)

फास्ट ट्रयाकबाट संविधान ल्याउनु गल्ती भयोः पूर्वराष्ट्रपति यादव
'मलार्इ दलहरुले सहमतिमा लिएनन्'
रामवरण यादवले राष्ट्रवादको खोक्रो नारा दिएर मुलुकलाई अधिनायकवादतिर धकेल्ने प्रयास भइरहेको बताएका छन् । अर्थतन्त्रबेगरको उग्रराष्ट्रवादले लोकतन्त्रलाई कमजोर बनाउने यादवको भनाइ छ । ...... केपी ओलीको नाम नलिई पूर्वराष्ट्रपति यादवले तितो भाषा बोलेर समस्याको समाधान नहुने ...... 'एकपटक गल्ती भएकै हो । अब महागल्ती नगरौं ।' ..... कांग्रेस र एमालेबीच भएको ७ बुँदे सहमतिदेखि असन्तुष्ट रहेका यादवले त्यसयताको संविधान संविधान निर्माणको प्रक्रियामा आफ्नो भूमिका नरहेको बताए । 'मलाई सहमतिमा नलिईकनै दुई पार्टीले सातबुँदे सहमति गरे । त्यसपछिको संविधान निर्माणको प्रक्रियामा म सिनमा छैन,' गुनासो पोख्दै यादवले भने, 'मलाई राजनीतिक दलले साथ दिएनन् ।' ...... आफूलाई मन नपर्दा नपर्दै पनि संविधान जारी गर्नु आफ्नो संवैधानिक कर्तव्य रहेको यादवले बताए ।.... 'नेकपा-माओवादी संविधानबाहिरै थियो । संविधान निर्माणको प्रक्रियामा रहेको मधेसी मोर्चा प्रदेशको सीमांकनको विषय लिएर बाहिरियो । उनीहरूलाई विश्वासमा लिएर संविधान जारी गर्न मैले सुशील, प्रचण्ड, केपी र विजयलाई बोलाएर भनें । संविधान निर्माणको प्रमुख समितिमा रहेका सभापतिहरूलाई पनि बोलाएर भनें केही दिन समय लिएर समस्या हल गरौं,' यादवले भने, 'मैले १५, १० र ७ दिन कति हुन्छ समय दिउँ भनेर जोड दिए । तर, संविधानसभामा संविधान जारी गर्ने समय पारित गरेर मेरो चाहनामा ब्रेक लगाउने काम भयो ।' उनले मधेसको फोर्सलाई बाहिर राखेर संविधान जारी गर्नुपर्दा आफूलाई पीडाबोध भएको पनि बताए ।
दाहाल-ठाकुर भेटवार्ता
दाहालले मधेसी मोर्चालाई संसदमा विचाराधीन संविधान संशोधन प्रक्रियामा सहयोग गर्न आग्रह ..... दाहालले राजमार्ग र सीमा नाकामा मधेसी मोर्चाबाट भइरहेको अवरोध अन्त्य गर्नसमेत ठाकुरलाई आग्रह गरेको
संकट लामो समय नजाला : कोइराला
हामीले यस्तै विश्वास नलाग्ने परिस्थिति पार गर्दै आएका हौं । सेना समायोजन हुन्छ, हतियार व्यवस्थापन हुन्छ भन्दा धेरैले पत्याएनन् । त्यसबेला शिविरमा बसेका लडाकु छाडेर निस्कनेसम्मको घटना पनि भएकै हो । .... तर, सेना समायोजन भयो, हतियार व्यवस्थापन भयो । ....... चुनाव हुन्छ भन्दा साथीहरू पत्याउँदैनथे । मतदान हुने १५ दिनअघिसम्म पनि धेरैलाई विश्वास थिएन तर संविधानसभाको चुनाव भयो । ..... तराई–मधेसको आन्दोलनले अहिले सारा देशले दु:ख पाएको छ । यहीबेला भारतको पनि व्यवहार हामीले अपेक्षा गरेकोभन्दा फरक भइदियो । मलाई लाग्छ यो संकट अब लामो समय नजाला । छिट्टै समाधान हुन्छ । .......

हामीले उठाएको संशोधन प्रस्तावमा सबैको सहयोग भएको भए मधेसको मूल माग सम्बोधन हुने थियो ।

..... यो अवस्थामा हामीले संविधानमा केके छन् भनेर बुझाउन नसकेको जस्तो लाग्छ । आदिवासी–जनजाति साथीहरू आउनुहुन्छ, महिला, दलित आउनुहुन्छ, ज्ञापनपत्र दिनुहुन्छ र यस्तो भएन भने आन्दोलनमा जान्छौं भनेर मलाई नै पनि भन्नुहुन्छ । ...... त्यस्तै मधेसी साथीहरूको पनि कुरा हो ।

संविधान हेर्नुस्, सबैको अधिकार सुरक्षित गरिएको छ ।

यो अभ्यासमा जान समय लाग्छ । हतार हतारले यसमा केके छन् भनेर बुझिने होइन । ....... यसले जातजाति, भाषाभाषी सबैको अधिकार सुरक्षित गरेको छ ....... मधेसी साथीहरूसँग सुरुमै छलफल चलाउँ भन्दा पार्टीहरूले साथ नदिएकै हुन । अनि यो समस्या आयो । ...... देशका ४० लाख युवा बाहिर छन् । ..... जसले चलाए पनि सजिलो अवस्था होइन । ..... मैले चलाउँदा पनि साथीहरूले मन्त्री हुन इच्छा नगरेका होइनन् तर, अहिलेजस्तो मन्त्रालय फुटाएर सबैको भाग पुर्‍याउनुपर्ने परिस्थिति भएन । त्यस्तो मामिलामा अहिले प्रधानमन्त्रीले संयोजन गर्न नसकेजस्तो लागेको छ ।

Wednesday, December 30, 2015

Strategy


Wednesday, December 30, 2015मधेशमा मोर्चाको लाठी जुलुस । मोर्चा अगामी रणनितीको वारेमा आन्तरिक तयारी गर्दै ।http://www.dalannepal.com/2015/12/blog-post572.html?spref=fb&m=1
Posted by Brikhesh Chandra Lal on Wednesday, December 30, 2015


मधेशमा मोर्चाको लाठी जुलुस । मोर्चा अगामी रणनितीको वारेमा आन्तरिक तयारी गर्दै ।
३ पुषमा संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चाले घोषणा गरेको कार्यक्रम अनुसार आज मधेशका सवै जिल्लाहरुमा लाठी जुलुस निकालिएको छ । मोर्चाको आब्हानमा निकालिएको सवै जिल्लाहरुको लाठी जुलुसमा विशाल जनसहभागीता रहेका थिए । मुख्य गरी विरगंज, कलैया, गौर, मलंगवा, जनकपुर, राजविराज, विराटनगर लगायतका सहरहरुमा निकालिएको लाठीजुलुसमा आम मधेशीहरुको उलेख्य सहभागीता रहेको देखिएका छन । गएको शनिवार विराठनगर जोगवनी नामामा धर्ना बस्न गएको वेला मोर्चाका एक जना शिर्ष नेता सदभावना अध्यक्ष राजेन्द्र महतो माथी प्रहरीले आक्रमण गरेपछि मधेशमा थप आक्रोश पैदा हुदै गएको देखिन्छ । महतो माथी भएको प्रहरी आक्रमणको विरुद्धमा मधेशका विभिन्न सहरहरुमा उग्र प्रर्दशनहरु समेत गरिएको छ । आजको लाठी जुलुसको क्रममा समेत कतिपय ठाउहरुमा उग्र प्रर्दशनहरु भएको देखिन्छ । पछिल्लो चरणमा मोर्चाले आज सम्म १५ पुष सम्मको केन्द्रिय तहको कार्यक्रमहरु घोषणा गरेका थिए । अवको दुई तीन दिन संघिय गठवन्धनको कार्यक्रमहरु रहेका कारण मोर्चाले १९ पुषमा अव मात्रै आफनो अगामी रणनीती सहितको थप केन्द्रिय स्तरको कार्यक्रमहरु सार्वजनिक गर्ने छन । स्थानिय स्तरमा मोर्चाले छुटै विभिन्न विरोधका कार्यक्रमहरु समेत गर्दै आएका छन । ........... गएको आइतवार सिंहदरवारमा बसेको मोर्चाको बैठकमा हाल आइरहेको नाका केन्द्रित सम्बन्धी धारणाहरु जस्तो कुनै चर्चा नभएको उक्त बैठकमा सहभागी तमलोपा उपाध्इक्ष बृषेश चन्द्र लाल बताउछन । लाल भन्छन,

उक्त बैठकमा नाकाबन्दीको न पनि कसैले उच्चारण गरेका थिएन ।

उक्त बैठकमा तमलोपाको तर्फवाट अध्यक्ष महन्थ ठाकुर, नेताहरु हृदेश त्रिपाठी र लाल संगै सुरेन्द्र झा थिए भने, फोरम नेपालको तर्फ वाट अध्यक्ष उपेन्द्र यादव, सदभावना पार्टीका नरसिंह चौधरी र मनिष सुमन तथा तमसपाका महेन्द्र यादव र राम नरेश राय उपस्थिती थिए । गएको आइतवारको उक्त बैठकमा फोरम अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले महतोको गतिविधीको आलोचना गरेका थिए भने सदभावनाका महासचिव सुमनले त्यसको प्रतिरोध । पछि त्रिपाठी र यादवकै सल्लाहमा सुमन जारी गरिएको प्रेस विज्ञप्ति वनाएर सार्वजनिक गर्दै उक्त बैठक सकिएको थियो । तमलोपा अध्यक्ष ठाकुर सहित अन्य नेताहरुले आफनो कुनै विचार समेत त्याहा नराखेको बैठकमा सहभागी नेताहरु बताउछन । ....... चिसोका कारण नाका धर्नामा मानिसहरु ठुला संख्यामा बस्न नसकिरहेको अवस्थामा त्यस वारेमा विभिन्न ढृष्टिकोणले समिकक्षहरु भइरहेको छ । यद्यपी अहिले उक्त कार्यक्रम फिर्ता लिने कुनै योजना छैन । वरु हामी अरुविरोधका कार्यक्रमहरु भन्दा नाका केन्द्रित कार्यक्रम लाई नै कसरी सशक्क्र बनाउने वारेमा छलफल गरिरहेकाछौ .......

मोर्चाको आन्दोलनको सुरु देखि नै घोषाण गरिएको आमहडताल तथा नाका केन्द्रित धर्ना र कर नतिरेर सरकारलाई असहयोग गर्ने कार्यक्रम तत्कालै परिर्वतन हुदैन ।

...... पछिल्लो तीन दिन यता जनकपुरमा प्रहरीहरु तथा प्रहरी चौकीहरुमाथी व्यापक पेटेल बमहरु प्रहार हुन थालेका थिए भने प्रहरीले आन्दोलनकारीहरुलाई समाती समाती व्यापक वल प्रयोग गरेर कुटपिट गरिरहेका थिए । आन्दोलनकारीहरु पछि हटन संकेत नदेखिए पछि स्थानिउ प्रशासनले आज पिहा आन्दोलनकारी अगुवा युवाहरु संग बैठक गरेर स्थिती नियन्त्रणमा ल्याइ दिन आग्रह गरेका थिए । बैठक पछि सवै पक्षले संयुक्त वक्तव्य निकालीसिथती साम्य पार्न सवै पष मिलेर सहयोग गर्ने उल्लेख गरिएको छ । उक्त वैठक आज विहान भए पछि दिउसो वाट स्थिती शान्त भएको छ । प्रर्दशनकारीहरु जानकी मन्दिरसंगै रहेको जानकी प्रहरी चौकीलाई केन्द्रमा राखेर विगत तीन दिन देखि प्रर्दशनहरु गर्दै आएका थिए ।

In The News (71)

मोर्चाको उग्र प्रदर्शनले वीरगन्जमा तनाव (तस्बीरसहित)
वीरगंज –मधेश आन्दोलनलाई फितलो भएको भन्दै सशक्त बनाउन संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चाले लाठि जुलुश प्रदर्शन गरेको छ । वीरगन्जको घण्टाघर चोकबाट मोर्चाका नेता कार्यकर्ताले निकालेको लाठी जुलुस नगरको विभिन्न भाग परिक्रमा गरी वीरगन्ज रक्सौलको दशगजा क्षेत्रमा रहेको मितेरी पुलमा पुगी धर्नामा सहभागि भएको छन् ।


विनोद चौधरीको आत्मकथा अब अंग्रेजीमा
भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले उनका धर्मपुत्र जीतबहादुरलाई उनको परिवारसँग भेट गराउनका निम्ति चौधरीले निर्वाह गरेको भूमिकाका लागि धन्यवादसमेत दिएका थिए । अंग्रेजी संस्करणमा यसको सविस्तार वर्णन गरिएको छ । ...... ‘लेखकका रुपमा परिचय बनाएपछि सार्वजनिक जीवनमा मेरो ब्यक्तित्वको अर्को आयाम विकास हुनपुग्यो जुन मैले चिताएको थिइँन,’ चौधरी भन्छन्, ‘पुस्तकसँग जोडिएको पहिचान मैले आजीवन सार्वजनिक जीवन बिताउँदाको अनुभवभन्दा एकदमै बेग्लै हुनपुग्यो ।’ ...... गणबहालस्थित सरकारी स्कुलको विद्यार्थी जीवनदेखि खिचापोखरीका सडकमा खेल्दै र हुर्कदै गरेका चौधरी, उद्योग वाणिज्य संघको नेतृत्वसम्म, अनि आजसम्म अन्य कुनै नेपाली पुग्न नसकेको ब्यावसायिक विस्तारको रोचक गाथा यस पुस्तकमा समेटिएका छन् । ..... उनको चाउचाउ ब्राण्ड ‘वाइवाइ’ले दुइ अर्ब प्याकेटभन्दा बढी उत्पादनको कोशेढुँगा कायम गरिसकेको छ ..... यतिबेला आठवटा मुलुकमा ८८ वटा होटल चलाइरहेको उनको टिमले सन् २०२० भित्रमा दुइ सयवटा होटल पु¥याउने संकल्प लिएको छ । ..... मुलुक भित्र मात्र नरहेर यस भेगकै राजघरानादेखि राजनीतिमा महत्वपूर्ण भूमिका निभाउने नेताहरुसम्मको पहुँच र पकडले उनको जीवनलाई नै स्वादलाग्दो बनाएको छ । यस्ता सम्पर्क र उठबसहरुले उनलाई बेला बेलामा चर्चा र विवादको घेरामा पनि नतानेको भने छैन । यसै वर्ष महाभूकम्पलगत्तै जब उनले राहत आव्हानका साथै सहयोगका निम्ति मैदानमा उत्रिए, उनी फेरि फोब्र्सको अर्को सूचीमा देखापरे, चालिस सर्वश्रेष्ठ दाताका रुपमा ।


मोर्चाको पाँच मागमा तीन दल असहमत
राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री, प्रधानसेनापति, मुख्यमन्त्रीलगायत १३ वटा निकायमा अंगीकृत नागरिकले पनि नियुक्ति पाउने मागमा तीन दल असहमत छन् । मुलुकलाई बहुराष्ट्रिय परिभाषित गर्न, निर्वाचन क्षेत्र निर्धारण गर्दा जनसंख्यालाई मात्रै आधार मान्न, सेना तथा सुरक्षा निकायमा समानुपातिक प्रतिनिधित्व गराउन र प्रदेशको जनसंख्याका आधारमा संघीय संसद्मा सदस्य मनोनीत गर्न पनि तीन दल सहमत छैनन् । ....... जनसंख्याका अधारमा निर्वाचन क्षेत्र निर्धारण, अंगीकृत नागरिकता लिएका व्यक्तिले राज्यका १३ वटा निकायमा नियुक्ति पाउने मागमा मोर्चा लचिलो देखिएको छ । न्यायपालिका, बहुराष्ट्रसम्बन्धी परिभाषा, प्रदेशको बहुभाषिक नीतिलगायतमा पनि लचिलो हुनसक्ने मोर्चाको संकेत छ ।

हिंसा समाधान होइन, समस्या हो: मधेस आंदोलन सन्दर्भ

Mohandas K. Gandhi
Mohandas K. Gandhi (Photo credit: Wikipedia)
कुनै पनि परिस्थिति मा र प्रत्येक परिस्थितिमा हिंसा समस्या हो। अधिकार आंदोलन ले जुन सुकै परिस्थिति मा अहिंसा को बाटो मात्र हिड्नु पर्छ। लाठी जुलुस त मधेसमा गम्छा र लाठी सांस्कृतिक पहिचान जस्तो हो। तर त्यो लाठी पनि गम्छा जस्तो मात्र हो। मधेसी मेला ठेला जाँदा लाठी बोकेर हिड्छ। त्यसलाई आंदोलनकारी ले हथियार को रुपमा प्रयोग गर्नु हुँदैन।

गांधी ले पहिल्याएको अहिंसाको बाटो एटम बम भन्दा शक्तिशाली हो। अहिंसा को बाटो भनेको राजनीतिक चेतना को बाटो हो। जनता आंदोलन मा उत्रिएन भनेको राजनीतिक चेतना को कमी भो भन्ने हुन्छ। जुन कमी मधेस आंदोलन मा छैन।

मधेस आंदोलन ले दिल्ली बेइजिंग युरोप अमेरिका सबै तिर जितिसक्यो। मधेस कब्ज़ा भैसक्यो। अब काठमाण्डु मात्र ढलन बाँकी छ। हामी यहाँ सम्म आइपुगेको नै अहिंसा ले गर्दा हो। हिंसा को बाटो हिडेको भए हामी लाई दुनिया त होइन सीतामढी चाहिँ पुर्याउँथ्यो। हथियारधारी त लुक्छ। आम जनता भागेर सीतामढी पुग्ने मात्र हुन्छ। अहिंसा को आंदोलन को ५० शहीद ले दुनिया हल्लाएको छ। हिंसाको बाटो को ५,००० मृत्यु ले पनि त्यहाँ पुर्याउन सक्दैन।

हिंसा को बाटो कस्तो हो भन्दा जुन बच्चा को नवारण गर्नु छ त्यसै बच्चा लाई बलि दिन्छु भने जस्तो हो। Makes zero sense.

आवेग मा आउने क्षण हरु हुन्छन्। म आफै त्यसको भुक्तभोगी छु। तर त्यो उर्जा लाई अहिंसा को बाटो मा नै लगाउनु पर्छ। त्यस लाई ईंधन बनाउनु पर्छ। यो विजय निकट पुगिसकेको आंदोलन हो। सबै ले संयमित भाषा बोल्नु जरुरी छ। हिंसाको भाषा बोल्नु भनेको मधेस आंदोलन किन, के का लागि र कसरी भन्ने नबुझ्नु हो। हिंसा को भाषा ले मंजिल दुर पुर्याउँछ।

लाठीले मधेशको माग सम्बोधन नगरे बन्दुकले गर्ने महतोको चेतावनी
सिरहा–संघिय समाजवादी फोरम नेपालका सभासद डा. वीरेन्द्र महतोले लाठीले मधेशको आन्दोलन सम्बोधन नभए बन्दुकले सम्बोधन गराउने चेतावनी दिएका छन् । ..... संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चाको पुर्व घोषित कार्यक्रम अनुसार सिरहा सदरमुकाममा बुधबार लाठि जुलुस प्रदर्शनपछि आयोजित सभालाई सम्बोधान गर्दै उनले सो चेतावनी दिएका हुन् । महतोले शान्तिपुर्ण आन्दोलन र लाठि जुलुस लगायतका विभिन्न बिरोधका कार्यक्रमबाट मधेशको माग सम्बोधन नभए मधेशी जनता बन्दुक लिएर अधिकार लिन तयार भएको बताए । मधेशको माग दिलाउनका लागि एक सय मात्र नभएर हजारौं मधेशी अधिकारका लागि मर्न तयार भएको भन्दै उनले अब अधिकार लिएरै छाड्ने उद्घोष गरे । ....... कार्यक्रममा सम्बोधन गर्दै महतोले सुरक्षामा खटिएका सुरक्षाकर्मी तर्फ इसारा गर्दै भने, ‘मधेशीको जायज माग सम्बोधन भए र विगतका दिनमा समेत मधेशीलाई समान रुपमा हेरेको भए टोपीको छोराको स्थानमा मधेशका धोती र लगौटा वालाको छोरा सुरक्षामा कार्यरत अहिले हुन्थ्यो । तर, पहाडी समुदायका केहि नेताहरुले मधेश र तराई मधेशमा बसोवास गर्ने मधेशीलाई सधै दोस्रो दर्जाको नागरीकको रुपमा हेरेकाले अहिले आन्दोलनको आवश्यकता भएको छ ।’ संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चाको सान्तिपुर्ण आन्दोलनलाई विभिन्न नामहरु दिएर अधिकारको आन्दोलनलाई बदनाम गर्न खोजिएको समेत उनले गुनासो गरे । ययैबीच मधेशी मोर्चाद्वारा गरिएको आन्दोलनमा तोडफोड र आगजनी हुन थालेपछि स्थानीय प्रशासनले सिरहाको पूर्व पश्चिम सडकको पाँच सय मिटर दायाँ वायँ क्षेत्रमा लगाएको निषेधाज्ञा यथाबत नै रहेको छ ।

In The News (70)

चिसोले सतायो काठमाडौमा, रूखा खोकी ज्वरोले अस्ति कान्तिपुर ईन्जिनियरीड क्याम्पसको कार्यक्रम देखि सुताईहाल्यो, हिजो र आज त उठ्नै सकिन ।

Posted by Ramkumari Jhakri on Wednesday, December 30, 2015

मधेसी थाकेका छैन । बरु झन आक्रोसित भएकाछन । पाच महिना देखिको आन्दोलन त्यसमा जादोको मौसम तर सहभागिता मा कुनै कमी छैन । जय मधेस !

Posted by Mahesh Yadav Adhikari on Wednesday, December 30, 2015

आन्दोलनरत मधेसी मोर्चाले आज झापाको विर्तामोडमा जुलुस प्रदर्शन गरेको छ । आफूहरुले उठाएका माग सम्बोधन गर्न सरकार गम्भीर नद...

Posted by सदभावना पार्टी on Wednesday, December 30, 2015

प्रगतिशील राष्ट्रवादको आदर्शले भन्छ, ओली सरकारले इतिहासमै नेपाली राष्ट्रवादलाई सबैभन्दा भ्रमित गरेको छ । यस्तो राष्ट्रवा...

Posted by Ramgyan Yadav on Wednesday, December 30, 2015

आन्दोलनमय मधेश....१५ पौष २०७२

Posted by Upendra Mahato on Wednesday, December 30, 2015

"Cold and hungry at the roof-of-the-world" - World Food Programme feature by Seetashma Thapa.

Posted by Kanak Mani Dixit on Wednesday, December 30, 2015

नेपालका राजनेताहरु पुटीनबाट धेरैकुरा शिक है ।

Posted by Birat Adhikari on Tuesday, December 29, 2015

यदी मधेसी मोर्चाको एजेन्दा सुनिएन्, पुरा गरिएन्, ति नेता हरुलाई असफल बनाउने कोसिश गरियो भन्ने मधेसी भन्दा बढी नोक्सानी मधेसमा बस्ने पहादी समुदायलाई हुन्छ ।

Posted by Mahesh Yadav Adhikari on Tuesday, December 29, 2015


‘घोडा’ मात्र बन्ने कि ‘सरकार’ ?
सभापतिले अन्त्यमा गर्वसाथ भने, ‘सभापति हुँ, केही त बोल्नैपर्छ ।’ ....... उनले थप आधा घन्टा बोले, तर सुन्ने कोही थिएन । यस्तै छ, ओली सरकार । देशमा एउटा सरकार आवश्यक पर्ने हुँदा सरकार बन्यो । अहिले यस्तो लाग्छ, सरकार किन आवश्यक छ ? नत सरकार बनाउनेलाई थाहा छ, न स्वयं प्रधानमन्त्रीलाई । ....... सरकार भाषण गर्दो छ । काँचो भातको सकसमा छन्, जनता । भोका जनताको अँध्यारो मुलुकमा भाषणमात्र गर्ने सरकारको के काम ? यस्तै हो भने निश्चित छ, अब ओली सरकारमा कुनै आकर्षण रहेन । ....... ओली सरकार आधुनिक नेपालको ४७ औं सरकार हो । २००७ सालबाट हिसाब गर्दा ६५ वर्षमा ४७ वटा सरकार बने र ढले । ....... हाम्रो आर्थिक वृद्धिदर ३.५ प्रतिशतबाट तल झर्ने विज्ञहरू बताउँछन् । ...... निरन्तरको आन्दोलनले दुई हजारभन्दा धेरै उद्योगहरू बन्द हुँदैछन् । बितेका चार महिनामा यातायात, उद्योग र निर्माण क्षेत्रबाट ३ लाख कामदारहरू पाखा लागे । ......

‘मुख्य शब्द’मा हेर्दा ‘अन्धराष्ट्रवाद, कुशासन र कालोबजारी’ सरकारको पहिलो कमजोरी हो । बालुवाटारलाई लाग्ला– सरकार राष्ट्रवादको चट्टानी अडान राख्छ । भ्रम यहीं छ ।

....... प्रगतिशील राष्ट्रवादको आदर्शले भन्छ, ओली सरकारले इतिहासमै नेपाली राष्ट्रवादलाई सबैभन्दा भ्रमित गरेको छ । यस्तो राष्ट्रवाद हुन्छ, जसले नत छिमेकसँग सहकार्य गर्छ, न आफ्नै पौरखलाई बढाउँछ, नत विकल्प खोज्छ ? आन्तरिक एकतालाई कमजोर बनाउने अन्धराष्ट्रवाद हो यो । ......

यो सरकारी राष्ट्रवाद हो । सरकारी राष्ट्रवादले मन्त्रीहरूको कुर्सी जोगाउन त मद्दत गर्छ, तर देशलाई एकीकृत, स्वाधीन र समृद्ध बनाउँदैन ।

........ उता मधेसमा आन्दोलन छ, समाधान छैन । मूल्यवृद्धिले तेल, चामल, दात छुनै नसक्ने भयो । तरकारीको मूल्य तीन गुणा बढ्यो । सडकभरि तारपिनको तेल मिसाएको पेट्रोल बिक्री हुन्छ । अस्पतालमा औषधी छैन । भूकम्प पीडितको बेहाल छ । ...... सरकार भूकम्प पीडितहरूप्रति बेखबर भयो । दर्जनौं भूकम्प पीडितहरू चिसोले मरिसके । सुत्केरी, बालबालिका र वृद्धवृद्धासँग न्यायो लुगा छैन । नत सरकारले तत्काल सहयोग पुर्‍यायो, न दीर्घकालीन आवासको खाका नै बुन्यो ।

राहतमा भ्रष्टाचार तीव्र छ । गोदाममा चामल कुहिसके, तर पीडितहरू भोकै छन् ।

पुनर्निर्माण प्राधिकरणले कहिले काम सुरु गर्ला, थाहा छैन । न्यायो कपडा किन्न दिइने सरकारी १० हजार कहिले टहरोमा पुग्ला, थाहा छैन । ....... विज्ञहरू भन्छन्, संविधान कार्यान्वयन गर्न २०० भन्दा धेरै नयाँ कानुनहरू बनाउनुपर्छ । उत्ति नै संख्यामा पुराना कानुनको संशोधन आवश्यक पर्छ । ....... संघ, प्रदेश र स्थानीय तहमा प्रशासनिक फेरबदल गर्नुछ । स्थानीय, प्रादेशिक र संघीय निर्वाचन गर्नुपर्ला । .......

संविधान कार्यान्वयन गर्न राजनीतिक सहमति चाहिन्छ । उच्चस्तरीय संविधान कार्यान्वयन आयोग बनाउनुपर्ला । तर सरकार छुचो बोल्छ, दम्भ देखाउँछ र सहमतिलाई अझ पर धकेल्छ ।

...... सानो केटाले कहिल्यै घोडा देखेको थिएन, नत उसले यसभन्दा अगाडि सरकार नै देखेको थियो । उसलाई लाग्यो, सरकार त्यही हो– कालो घोडा ।....... ओली सरकारलाई आग्रह छ– कृपया उखान हैन जवाफ देऊ । नेपाली बालबालिकाको आँखामा तिमी ‘घोडा’मात्र हुन चाहन्छौ कि ‘सरकार’ । अन्यथा नत तिमीलाई समयले पर्खिनेछ, न हामीलाई नै ।


राजेन्द्र महतो पर बर्बरता से लाठी बरसाई गई, अब बारी महन्थ और उपेन्द्र की : श्वेता दीप्ति
सद्भावना के अध्यक्ष राजेन्द्र महतो के ऊपर बर्बरता से किया गया दमन । सुनियोजित तरीके से उनपर लाठी बरसाई गई जिसे बकायदे सोशल मीडिया पर सबने देखा । निहत्थे नेता पर इस तरह लाठियाँ बरसाई जा रही थी मानो वो कोई पेशेवर अपराधी हों । आज महतो तो शायद कल महन्थ, यादव, गुप्ता या राउत की बारी भी आ सकती है, क्योंकि ये मधेश के नेता या मधेश की हित को सोचने वाले हैं । ..... जब मधेश या मधेशियों को गाली देने का वक्त आता है, तो एक समुदाय विशेष सबसे आगे होता है । यहाँ तक कि अगर मधेश की जनता या नेता शासन के दमन का शिकार होते हैं या मरते हैं तो इनके होठों पर संतुष्टि की मुस्कान आ जाती है और राष्ट्रवाद की इससे बड़ी पहचान भला क्या हो सकती है ? ...... एक ऐसा संविधान जिसने देश के एक हिस्से को तो रुलाया ही पूरे देश को अस्तव्यस्तता की कगार पर लाकर खड़ा कर दिया है । एक रक्तरंजित संविधान जिसकी रक्तपिपाशा अब तक बुझी नहीं है । ...... धृतराष्ट्र नेत्रविहीन था और साथ ही सत्ता तथा पुत्रमोह ने उसे मस्तिष्क से भी अंधा कर दिया था, जिसका परिणाम हुआ महाभारत । हम सब जानते हैं कि जीत, अधिकार की लड़ाई की हुई । सौ पर पाँच भारी पड़ गए । रावण का जब विनाश होना था तो, उसके पांडित्य ने भी उसे धोखा दे दिया और विद्वान रावण एक स्त्री मोह के कारण अपना सर्वस्व हार बैठा और उसका नाश हुआ ।




मधेसी मोर्चाद्धारा झापाको विर्तामोडमा प्रदर्शन
आफूहरुले उठाएका माग सम्बोधन गर्न सरकार गम्भीर नदेखिएको भन्दै त्यसको विरोधमा आज तराईका सबै जिल्लामा लाठी जुलुस प्रदर्शन गर्ने क्रममा विर्तामोडमा पनि प्रदर्शन गरेको हो ।
मधेसी दलहरुसँग नेपाल सरकारले छिटोभन्दा छिटो सहमति गर्नुपर्ने: भारतिय राजदुत
Punishing Nepal
The Indian government's Nepal policy is shameful, dangerous and self-defeating.
Nepal’s constitution, by denying naturalised citizens access to the top positions of the republic, barred many Madhesis whose parents or grandparents came to Nepal from India from these posts. Also, the demarcation of provinces and constituencies has been done to keep the Madhesi population—which is half of Nepal’s total population—divided through administrative boundaries.

The present constitution seems to ring-fence the traditional control of the hill upper castes—the Bahun and Chhetri—over the Nepali state.

The Madhesi protest in the terai regions bordering India is a direct fallout of the inability of the main political parties of Nepal—the Communist Party of Nepal (Unified Marxist Leninist), the Nepali Congress and the Unified Communist Party of Nepal (Maoist)—to address these demands. ........ What, however, cannot be denied and is a cause of great concern is that there is now ample evidence to suggest that this blockade of Nepal is happening with the complicity of the Government of India. ..... It is inconceivable that the Madhesi groups have the stamina to sustain such a massive blockade over so many months without active and direct Indian support, both political as well as from its intelligence agencies. ...... The result of the ongoing blockade is that a major petroleum and fuel shortage has developed in Nepal which is having a deleterious impact on all parts of the country’s economy. There is now also a substantial dearth of medical supplies, and even books and stationery for education are in short supply. The reconstruction after the April earthquake, already mismanaged by a corrupt and incompetent administration, has come to a standstill. Through this blockade, it seems that India has got Nepal in a chokehold. .......

the unifying thread in the present government’s foreign policy and geostrategy is to crown itself the regional power in South Asia and the Indian Ocean, in a subsidiary alliance (in deeds, if not in words) with the United States. Browbeating Nepal into submission makes sense only within this framework of a nation aspiring to become the region’s boss.



अभी नै त कभी नै : मण्डलजीको नजरमा मधेस आन्दोलन
घरमा पाँच दाजुभाइ छ भने पुर्खाको सम्पति बराबर बाँड्ने कि एक भाइलाई धेरै अनि अर्कोलाई थोरै दिने ...... हाम्रो छोराछोरी जागिर पाउँदैन । कोटा हुनुपर्‍यो नि, मधेसीयालाई । समावेशी समानुपातिक हुनुपर्‍यो । ..... सरकारी नोकरीमा हाम्रो मधेसीयाको बच्चालाई कोटा हुनुपर्‍यो । जति हाम्रो जनसंख्या छ, त्यति ।

भाषा तपाईंहरू मिलाउनुस् । हामी पढेलेखेको छैन । पढेर के गर्ने, नोकरी नै पाउँदैन मधेसीहरूले ।

कोटा हुनुपर्‍यो । त्यही हो समावेशी समानुपातिक । ........ अहिले त चारै पाँच महिना भयो । तपाईंलाई थाहा छैन, अफरिकामा साढे पाँच वर्ष आन्दोलन चलेको थियो । जेल बस्नुपर्छ । अनि मात्रै अधिकार पाइन्छ । बाँचेर पनि के गर्ने, यो देशमा मधेसीयाको कुनै इज्जत छ ? मरले सरह त हो नि सर ? हेरिहाल्नुस् राजिन्दर महतोको हालत । विराटनगरमा पुलिसले कसरी पिटेको छ ? ...... अबको आन्दोलनमा हामी बुढापाकाहरू अगाडि रह्नुपर्छ । हामी मरे पनि खासै फरक पर्दैन । तर यसपटक वार कि पारको लडाइँ छ । अभी नै त कभी नै । ..... तपाईं दिपेन्दर झालाई चिन्नुहुन्न ? जेनीभा गएर तहल्का मचाईदियो उसले । जेनीभा धेरै टाढा छ, विदेशमा । धेरै देशका नेताहरूले मधेसबारे बुझे । उसको इन्टरभ्यूहरू १०५ मेगावाला रेडियोमा सुनेको छु । धेरै राम्रो कुराहरू गर्नुहुन्छ । रेडियो, टिभी सुनेपछि सबै कुरा थाहा भइहाल्छ नि । ....... शुरुमा हाथी छापमा भोट दिएको थिएँ, हेमबहादुर मल्ललाई । पछि घोडा छापमा भोट हालेँ, गिरि नेताजीलाई । त्यसपछि आनन्द ढुङ्गानालाई । यता आएर रामकृष्ण यादवलाई । गएको निर्वाचनमा रामचन्द्र माटसाबलाई । ......

तपाईं हिजोको समाचार सुन्नुभएन ? इन्डिया टाइममा काम गर्ने एकजना झाले भनेको ? यिनीहरू सब खोखला राष्ट्रवादको कुरा गर्छन् । त्यसमा मधेसीया कतै छैन । उसको कुरा पनि बेजोड रहन्छ । १०५ मेगामा आइरहन्छ ।

In The News (69)

ऐसी दिवानगी देखि नहीं कहीं........

Posted by Upendra Mahato on Wednesday, December 30, 2015

पुराना जुत्ता/चप्पल प्रशोधन गरेर टोपी सिलाउन मिल्दैन । थोत्रा सिरक/डसना घरमा पर्दा बनाउने पनि हैन । पोहोरका स्वीटर/ज्याक...

Posted by Manoj Gajurel on Tuesday, December 29, 2015

कमाउन सक्नेले समुद्री छाल गनेर पनि कमाउन सक्ने लोकोक्ति चरितार्थ हुँदै छ नेपालमा | मधेश आन्दोलन बिशुध्ध रुपले राजनैतिक म...

Posted by Er Satya Narayan Shah on Tuesday, December 29, 2015

गच्छेदारले मधेशीलाई दमन गरे सुनसरीमा.....बिजय गच्छेदारले सुनसरीको ईनरवामा दमन गर्दै दर्जनौ मधेशीलाई घाईते बनाए।

Posted by Upendra Mahato on Wednesday, December 30, 2015

मधेशी मोर्चा तथा गठबंधनका सिर्ष नेता ज्युहरुलाई हार्दिक आग्रह तथा अनुरोध गर्न चाहन्छु की अब हाम्रो कुरा ध्यानले सुनिदिनु...

Posted by Satendra Sah on Tuesday, December 29, 2015

On the threshold of a new year, I leave you with a sobering thought on the thousands of earthquake survivors who are yet...

Posted by Paras Singh on Wednesday, December 30, 2015

डॉ सीके राउत के नेतृत्व में स्वतंत्र मधेस गठबंधन ने यह मांग तेज करते हुए जनसमर्थन इकट्ठा करना शुरु कर दिया है। ऐसे में सवाल यह कि आखिर क्यों यह मुद्दा इतना तूल पकड़ लिया कि अब मांग अलग राष्ट्र की होने लगी है।

Posted by Dr. CK Raut on Wednesday, December 30, 2015

सबै पत्रीकामा समाचार उस्तै उस्तै हुन्छ ।मधेस सम्वन्धी समाचार सरकारद्रारा सेन्सर गरिएकोछ ।ति पत्रीकाको नाफा गराउनको लागी किन पैसा तिरेर किन्ने ?ओनलाईन पढ्औ ।

Posted by Mahesh Yadav Adhikari on Tuesday, December 29, 2015

यस्तोलाइ नेपालीमा पानीपेटमा लात्तिले हान्ने भन्छ क्यारे।

Posted by Madhu Acharya on Tuesday, December 29, 2015

मधेस आन्दोलन तुहिनुको मुख्य कारण मधेसी नेताहरु नै हुन् जो अझै पनि जमिन्दारी प्रथामा बिश्वास गर्छन र जातपात र छुवाछुतमा व...

Posted by Milan K. Shahi on Tuesday, December 29, 2015

मधेसी महागठबन्धन निर्माणको पहल**************************आज मधेसका बिभिन्न जिल्लाहरूमा मधेसी महागठबन्धनको निर्माणका लाग...

Posted by Jay Prakash Gupta on Tuesday, December 29, 2015

वो नही आएँ जिसका हमसबको था ईन्तजार .....

Posted by Upendra Mahato on Wednesday, December 30, 2015

Discussing Nepal-India Trade, Transit and Economic Relations in an event yesterday along with the former finance...

Posted by Jay Nishaant on Tuesday, December 29, 2015

In The News (68)

तीन दल–मोर्चा : गफ हुन्छ संवाद हुँदैन
•तीन दल भन्छन् : मोर्चाले संविधान संशोधनमा सघाउनुपर्छ •मोर्चाका नेता भन्छन् : पहिले ११ बुँदेको जवाफ चाहिन्छ
दिल्ली भ्रमणबाट फर्केलगत्तै पुस ३ मा सरकारी वार्ता टोली संयोजक कमल थापा नेतृत्वको टोलीले मोर्चा टोलीलाई तीनबुँदे प्रस्ताव थमाउन एकैछिन भेट्यो, तर दोहोरो संवाद भएन । ...... बरु यसबीचमा प्रधानमन्त्री केपी ओलीले तमलोपा अध्यक्ष महन्थ ठाकुरसँग मैथिली भाषामै गफ गरे, टेलिफोनमा । ‘उही त हो, नाका खोल्नुपर्‍यो, संविधान संशोधन विधेयक पारित गराउन दिनुपर्‍यो भन्नुभयो,’ प्रधानमन्त्रीको मैथिली आग्रहलाई उल्था गर्दै ठाकुरले सुनाए । ..... साउन ३१ यता आन्दोलन घोषणा गरेको मधेसी मोर्चासँग अघिल्लो सुशील कोइराला सरकार र अहिलेको सरकारले २ दर्जनभन्दा बढी वार्ता गरिसके पनि मोर्चाले मधेसमा दुई प्रदेश बटमलाइन मान्दै आएको सीमांकन हेरफेरमा गएर संवाद अवरुद्ध हुने गरेको छ । ..... असोज अन्तिम साता सरकारबाट हटेको कांग्रेसले मोर्चासँग यसबीच छ पटक वार्ता गरिसक्यो । अधिकांश भेट कोइराला निवास महाराजगन्ज र केही भेट ठाकुरको सानोठिमीस्थित डेरामा हुने गरेका छन् । सत्तारुढ दल एमाओवादीका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले लाजिम्पाट निवास र माइतीघर मण्डलानजिकैको एक घरमा गरी कांग्रेसभन्दा बढीपटक भेट गरेको बताउँछन्, तमसपा वरिष्ठ नेता रामनरेश राय यादव । .....

अरु दलको तुलनामा एमाले नेताहरुको भने कमै मात्रामा मोर्चासँग छुट्टै भेट हुने गरेको देखिन्छ । प्रधानमन्त्री ओलीले भेट र टेलिफोनमा संवाद गर्नेबाहेक अरु नेताले संवादमा चासो नदिएको मोर्चा नेताहरु बताउँछन् ।

..... ‘कांग्रेसको विधेयक हाम्रा लागि न हर्ष न बिस्मात् भएको छ, माग सम्बोधन हुदैन त्यो विधेयकले,’ मोर्चा नेता यादवले भने, ‘सीमांकनसहित प्याकेजमा सहमति नहुन्जेल संसदमा मोर्चाको अवरोध जारी रहन्छ । यस्तोमा सभामुखले ‘हुन्छ/ हुन्न’ भन्नुको कुनै अर्थ छैन ।’ ...... तमलोपा अध्यक्ष ठाकुरबाहेक मोर्चाका तीन दल अध्यक्ष काठमाडौं बाहिर छन् । तीमध्ये सद्भावना अध्यक्ष राजेन्द्र महतो घाइते भएर धरानमा उपचाररत छन् । बुधबार भने प्रधानमन्त्री केपी ओली इटहरी, कांग्रेस सभापति कोइराला पोखरा र एमाओवादी अध्यक्ष दाहाल लुम्बिनी पुगे । ......

नाकाबन्दी फिर्ता लिने निर्णय हुन मोर्चाका चारै दलको सहमति हुनु अनिवार्य रहेकाले तत्काल त्यस्तो कुनै सम्भावना नरहेको बताउँछन्, तमसपा वरिष्ठ नेता यादव । ‘नाका धर्ना दिन जाँदा हाम्रा अध्यक्ष राजेन्द्र महतोमाथि आक्रमण भयो, यस्तोमा हामी कसरी पछाडि हट्न सक्छौं ?’ यादव प्रश्न गर्छन्, ‘झन् कडा कार्यक्रम अब आउँछ ।’

....... आन्दोलनको स्वरुप बदल्न भारतीय पक्षबाट ‘सुझाव आएको’ भन्दै मोर्चाले प्रतिकुल मौसम, मधेसमा धान काट्नु, गहुँ छर्ने र उखु मिलमा पुर्‍याउन सहज वातावरण हुनुपर्ने किसानहरुको आग्रहका कारण आन्दोलनको बारेमा पुनर्विचार गर्ने बताइरहेको छ । जनकपुरबाट कान्तिपुरसँग टेलिफोनमा कुरा गर्दै समाजवादी फोरम अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले भने, ‘उहाँहरुले गर्ने भनेको वार्ता ‘नाटक’ मात्रै थियो । अहिले त्यो बन्द भएको छ ।’ यादवले आन्दोलनको स्वरुप भने बदल्ने संकेत गरे । तमसपाका अर्का नेता रामनरेश राय यादवले पनि संवाद रोकिएको पृष्ठभूमिमा आन्दोलनको स्वरुपबारे पुनर्विचार हुने बताए । ‘सरकारको मनमा यो आन्दोलन यत्तिकै तुहिएर जान्छ भन्ने होला, तर प्रतिकूल मौसमले साथ नदिएको मात्रै हो,’ तमसपा वरिष्ठ नेता यादवले भने, ‘माघ १५ देखि झन् कडा आन्दोलनमा जान्छौं ।’ ........

दाहाल आफूहरुसँग कुरा गर्दा ‘तपाईंहरुका यी सबै मुद्दा एमाओवादीकै हुन्, त्यसैले म पूरा गराउन लाग्छु’ भनेर आश्वासन दिन्छन्, तर गर्दैनन्

मोर्चा कार्यकर्ताले नयाँ शक्तिका नेतालाई बोल्न दिएनन
सर्लाही- मधेशी मोर्चाको सभामा बुधवार बावुराम भट्टराई सम्बद्ध नयाँ शक्तिका नेताले सम्बोधन गर्न खोजेपछि मोर्चा कार्याकर्ताले रोकेका छन् ।.... मोर्चाको बिरोध प्रदर्शनमा कहिल्यै सहभागी नभएको भन्दै कार्यकर्ताले तिव्र बिरोध गरेपछि कार्यक्रम बिथोलिएको थियो ।.... मोर्चाले अपरान्ह लाठि जुलुस निकालेपछि कृष्णमती विद्यालय परिसरमा आयोजित कोणसभामा नयाँ शक्तिका नेता रामरिझन यादव, रामचन्द्र झा र रामकुमार शर्मा उपस्थित थिए ।..... मोर्चाले माग पुरा गर्न दवावका लागि मलंगवामा अपरान्ह लाठि जुलुस प्रदर्शन गरेका थिए । प्रदर्शनमा ग्रामीण भेगवाट समेत कर्याकर्ता सहभागी थिए


१० दिनमा मुलुकले निकास पाउँछ: प्रधानमन्त्री
‘तराई–मधेसमा जारी आन्दोलन १० दिनभित्रमा नै रोकिन्छ ।’ आन्दोलनरत संयुक्त मधेसी मोर्चासंग औपचारिक र अनौपचारिक वार्ता जारी रहेको उनको भनाइ थियो । ‘हामी निरन्तर वार्तामा छौं, केही दिनमै समस्या समाधान हुन्छ,’ उनले भने, ‘१० दिनमा धर्ना–सर्ना सबै बन्द (मोर्चाले) गर्नुहुन्छ, सबै समस्या समाधान हुन्छन् ।’ ..... प्रदेशको सङ्ख्या जनताको चाहना अनुसार हुने बताउँदै प्रधानमन्त्रीले जनताको चाहना र आवश्यकता अनुसारनै नामाङ्कन र सिमाङ्कनको विवाद समेत टुङ्गो लाग्ने बताए । एक अर्को प्रसंगमा उनले सहमतिमै मन्त्रालय थपिएको बताउँदै मन्त्रालय थप्दा उत्साहपूर्ण काम थालनी भएको दाबी गरे । प्रधानमन्त्रीले मन्त्रालय थपेको विषयमा कसैले विरोध गर्दैमा केहि फरक नपर्ने उल्लेख गरे ।
गच्छदारको कार्यक्रम बिथोल्न खोज्दा झडप
९ जना घाइते, एक पक्राउ
मधेसी मोर्चाका कार्यकर्ता र प्रहरीबीच इनरुवामा झडप भएको छ .... ‘जनताको संविधान जनताकै माझमा’ कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्न इनरुवाको टेम्पोस्टेण्डमा रहेको चाँदनी प्राविमा पुगेका गच्छदार


मोर्चा कार्यकर्ताको निशानामा माधव नेपालको घर
गौर नगरपालीका-३ स्थित एमाले नेता माधवकुमार नेपालको घरको मुख्य गेटमा संयुक्त मधेशी मोर्चाका कार्यकर्ताले बुधबार फेरी तोडफोडको प्रयास गरेका छन् । लाठी जुलुसमा सहभागी मोर्चा समर्थकले नेपालको घरको गेटमा प्रहार गरेका हुन् । .... सविधानमा अपनत्व नभएको र सिमाकंनमा असन्तुष्ट जनाउदै आएका अघि सारेको मधेशको माग सम्बोधन नगरेको भन्दै मोर्चा समर्थकले पटक पटक नेपालको घरमा आक्रमणको प्रयास गरी रिस फेर्दै अाएको छ । ...... ३ साता अघि हातमा ढुंगा र रड बोकेका मोर्चा कार्यकर्ताले नेपालको घरमा आक्रमणको असफल प्रयास गरेका थिए । तर त्यहाँ तैनाथ सुरक्षाकर्मिले उनीहरुलाई लखेटेको थियो । मुख्य गेटमा रहेको फालमको गेटमा फलामे रड, भाटा, इट्टाले प्रहार गर्न लागे पछि सुरक्षाकर्मिले हस्तक्षेप गरेको हो । नेता नेपाल सविधानसभाको निर्वाचनमा यही क्षेत्रबाट निर्वाचित भएका हुन् । .......

उनलाई निर्वाचनमा सहयोग गरेका एमालेका पूर्व जिल्ला नेता रेवन्त झाले मोर्चाको आन्दोलनको अगुवाई गर्दै आएका छन् ।

मधेस आन्दोलन र नाकाबन्दी चाँडै अन्त्य हुन्छः अध्यक्ष दाहाल



कांग्रेस र एमाले कार्यालयमा तोडफोडको प्रयासपछि कलैयामा तनाव
प्रहरीले चलायो हवाई फायर र अश्रु ग्यास
मधेसी मोर्चाले निकालेको लाठी जुलुसले कलैयास्थित कांग्रेस र एमालको जिल्ला पार्टी कार्यालयमा तोडफोड गर्न पुगेपछि यहाँको स्थिति तनावग्रस्त बनेको छ ...... मोर्चाले कलैयामा बुधवार बृहद् लठी जुलुस प्रदर्शन गरेको छ । गाउँ गाउँबाट आएका हजारौं मोर्चाका कार्यकर्ताले कलैया नगरमा प्रदर्शन गरेका हुन् । मधेस आन्दोलनको माग तत्काल सम्बोधन .....

उनीहरु सबैले हातहातमा लठी, भट्टा र केहीले धारिलो हतियार खुकुरी, भला र लठीगडाँस बोकेका थिए ।

कलैयाको सिद्धेश्वर र श्री ३ श्री चन्द्र माविमा भेला भई देवकोटा चोक हुँदै अदालत रोडबाट बरियारपुर रोड हुँदै भरतचोकमा पुगेका थिए । भरत चोकबाट प्रदर्शनकारीहरु कलैया-वीरगन्ज सडकको भरतचोकदेखि बाल मन्दिरसम्म्ा प्रहरी र प्रशासन कार्यालय अगाडि प्रदर्शन गरेका हुन् । प्रदर्शनपछि मोर्चाले विरोधसभा गर्दै प्याकेजमा माग पुरा नगरे आन्दोलन जारी राख्ने बताएका छन् ।


मधेसको माग सडक सघर्षबाटै सम्बोधन हुन्छः यादव
उपेन्द्र यादवले मधेसले उठाएका मागहरुको सम्बोधन वार्ता बाट नभई, सडक संघर्षबाटै हुने बताएका छन् । ..... मोर्चाले बुधवार यहाँ आयोजन गरेको विशाल लाठी जुलुस पछि रामानन्द चौकमा आयोजित आम सभालाई सम्बोधन गर्दै यादवले भने-'सरकार वार्ता मार्फत मधेसी जनतालाई केही दिन चाहेका छैनन् । हालसम्मका सम्पूर्ण वार्ता उपलब्धिविहीन भएका छन् । मधेसीको अधिकार सडकबाटै प्राप्त हुने हो ।' ..... सरकार मोर्चालाई वार्ता छाडेर जाने वातावरण निर्माण गर्न लागेको आरोप लगाउँदै उनले आफूहरु वार्ता, संसद र सडक तीनै मोर्चाबाट संघर्ष जारी राख्ने बताए । उनले भने-'तर अबको संघर्ष-लडाई) नाका र राजमार्गमामात्र केन्दि्रत रहदैन ।

आन्दोलनकारीहरु सिंहदरवार सम्म घेराउ गर्न तयार हुनु पर्दछ ।'

...... आन्दोलनको राप तापबाट सरकार गली सकेको दावी गर्दै उनले तीन चार दिन भित्रै मधेसको माग सम्वोधन हुने दावी गरे-'सरकार जति दमन र षडयन्त्र गरे पनि, आन्दोलनको राप ताप तीन चार दिन भन्दा बढि थाम्न सक्दैन ।' ..... 'गृहमन्त्री भन्छन महतोजीलाई भारतीय एसएसवीले कुटपीट गरे । मधेसीलाई भारतीय देख्ने केपीका मन्त्रीहरु नेपाली पुलिसलाई भारतीय भन्न थाले कि क्या हो ?'


जलेश्वरमा लाठी जुलुस
लाठी जुलुसमा सहभागी हुन ग्रामिण भेगदेखिका कार्यकर्ता सदरमुकाम आएकाले ब्यापक सुरक्षा परिचालन गरिएको थियो । मोर्चाका स्थानिय नेतृत्वकेा प्रयासमा जुलुस शान्तिपूर्ण रहयो । ..... मोर्चाले विहानैदेखि जलेश्वर बन्द गराएकेा थियो ।

जुलुसका सहभागिले विराटनगरमा सदभावना अध्यक्ष राजेन्द्र महतोमाथि भएको दूब्र्यवहारप्रति आक्रोस ब्यक्त गर्दै मधेशको माग पुरा गर्ने माग राखेका थिए ।

राजविराजमा लाठी जुलुस प्रदर्शन
मधेशी मोर्चाद्धारा लाठी जुलुस प्रदर्शन
मोर्चाद्वारा सप्तरीमा मशाल जुलुस प्रदर्शन
गठबन्धनले गर्‍यो जनकपुरमा लाठी जुलुस
वीरगन्ज नाकामा व्यापारीले आन्दोलनकारीलाई लखेटे
वीरगञ्ज-रक्सौल नाका ठप्प पार्न मितेरी पुलमा धर्नामा बसेका मधेसी मोर्चाका कार्यकर्ताहरुलाई त्यहाँका व्यापारीले लखेटेका छन् । गए राति करिव ९ बजेतिर रक्सौलबाट नेपाल सामान ल्याउँदै गर्दा आन्दोलनकारीले व्यापारीलाई रोक्न खोजेपछि व्यापारीले लखेटेका हुन् । ...... रातिको समयमा आन्दोलनकारीको संख्या न्युन रहेको र व्यापारी धेरै भएकोले व्यापारीले आन्दोलनकारीलाई लखेट्न सफल भएका थिए । टाँगा, रिक्सा, ठेला लगायतमा साधनमा सामान ल्याइरहेका व्यापारीलाई आन्दोलनकारीले अवरोध गरेपछि केहीबेर तनाव भएको थियो । ..... अवरोधपछि दुवै पक्षबीच धकेलाधकेल भएको थियो। आन्दोलनकारीले नाकामा अवरोधका लागि तर्स्याएका बाँस पनि व्यापारी तथा भरियाले आगो लगाएका छन् । ..... व्यापारीहरुले सामान वीरगन्ज भन्सार कार्यालयमा राखेका छन् । उनीहरुले करिव ३ ट्रक सामान नेपाल भित्र्याउन सफल भए । अहिले वीरगन्ज नाका सामान्य छ ।..... सातादिन यता व्यापारीले रातिको मौका छोपेर भारतबाट नेपाल सामान ल्याइरहेका छन् ।


नेपालगन्ज नाकामा फेरि तनाव
मालबाहक गाडी भारतपट्टि रोकिए
औषधि र इन्धन निर्वाध भित्रँदै आएको पश्चिमको प्रमुख नेपालगन्ज-रुपैडिहा नाकामा मधेसी मोर्चाका कार्यकर्ताहरुले फेरि पनि प्रदर्शन गर्न थालेपछि तनाव भएको छ ।...... मोर्चाले शनिबार बिहानदेखि नाकामा प्रदर्शन जारी राखेका छन् ।

मोर्चाको अवरोधका कारण पश्चिमको प्रमुख नाका ठप्प भएको हो ।

उनीहरु दशगजामा बसेर नाका अवरोध गरेका छन् । ..... अवरोधका कारण भारतीय कष्टम भइसकेका १ सय बढी मालबाहक गाडीहरु पारी रुपैडिहामा रोकिएका छन् । ..... मोर्चाका कार्यकर्ताहरुले शुक्रबारदेखि नाका अवरुद्व गर्न खोजेका थिए । तर, प्रहरीले हटाएको थियो । शनिबार बिहानै मोर्चाका कार्यकर्ताहरु फेरि नाकामा जम्मा भएका छन् । ...... नेपालगन्ज नाका सहज भएपछि औषधि, इन्धन र मालबाहक गाडीहरु सहजरुपमा भित्रँदै आएको थियो । रुट परिवर्तन गरी मालबाहक गाडीहरु यो नाकाबाट नेपालगन्ज भित्रँदै आएका थिए ।
दस दिनदेखि खुलेको रुपैडियामा नाका फेरि अवरुद्ध, मोर्चाका ४ कार्यकर्ता पक्राउ
सशांकले भने 'कांग्रेस ३ समूहमा'
३ कित्तामा विभाजित शिर्ष नेता एक ठाउमा आउनु पर्छ ।' अहिलेको नयाँ नेतृत्व युवा पुस्तामा हस्तान्तरण गरिनु पर्ने उनको भनाई थियो ।
जनकपुरमा तेश्रो दिनपनि झडप
सदभावना अध्यक्ष राजेन्द्र महतोमाथि शनिवार बिराटनगरमा आक्रमण भए यता संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेसी मोर्चाले आन्दोलन उग्र बनाएको छ । गत तीन दिनदेखि जानकी प्रहरी चौकीमा निरन्तर झडप हुदै आएको छ । ..... बुधवार विहानैदेखि प्रदर्शनकारीहरु नगर क्षेत्रमा प्रदर्शन गरेका थिए । अपरान्ह रामानन्द चौकमा आयोजित विरोध सभालाई संघीय समाजवादी फोरम नेपालका अध्यक्ष उपेन्द्र यादव संवोधन गर्दै गरेको वेला जानकी प्रहरी चौकीमा दुईतर्फी ढुंगामुढा भई रहेको थियो ।
'नाकाबन्दी हल गर्नुस'
सिमाङक मिलाउने कुरा प्राविधिक तथा राजनैतिक विषय भएकाले तत्कालै टुङग्याउन नसकिने उनले जिकिर गरे
राप्रपा नेपाल धनुषाका अध्यक्षसहित अधिकांश पदाधिकारी रामसपामा प्रवेश
राप्रपा नेपाल धनुषाका अध्यक्ष रितेशकुमार सिंहसहित अधिकांश जिल्ला पदाधिकारीहरु शरद्सिंह नेतृत्वको राष्ट्रिय मधेस समाजवादी पार्टीमा प्रवेश गरेका छन् । ..... राप्रपा नेपालका अध्यक्ष कमल थापा सरकारमा सहभागी भए लगतै पार्टी परित्याग गरी मधेस हकहित मोर्चा गठन गरी मधेस आन्दोलनमा उत्रेका सिंह बुधवार एक समारोह बीच रामसपामा प्रवेश गरेका हुन् । उनिसंगै झण्डै ५०जना नयाँ पार्टीको सदस्यता लिएका थिए । ..... अध्यक्ष भण्डारीले मधेसीहरुको मांग संवोधन नभए सम्म आन्दोलन जारी रहने बताए ।
नाकाबन्दी खोल्ने संवाद–सूत्र
असोज १ अर्थात् संविधान जारी हुनुभन्दा दुई दिनअघि भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीका विशेष दूतका रूपमा काठमाडौं आएका विदेश सचिव एस जयशंकर चिसो हृदय बोकेर जब फर्किए, भारतीय संस्थापनसँग पहुँच राख्ने एक विश्लेषकले आफ्ना निकटस्थलाई ‘तु. पेट्रोल जोहो गरिराख्न’ सुझाए ।..... ‘किन ?’.... ‘भारतले पेट्रोल रोक्दैछ ।’ ...... काठमाडौं ओर्लिएका जयशंकरले संविधान जसरी पनि रोक्नुपर्ने, नरोके जे पनि हुनसक्ने धम्की दिएपछि नेपाली राजनीतिक नेतृत्व ‘कुनै हालतमा पनि संविधान जारी गरिछाड्ने, बरु छिट्टै संशोधन गर्नुपरे गरौंला’ भन्ने निष्कर्षमा पुगेको थियो । ..... भारतले नाकाबन्दी थालेको दुई दिनपछि मात्रै आन्दोलनरत संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेसी मोर्चाले सीमानाका धर्ना कस्ने औपचारिक निर्णय लिएको थियो । ..... गठबन्धनमा आबद्ध राष्ट्रिय मधेस समाजवादी पार्टी बाहेकलाई छाड्ने हो भने अन्य दुई दल सद्भावना पार्टी र मधेसी फोरम गणतान्त्रिकको जिल्ला र स्थानीय तहमा खासै प्रभाव देखिन्न । ...... सरकारी प्रतिनिधिका रूपमा भारतीय विदेशमन्त्री सुष्मा स्वराजसँग संवाद गर्न गएका परराष्ट्रमन्त्री कमल थापाले मोर्चाको हात तल र सरकारको हात माथि पर्नेगरी दिल्लीसँग संवाद गरेको चर्चा मोर्चाभित्र घनिभूत भएको छ । चर्चामा आएका पछिल्ला चारबुँदे र तीनबुँदे प्रस्ताव यसैका दृष्टान्त हुन् । ...... ‘भारतले राणा शासनको अन्त्य हुने बेला आन्दोलनकारी कांग्रेसलाई पन्छाउँदै राजा त्रिभुवनसँग, पञ्चायतका बेला बीपी कोइरालालाई पन्छाउँदै महेन्द्रसँग, गणतन्त्र आउने बित्तिकै निर्वाचित ठूलो दल माओवादीलाई पन्छाउँदै संसदवादी दलहरूसँग जसरी सहकार्य गर्‍यो, उसैगरी यसपल्ट आन्दोलनकारी पक्षलाई पन्छाउँदै ठूला तीन दलसँग मिल्न गएको छ । ...... मोर्चाका एक उच्च नेताले खुलाए, ‘अब यस्तो प्रतिकूल परिस्थितिमा नाका खुलाउनुको विकल्प छैन । तर हामी आफ्नो लडाइँ आफैं लड्छौं । भारतबाट हामीलाई धोका भयो ।’......

उग्रराष्ट्रवादको आडमा कालोबजारी संस्थागत भइसक्दासम्म सरकारले औपचारिक रूपमा ‘नाकाबन्दी’ भन्नसकेको छैन ।

...... नाकाबन्दीको घोषणा मोर्चाले गरेको हो, तर यसमा भारतको सहयोग छ भन्ने कुरा अब कतै छुपेको विषय रहेन । तमलोपा अध्यक्ष महन्थ ठाकुरले यो पंक्तिकारसँग खुलासाकै शैलीमा सोमबार भने, ‘वास्तवमा नाकाबन्दी गर्ने हाम्रो कुनै उद्देश्य थिएन । जिल्ला सदरमुकाम र राजमार्गमा हुने प्रदर्शनमा प्रहरीले यति धेरै हिंसा गर्‍यो कि हामीसँग सुरक्षित बाटो अपनाउनुको विकल्पै थिएन । कार्यकर्ताहरू स्वस्फुर्त दसगजामा पुगे । पछि हामीलाई थाहा भयो, राति १० बजेपछि गाडीहरू नेपाल पठाउन थालिएको रहेछ । त्यो रोक्ने हुँदा आफैं नाकाबन्दी हुनगयो ।’ ...... उग्रराष्ट्रवादको आडमा राजनीति सोझ्याउने केही शासकहरूको शैलीबाट दिक्क सिंगो नयाँ पुस्ता उसैगरी एकसाथ भारत विरोधी भावना बोकेर हुर्किंदैछ । .....

नाकाबन्दी खोल्ने सबैभन्दा गाँठी सूत्र सरकार–विपक्षमा बाँडिएका ठूला तीन दलहरू–कांग्रेस, एमाले र एमाओवादीसँगै छ । यिनै दलले १६ बुँदे समझदारी गरे । त्यसैको बलमा संविधान जारी गरे । त्यसको पर्सिपल्टदेखि सुरु भई हालसम्म जारी दुई दर्जनभन्दा बढी वार्ताहरू मोर्चाले ‘ब्याटल क्राई’ मानेको सीमांकन हेरफेरमा गएर अल्झने गरेका छन् ।

...... संविधान जारी भएकै शैलीमा संसदमा मोर्चाको नाराबाजीबीच ‘पेलेर’ हुने संविधान संशोधनलाई मधेसी समुदायको ठूलो हिस्सा, जो आन्दोलनमा प्रत्यक्ष–परोक्ष जोडिन पुगेको छ, त्यसले स्वामित्व लिने सम्भावना छैन ।


जताततै मौलाउँदै कालोबजारी
कालोबजारी नियन्त्रण गर्ने वाणिज्य विभागअन्तर्गतको निकायमा बजार संरक्षण अधिकृत पद करिब दुई महिनादेखि रिक्त छ ...... नेवारले मनाउने योमरीपुन्हीलगायत चाडपर्व नजिकिँदा ग्यास, पेट्रोल, खाद्यान्न, लत्ताकपडाको मूल्य अत्यधिक वृद्धि भएको छ । बजारमा अहिले ग्यास प्रतिसिलिन्डर आठदेखि नौ हजार, पेट्रोल प्रतिलिटर साढे चार सयमा खुलेआम बिक्री भइरहेको छ । कालोबजारीका कारण चामलमा प्रतिबोरा दुई सय रुपैयाँ र कपडामा दुई सय प्रतिशतसम्म मूल्यवृद्धि भएको उपभोक्ताको गुनासो छ ...... लगनखेल, कुमारीपाटी, जावलाखेल, पुल्चोक, मंगलबजार लगायत मुख्य व्यापारिक केन्द्रमा कालोबजारी भइरहेको छ । दैनिक जीवनमा बढी खपत हुने आलु, प्याज, लसुन, अदुवा, चामल, दाल, तेलको मूल्य आकासिएको छ । नाकाबन्दीअघि बजारमा एक सय ५० रुपैयाँमा पाइने रहरको दाल अहिले तीन सय पुगेको छ । ...... खाद्य तेल एक सय ४५ बाट तीन सय रुपैयाँ लिने गरिएको छ । चनामा प्रतिकिलो ५० भन्दा बढी, चामलमा एक सय ५० देखि दुई सय, तेलमा शतप्रतिशत र गोलभेडामा पाँच गुणासम्म मूल्यवृद्धि भएको छ । काँचो सुन प्रतितोला बजार मूल्यभन्दा तीन सय रुपैयाँ र चाँदीमा १० देखि १५ प्रतिशतसम्म बढी मूल्य लिने गरेको पाइएको छ ।


चिनियाँ नीति : ‘पर्ख र हेर’ मा
उसले सरकारको गतिविधिलाई विश्वास गर्न सकिरहेको छैन् । सँगै भारतीय नाकाबन्दीका कारण चीनप्रति आमतहमा आशा बढाएको थियो । त्यसमा चीनले जनताको भावनालाई ग्रहण गर्न सकेन भने नेपालले पनि यही निहुँमा सम्झौता गर्न जानेन् । ...... तिब्बती स्वतन्त्रतामा पश्चिमा शक्तिको आँखा गाडेका कारण चीन सतर्क छ । खम्पा विद्रोहको अन्त्यका लागि नेपालको भूमिका प्रति चिनियाँहरु आभारी छ । तर नेपाललाई पूर्ण विश्वास गर्न सकेको छैन् । पछिल्लो पटक नेपाली राजनीतिले फेरेको केल्टेमा चीन संलग्न त छैन, तर उसको प्रयास नेपालका कम्युनिष्टलाई एक पार्नेमा नहोला भन्न सकिदैन । ....... चिनियाँ पार्टी प्रमुख रहिसकेका आधुनिक चीनको उदारबादी नेता देङ सियाओ पिङ उपप्रधानमन्त्रीको रुपमा सन् १९७८ मा नेपाल आउँदा लगानी साझेदारी गर्न प्रस्ताव गरेका थिए । तर नेपालले स्वीकार नगरेपछि चीन लगानी गर्नेभन्दा सहयोगमा बढी केन्द्रित भएको हो । ..... चीनले नेपालमा उच्चस्तरीय भ्रमणको समेत आवश्यकता महसुस गरेन ।

अघिल्ला राष्ट्रपतिले नेपालको भ्रमण समेत गरेनन् ।

...... राजदरबारपछि चीनले नेपालमा सम्वन्धको स्थायी शक्ति भेटेको छैन । ..... कमल थापा ... तर, भ्रमणमा जनताले चासो देखाएको प्रत्यक्ष देखिने खालका काम भने हुन सकेनन् । ......

इन्धनको आपुर्ति, विप्पा, तथा पारबाहन सम्झौता राजनीतिक दलहरुको सहमति भएको भन्दै चीनलाई थापाले आश्वस्त पार्न प्रयास गरे । चीनले पत्याएन । अझै धेरै छलफल गर्न बाँकी भन्दै सम्वन्धित संयन्त्रलाई जिम्मा दिएको छ । यो चीनले तत्काल टार्ने काम गरेको हो भन्दा अत्युक्ति नहोला ।

....... चीनको मनोविज्ञान नबुझी गरिएको तयारीले यस्तो अवस्था आएको पूर्व राजदूत राजेश्वर आचार्यको बुझाइ छ । उनका शब्दमा,

‘यतिखेर अघि बढेको भनिएका धेरै विषय सन् २००० मा नै प्रक्रिया अघि बढेको हो

, तर नेपालले वेवास्ता गर्‍यो । दक्षिणतिर असहज हुँदामात्र अघि बढाएको विषय यता सहज हुने वित्तिकै नेपालले बिर्सने गरेको चिनिया बुझाई हुनसक्छ । त्यही कारण चीनको नेपालप्रति हेराई अझै पनि पर्ख र हेरमा नै अडेको देखिन्छ ।’ .......

चीन उनको ब्यक्तित्व र वाक पटुताबाट प्रभावित भएपनि चीन चिल्ला र मिठा कुरा भन्दा खस्रा र स्पष्ट लिखितममा विश्वास गर्ने मुलुक हो ।

चीनले उनको दल र वर्तमान सरकारलाई बुझेर नै निकै अघि बढेको र अन्तिम रुपमा रहेको सम्झौता नगरेको बुझ्न कठिन छैन् । ....... दक्षिणसँगको सम्वन्ध सुमधुर राख्न सुझाउदै आएको चीनले ०१६ मा तत्कालीन प्रधानमन्त्री

वीपी कोइरालालाई चिनीयाँ अध्यक्ष माओले भनेको नेपाल चीनसम्वन्धको पुस्तकमा पढ्न पाइन्छ, ‘हामी तपाईहरुको सहयोगी बन्न चाहन्छौं, तर भौगोलिक अवस्था यस्तो छ हामी चाहेर पनि तपाईहरुलाई केही गर्न सक्दैनौ । तसर्थ भारतसँग सक्दो मात्रामा सम्वन्ध राख्नुहोला । त्यसमा हाम्रो केही आपत्ति हुने छैन । हामी सहयोगी नै वन्नेछौ ।

........... यतिबेला पनि चीनले यही भनिरहेको छ, ‘त्रिपक्षीय सहकार्य वर्तमान आवश्यता हो भारतसँग सम्वन्ध नबिगार्नु ।’ ...... नेपालले चीनसँग पनि विश्वास जित्न सकेको छैन् । यसको मुख्य कारण हो दिर्घकालिन सोच भन्दा पनि साना तिना कुरामा अल्झिने नेतृत्व र प्राय पूर्णत: असफल परम्परावादी कर्मचारीतन्त्र । यतीबेला चीन उत्तरी सीमा जोडीएको नेपालका १५ जिल्लालाई अब्बल बनाउने चाहना बोकेको छ । उसले हरेक जिल्लामा नाका जोड्ने तयारी पनि थालेको छ । रसुवा जोड्ने केरुङसम्म रेल नै आउदै छ । विशेष प्रकारको रोडहरु भन्सार ब्यवस्थामा चीन लागि परेको छ, यता कुनै तयारी छैन । .......

पहिलो पटक अर्को मुलुकलाई इन्धन बिक्रि गर्न लागेको चीन

....... नेपाली टोलीले चीन तर्फबाट इन्धन ल्याउन सहज रहेको बताएको भएपनि चिनिया अध्ययनले असहज रहेको जानकारी दिएको ...... उक्त सहमतिलाई भेटपछि आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा चिनियाँ मन्त्री यीले आठ बुदे समझदारीकै रुपमा प्रस्तुत गरे । ......

नेपालमा गणतन्त्र स्थापना भएपछि राष्ट्रप्रमुखलाई बेइजिङमा स्वागत नगरेको चीनले प्रधानमन्त्रीलाई स्वागत गर्न आतुरता देखाएर थापाप्रति कूटनीतिकरुपमा अविश्वास गरेको छ ।

...... उनको साथमा गएका कानुन मन्त्री अग्नी खरेल उनका ‘सुराकी’ झै देखिए । सरकार नेतृत्व गरेको दलले परराष्ट्रमन्त्रीलाई विश्वास नगरेर पठाएको अनुभव नेपालीले त स्वत गरे भने चीनको बुझाई पनि त्यही हुदा भित्री अविश्वासको कारण केही हुने काम पनि नभएको बुझ्न कठिन छैन । ........ नेपालमा लोकतन्त्र बहालीपछि उत्तरी क्षेत्रको विकासमा उनीहरु लागि परेका छन । तराईका जिल्लाहरुका पनि आफ्नो उपस्थिीत बढाइरहेको छ । पोखरामा कन्सुलेट कार्यालय खोल्न नपाएकोमा चीन दुखी छ । वीरगंजमा भारतले खोलेलगत्तै उसले पोखरा मागेको थियो । पोखरालाई चीनको विभिन्न शहरको भगिनी शहर समेत बनाएको छ । नेपालले गोन्जाओमा कन्सुलेट खोल्ने निर्णय गरिसक्दा पनि चीनले स्वीकृत दिएन । जुन पोखरा अस्वीकृतिको प्रतिक्रिया थियो । ......

२०७२ जेठमा भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको बेइजिङ यात्रामा भएको व्यापार सम्झौतामा नेपाली भू–भाग लिपुलेकबारे नेपाललाई नसोधी चीन र भारतबीच सम्झौता भएपछि नेपाल दुवै मुलुकप्रति शसंकित छ । भारतसँग मात्र आशंका गरेको नेपाल चीनलाई पनि त्यही दृष्टिले हेर्न बाध्य भएको हो । भारतीय नाकाबन्दीपछि चीनसंग आशावादी बनेको जनता तातोपानी नाका चीनले सुचारु नगरेकोमा आक्रोशित छन् । आठ महिनासम्म ऐतिहासिक र सम्वन्धको प्रमुख नाका नखोल्नु भारतले वीरगंज नाका नखोले बराबरको भएको बुझाई जनताको छ ।